Almanya’nın başkenti Berlin’de düzenlenen Libya Zirvesi sona erdi. Toplantı sonrası okunan sonuç bildirgesiyle birlikte ilk değerlendirmesini paylaşan Almanya Başbakanı Merkel, “Askeri çözüm olmayacağı konusunda mutabakata vardık. Kapsamlı bir çalışma konusunda anlaştık. Ateşkes ve silah ambargosuna saygı duyulacak” dedi. BM Genel Sekreteri Guterres de, tüm tarafların ateşkesi desteklemek konusunda taahhüd verdiğini belirtti.
Almanya Başbakanı Angela Merkel’in davetiyle yapılan ve AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın da katıldığı konferans 4 saatten fazla sürdü. Hafter’in en büyük destekçisi Mısır’ın Doğu Akdeniz’deki enerji kaynaklarıyla ilgili olarak, Türkiye’nin tepki gösterdiği anlaşmaları imzaladığı Güney Kıbrıs ve Yunanistan ise konferansa davet edilmedi.
Erdoğan’ın konferans sırasında ayrı bir odada Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Almanya Başbakanı Merkel ve Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile ayrı ayrı görüştüğü öğrenildi.
MERKEL: KAPSAMLI BİR PLAN KONUSUNDA ANLAŞTIK
Zirvenin ardından Merkel, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas ve BM’nin Libya Temsilcisi Ghassan Salame basın toplantısı düzenledi.
Merkel, burada yaptığı konuşmada, “Libya Konferansı BM’nin Libya’daki barış çabalarına katkı sundu. Askeri çözüm olmayacağı konusunda mutabakata vardık. Kapsamlı bir plan konusunda anlaştık. Ateşkes ve silah ambargosuna saygı duyulacak.” dedi.
BM: TÜM TARAFLAR ATEŞKESİ DESTEKLEME TAAHHÜDÜNDE BULUNDU
BM Genel Sekreteri Guterres de “Libya’daki soruna hiçbir şekilde askeri çözüm bulunamaz. Silah ambargosuna saygı duyulması çağrısında bulunuyorum. Toplantıya katılan tüm taraflar ateşkesi destekleme taahhüdünde bulundu. Önümüzdeki günlerde askeri komiteyi Cenevre’de toplayacak duruma geldik” dedi.
ERDOĞAN, ALMANYA’DAN AYRILDI
Zirvenin sona ermesinin ardından Erdoğan ile, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, MİT Başkanı Hakan Fidan, İletişim Başkanı Fahrettin Altun ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da Berlin’den ayrıldı.
ERDOĞAN, ZİRVE ÖNCESİ PUTİN İLE GÖRÜŞTÜ
Erdoğan, zirve öncesi Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le bir araya geldi. Görüşmenin basına açık bölümünde konuşan Erdoğan, “Değerli dostum, samimi diyaloğumuza ve karşılıklı anlayışa dayalı çok boyutlu iş birliğimiz ortak coğrafyamızdaki sorunların çözümü bakımından önemli katkılar sağlamaktadır” ifadelerini kullandı.
Erdoğan, 2019 yılını ikili ilişkiler açısından gayet iyi değerlendirdiklerini belirterek, “S-400 gibi uluslararası alanda ses getiren projeleri karşı karşıya kaldığımız baskılara rağmen milli çıkarlarımızdan taviz vermeden kararlılıkla tamamladık. TürkAkım gibi enerji alanındaki diğer büyük ortak girişimimiz olan Akkuyu Nükleer Güç Santrali inşaası da stratejik bir niteliğe haizdir. İlk reaktörünün 2023 yılında işletmeye alınması hedefimizde sapma olmaması önem arz ediyor.” değerlendirmesinde bulundu.
ULUSAL MUTABAKAT HÜKÜMETİ’NDEN ASKER İSTEĞİ
Konferans öncesi, Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti adına açıklama yapan el Serac, BM himayesinde Uluslar arası asker gücü gönderilmesini istedi. El Serac “Eğer Halife Hafter saldırılarını durdurmazsa, Uluslar arası toplumun harekete geçmesi, Libya sivil halkını korumak için Uluslar arası askeri bir güç göndermesi gerekir. Böyle bir askeri güç BM himayesi altında olmalı. Kimin askeri güce katılacağına uzmanlar istişare ederek, karar vermeli” dedi.
ALMANYA: LİBYA, SURİYE OLMASIN
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas da, konferans öncesi yaptığı açıklamada Libya’ya silah sevkiyatının durdurulmasını istedi. Maas şöyle dedi: “Libya’da çatışan taraflara destek veren ülkeler artık asker ve silah sevkiyatını durdurmalı. Bunu durdurmalıyız ki, Libya bir Suriye olmasın. Berlin Konferansı Libya’da barış için bir adım olabilir” dedi.
AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Joseph Borrell de, AB’nin Libya’ya gerekirse asker göndermesini talep etti. Almanya Savunma Bakanı Annegret Kramp Karrenbauer, kalıcı bir ateşkes sağlanırsa, asker gönderme işini görüşebileceklerini söyledi.
FRANSA: TÜRKİYE ASKER GÖNDERMEYİ BIRAKSIN
Fransız AFP ajansı, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Berlin’deki Libya Konferansı’nda Suriye’den Libya’ya Türkiye destekli silahlı muhalif grupların gönderilmesinden endişe duyduğunu ve buna karşı çıktığını ileri sürdü.
AFP’nin haberine göre; Berlin’de devam eden Libya Konferansı’nın basına kapalı kısmında Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Suriye’den Libya’ya Türkiye destekli silahlı muhalif grupların gönderilmesinden endişe duyduğunu ve buna karşı çıktığını ifade etti.
Habere göre Macron, “Suriye’den ve diğer ülkelerden Trablus’a savaşçıların geliyor olmasından duyduğum derin endişemi ifade etmeliyim, buna bir son verilmeli” diye konuştu.
Halife Hafter komutasındaki Libya Ulusal Ordusu daha önce birçok kez, Türkiye’ye Suriye’nin de dahil olduğu dış ülkelerden Libya’ya paralı asker gönderdiği yönünde suçlama yöneltmişti.
Geçenlerde İngiliz Guardian gazetesi ise Türkiye destekli 2 bin Suriyeli militanın Libya’da savaşmak üzere Türkiye üzerinden bu ülkeye gittiğini veya gitmekte olduğunu, bu kişilerin Türkiye’nin desteklediği Trablus merkezli Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) için savaşacağını ileri sürmüştü.
HAFTER’DEN ZİRVE HAMLESİ
Öte yandan, zirvenin başlamasından hemen önce Hafter’e bağlı Libya Ulusal Ordusu’nun kontrol ettiği bölgelerdeki aşiretlerden yaklaşık 600 kişi, Cuma günü bölgedeki limanların kontrolünü ele geçirdiğini duyurdu ve Zueytina limanının önüne kurduğu çadırlara yerleşti.
Bu limandan uluslararası pazara gönderilen petrolü, Trablus hükümetine bağlı olan Ulusal Petrol Kurumu işletiyor. Limanda çalışan memur ve işçiler Trablus hükümetinden maaş alsa da, Hafter ve Hafter’e bağlı aşiretler, bu ihracattan gelen gelirin Trablus hükümetine verilmesine karşı çıkıyor.