Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Taliban heyetiyle Türkiye'nin Afganistan'a verdiği desteği ele aldıklarını ifade ederek, "Kendileri de bizden özellikle insani yardımlar, oradaki yatırımların devam etmesi konusunda, ekonomi konusunda yani kalkınma yardımları konusunda diğer kurumlarımızın bugüne kadar gerçekleştirdiği yardımlarımızın devam etmesi konusunda ricalarını ilettiler." diye konuştu.
Çavuşoğlu, Taliban'ın kurduğu Afganistan geçici hükümetinde Dışişleri Bakan Vekili olarak görev alan Emirhan Muttaki ve beraberindeki heyetle yaptığı görüşmenin ardından basın açıklaması yaptı.
Heyetin, Katar'ın başkenti Doha'da ABD başta olmak üzere farklı ülke temsilcileriyle görüştükten sonra Türkiye'ye gelme isteğini dün akşam ilettiğini belirten Çavuşoğlu, heyette Muttaki'nin yanı sıra farklı bakanlıklardan bakan vekili ve bakan yardımcısı vekillerinin de bulunduğunu söyledi.
Afganistan'daki son duruma ilişkin bilgi aldıklarını söyleyen Çavuşoğlu, "Bu bilgileri aldıktan sonra Türkiye olarak kardeşçe düşüncelerimizi paylaştık. Biz bugüne kadar uluslararası topluma şu andaki Taliban yönetimi ile angajmana girmenin önemini anlatıyorduk ve şu anda uluslararası toplum, taraflı tarafsız zaten bu pozisyonda." ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu, angajman çerçevesinde acil ihtiyaç olan insani yardımların ulaştırılması gerektiğine vurgu yaparak, Türk Kızılayın 33 bin tonluk insani yardım paketini Pakistan'dan temin ederek ülkeye ulaştırdığını söyledi.
Afganistan ekonomisinin çökmemesi gerektiğinin altını çizen Çavuşoğlu, "Özellikle Afganistan’ın yurt dışındaki hesaplarını, paralarını donduran ülkelerin de maaşların ödenmesi bakımından daha esnek davranmaları gerektiğini söylüyorduk. Bu konuda son gelişmeler hakkında kendilerinden bilgi aldık." dedi.
- "Ülkenin birliği ve beraberliği için kapsayıcı olmaları gerek"
Çavuşoğlu, terörle mücadele konusunun da görüşmede ele alındığını anlatarak, şunları söyledi:
"Özellikle DEAŞ'ın Afganistan'da güçlü olduğunu görüyoruz. Son terör saldırılarında camilere, havaalanına yaptığı saldırıları da gördük. Diğer taraftan da başından beri şu andaki Taliban yönetimine tavsiyelerde bulundum. Biz Batılılar gibi üst perdeden, ders verir nitelikte, ön şartlar koşarak değil ama önemini anlatarak tavsiyelerde bulunduk. Her şeyden önce ülkenin birliği ve beraberliği için kapsayıcı olmaları gerektiğini bugün bir kere daha söyledik. İlk baştan beri söylüyoruz. Taliban dışındaki tüm etnik gruplardan, dini gruplardan kişilerin de yönetime dahil edilmesinin önemini bir kere daha anlattık. Özellikle şu zor zamanlarda ülke içinde birliğin, beraberliğin tesis edilmesi bakımından önemli."
Kız çocuklarının eğitimi ve kadınların iş hayatına katılması konusunda tavsiyelerin de iletildiğini vurgulayan Çavuşoğlu, bu konunun sadece Batılıların değil, İslam dünyasının da beklentisi olduğunu ifade etti.
Çavuşoğlu, Türkiye Maarif Vakfı'nın Afganistan'da 14 kız okulu bulunduğuna dikkati çekerek, "Kızların eğitimi ve kadınların iş hayatında çalışabilmesi konusunda tavsiyelerimizi bugün bir kere daha paylaştık. Özellikle sağlık sektöründe kadınların tamamının işine döndüğünü de kendileri bugün söylediler. Tabii bizim orada yaşayan vatandaşlarımız, dönmek isteyen vatandaşlarımızla ilgili konuları gündeme getirdik." ifadelerini kullandı.
