Prof. Dr. İlber Ortaylı, TÜİK'in enflasyon madde sepetine yönelik tartışmalara dahil oldu. Ortaylı, sepetteki kira tutarının 5 bin 884 lira olarak belirtilmesini eleştirerek, "Beni aptal mı sanıyorsunuz?" şeklinde bir yorumda bulundu. Ortaylı, bu miktarda bir kirayı, İstanbul ve Ankara'nın yanı sıra küçük şehirlerde bile bulmanın mümkün olmadığını ifade etti. Ayrıca, enflasyon ve işsizlik rakamlarına dair, "Hayır, hiç güvenilmez, katiyen" şeklinde bir değerlendirme yaptı.
Prof. İlber Ortaylı, işsizlik ve enflasyon rakamlarının güvenilmez olduğunu belirterek, "TÜİK'in açıkladığı veriler gerçeği değiştirmiyor. Türk halkı meyve ve sebzeyi neredeyse taneyle alıyor; ben de öyle alıyorum. Birçok insan ise hiç alamıyor bile. Gıda yardımı yaptığımız kişiler var; örneğin zeytinyağı veriyoruz, çünkü zeytinyağı bile artık birçok ev için lüks haline geldi. Ev kiraları da korkunç derecede yüksek; gecekondu bölgelerindeki evlere bile 15 bin lira kira isteniyor," şeklinde konuştu.
"MADDE SEPETİ OLDUĞU YERDE DURUYOR"
Ekonomi Gazetesi yazarı Alaattin Aktaş'ın TÜİK'in enflasyon madde sepetinde yer alan fiyatları köşesine taşımasının sonrasında Türkiye İstatistik Kurumu Başkanı Erhan Çetinkaya açıklama yapmış ve "Madde sepeti olduğu yerde duruyor, madde sepetini gizlemek kimsenin yetkisinde değildir. Yayınlanmayan tablolar madde fiyatlarıdır. Geçmişte açıklanan madde fiyatlarının bir gösterge niteliği yoktu. Madde fiyatlarının açıklanması için ekstra bir gün daha çalışma yapmak gerekiyor. Bu sebeple artık gösterge niteliği taşımayan bu fiyatları yayınlamıyoruz" demişti.
"TOPLUMUN GENELİNİ YANSITAN BİR ÖRNEKLEME YAPIYORUZ"
Çetinkaya peşinden enflasyon hesabını yapmak için nasıl bir çalışma yaptıklarını anlatmış ve, " "Enflasyon hesabının yapılabilmesi için tüketim sepetinin belirlenmesi gerekiyor. Biz bunu her ay 2 bin haneye giderek yapıyoruz. Sene sonunda 25 bin haneye gitmiş oluyoruz. Bu hanelerin içinde zenginler var, fakirler var, ortalama durumda olanlar var. Toplumun çoğunu yansıtan bir örnekleme yapıyoruz. Bu evlerin harcama kalıplarına göre sepetin içinde neyin yer alıp, neyin yer almayacağı belirleniyor. Bu mal ve hizmetlerin belirli ağırlıkları bulunuyor. Sonuç olarak bu mal ve hizmetlerin fiyat değişimleri ağırlıklarıyla çarpılarak ortalama bir rakam hesaplanıyor. Bizim her ay aylık ve yıllık olarak açıklıyor olduğumuz şey tek bir rakam. Bu rakam geçen ay 1.64 çıktı. Bunun içinde benzinin fiyat değişimi de bulunuyor. domatesin de, elbisenin de, diş muayenesinin de var, saç tıraşının da var. Enflasyon, 600 bin fiyatın tek bir endeks değişimine, tek bir yüzdesel değişime toplulaştırıldığı veya indirgendiği bir hesaptır," ifadelerini kullanmıştı.