Dezenfektanlar ve Antibakteriyel Ürünlerde Gizlenen Tehlike: Kuaterner Amonyum Bileşikleri
Pandemi sonrası dezenfektan ve antibakteriyel ürün kullanımı artarken, bu ürünlerde bulunan kuaterner amonyum bileşikleri (QAC'lar) ile ilgili endişeler de büyüyor.
QAC'lar Nedir ve Nerede Kullanılır?
QAC'lar, dezenfektanlar, antibakteriyel ürünler, yumuşatıcılar ve hatta bazı kişisel bakım ürünlerinde yaygın olarak kullanılan bir kimyasal madde sınıfıdır. Virüs ve bakterileri öldürmedeki etkinlikleriyle bilinmekle birlikte, insan sağlığı üzerinde de olumsuz etkileri olabilmektedir.
QAC'ların Sağlık Riskleri:
Son yıllarda yapılan araştırmalar, QAC'ların astım, KOAH, doğurganlık azalması ve nörolojik problemler gibi çeşitli sağlık riskleriyle bağlantılı olabileceğini gösteriyor.
- Astım ve KOAH: QAC'lara maruziyetin, astım ve KOAH gibi solunum yolu hastalıklarının riskini artırdığına dair kanıtlar mevcut.
- Doğurganlık Azalması: Hayvan deneylerinde QAC'ların farelerde doğurganlığı azalttığı gözlemlenmiştir.
- Nörolojik Problemler: Son araştırmalar, QAC'ların beyin hücrelerine zarar verebileceğini ve oligodendrosit adı verilen bir tür beyin hücresini etkileyebileceğini ortaya koydu. Oligodendrositler, sinirleri çevreleyen ve sinyallerin hızlı iletilmesine yardımcı olan miyelin kılıfını üreten hücrelerdir. QAC'lara maruziyetin oligodendrositleri öldürdüğü ve bu durumun nörolojik problemlere yol açabileceği düşünülüyor.
Uzmanların Tavsiyeleri:
Bilim insanları, QAC'ların insan sağlığı üzerindeki etkileriyle ilgili daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu ve şu anda bu ürünlerin kullanımının tamamen bırakılması gerektiğini savunmuyor.
Ancak, evlerimizde kullandığımız ürünlerin içeriğini kontrol etmek ve QAC içermeyen ürünler tercih etmek daha bilinçli bir seçim olacaktır.
QAC'lardan Nasıl Kaçınabiliriz?
- Ürün Etiketlerini Kontrol Edin: QAC'lar, "amonyum klorür" veya "onyum klorür" ile biten isimlerle karşımıza çıkabilir. En yaygın örneklerden biri el sabunlarında bulunan benzalkonyum klorürdür. Tüm QAC'ları bilmek mümkün olmasa da, ürünlerin içeriğini araştırmak önemlidir.
- Doğal Alternatifleri Tercih Edin: Sirke, limon suyu ve karbonat gibi doğal temizlik ürünleri QAC içermez ve evinizi temizlemek için kullanılabilir.
- İyi Havalandırma Sağlayın: QAC içeren ürünleri kullanırken pencereleri açın ve iyi havalandırma sağlayın.
- Cilt ve Göz Temasıyla Kaçının: Bu ürünlerle cildiniz veya gözleriniz temas ederse bol suyla yıkayın.
- Çocukları ve Evcil Hayvanları Uzak Tutun: Bu ürünleri çocukların ve evcil hayvanların erişemeyeceği yerlerde saklayın.