- Mezar-ı Şerif ve Herat'taki Başkonsoloslukların açılması talebi iletildi
"Mezarı Şerif ve Herat başkonsolosluklarımızın tekrar açılabilmesi için beklentilerimizi dile getirdik. " diyen Çavuşoğlu, Taliban heyetinin, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı, Kızılay, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı ve Diyanet İşleri Başkanlığıyla ve bu kurumların başkanlarıyla görüşeceklerini söyledi.
Çavuşoğlu şöyle devam etti:
"Havaalanlarının işletilmesi için, özellikle düzenli uçuşların başlayabilmesi için güvenlik konusundaki beklentilerimizi, yani sadece bizim değil tüm uluslararası sivil havacılık camiasının beklentilerini bir kere daha kendilerine bugün anlattık. (Taliban heyeti) Kendileri de bizden özellikle insani yardımlar, oradaki yatırımların devam etmesi konusunda, ekonomi konusunda yani kalkınma yardımları konusunda diğer kurumlarımızın bugüne kadar gerçekleştirdiği, yardımlarımızın devam etmesi konusunda ricalarını ilettiler."
- Taliban yönetimi ülkesine geri dönmek isteyenlere destek verecek
Heyetle görüşmede terörle mücadele ve Afgan göçmen konularını ele aldıklarını kaydeden Çavuşoğlu, "Ayrıca göçmenler, çok sayıda Afgan göçmen, sadece bizde değil farklı ülkelerde, komşu ülkelerde var. Bizde de belli sayıda Afgan göçmen var, düzenli ya da düzensiz. Bunlardan bazıları Afganistan'a geri dönmek istiyor. Taliban yönetimi de eğer bunlar ülkelerine dönmek isterlerse, gelip şu anda ülkede kalan herkes gibi, şu anda devlet kurumunda çalışan herkes gibi ülkelerine dönmeleri konusunda ellerinden gelen desteği vereceklerini de söylediler. Ama bundan sonra ilave göç akınının olmaması konusunda da neler yapabileceğimizi bugün kendileriyle görüştük." diye konuştu.
- Manguş ile birçok alanda iş birliği konuları ele alındı
Çavuşoğlu, Libya Dışişleri Bakanı Leyla Manguş ile yaptığı görüşmeye de değinerek, "Dışişleri Bakanı Leyla Manguş bugün bizi ziyaret etti. Kendisiyle verimli bir görüşme gerçekleştirdik. Baş başa ve heyetler arası bir görüşme gerçekleştirdik. Bu görüşmelerde iki ülke arasındaki ilişkileri enine boyuna ele aldık. Ayrıca 2. Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantısı'nın ön hazırlıklarını gözden geçirdik. Değişik alanlarda, enerji alanında, kıta sahanlığı konusunda ve askeri eğitim, polislerin eğitimi, İçişleri Bakanlığından da bir heyet gelmişti, kapasitenin güçlendirilmesi konusunda atılabilecek adımları da değerlendirdik." dedi.
Libya'da ilerleyen süreçte seçimlerin olacağını ve bu konu hakkında Manguş'tan bilgi aldıklarını dile getiren Çavuşoğlu, şunları söyledi:
"Libya'ya her konuda Türkiye olarak destek veriyoruz. Bu desteklerimiz tabii ki devam edecek, Libya ile angajmanımızda da devam edecek. Özellikle halkın beklentisi olan alanlarda, yani temel hizmetler konusunda da nasıl destek verebileceğimizi kendilerine bir kere daha anlattık. Ayrıca enerji konusunda elektrik ve diğer hidrokarbon konusunda imzalayacağımız mutabakat zabıtları ve iş birliğimizi de gözden geçirdik. Sonuçta son derece samimi ve verimli bir görüşme gerçekleştirdik bugün Libya Dışişleri Bakanıyla."