Galiba Vladimir Putin Rusya’dan çok bizim ülkemizde seviliyor.
Şaşırtıcı mı geldi? Gelmesin. Rusya devlet başkanı kendi eliyle kurdurduğu sivil görünümlü milis gücü olan Wagner’in Rostov kentine doğru yürüyüşünü ‘darbe girişimi’ olarak ilan eder etmez, bu gelişmeye en sert tepki Türkiye’den yükseldi.
Ekranlara çıkarılan çoğu asker kökenli uzmanlar Putin-yanlısı yorumlar yaptılar.
Wagner güçleri istediklerini elde edip yürüyüşlerini durdurunca ekranlar sevince gark oldu.
Oysa Wagner adlı sivil milislerin patronu Yevgeny Prigozhin Putin’in yabancısı biri değil. Putin’in tedarikçisi olarak çalışırken, onun yönlendirmesiyle Wagner’i Rus silahlı kuvvetlerine paralel bir yapı olarak örgütleme görevi üstlenmişti Prigozhin. Ona eleman devşirmek için cezaevi kapılarını açan ve seçtiği mahkumlara Wagner’e katılmaları şartıyla erken tahliye imkanı sağlayan Putin’di.
[Putin’in böyle bir yola girerken NATO’nun ilk döneminde, üye ülkelerde, düzenli ordulara yaptırılamayacak eylemlerde kullanılabilmek için oluşturduğu ‘Gladio’ örgütünden esinlendiğini düşünmek için pek çok sebep var.]
Rus ordusuna Putin’in bile yaptıramayacağı en kaba ve kanlı eylemleri Suriye ve Libya’da Wagner üstlendi. Ukrayna savaşı sırasında direnişi kırma amaçlı savaş suçu sayılabilecek saldırılar Wagner güçlerinin işiydi.
Ukrayna’da Wagner eylemleri Rus komutanlarca bile çizgi dışı bulunmaktaydı.
Nitekim, komutanların şiddetli itirazları üzerine, Putin, milislerin süreç içerisinde düzenli ordu saflarına katılmaları projesini kabul etmek zorunda kalmış, bunu Wagner’in de hoşuna gideceği bir biçime sokarak Prigozhin ile paylaşmıştı.
Prigozhin, sonunda Wagner’in tasfiyesini getirecek projenin üst düzey komutanların eseri olduğunun farkına varmış ve Putin’den ismini verdiği üst rütbelilerin görevden alınmalarını istemişti.
Sonuçta Putin ağırlığını düzenli ordudan yana koymak zorunda kalınca…
İsyan ve darbe girişimi olarak takdim edilebilecek karşı çıkış böyle başladı.
[Kendi tarihimizde de, istiklal mücadelesi verilirken savaşta ön saflarda yer alan, isyanların bastırılmasında önemli görevler üstlenmiş sivil milislerden düzenli orduya katılmaları istendiğinde benzer bir tepkiyle karşılaşıldığı bilinir.]
Putin milislerle anlaşma yoluna gitti.
Rusya’da siyasi dengeleri etkileyecek, özellikle Ukrayna savaşının bundan sonraki safhasında Moskova’yı zor duruma düşürebilecek bir dönemin kapısı bu gelişmeyle açılmış olabilir.
Ukrayna’nın bazı bölgelerini Rusya’ya ilhak ederken Kiev’den tepki göreceğini biliyordu Putin ve buna hazırlıklıydı da. Ancak savaşın yaygınlaşacağını ve bu denli uzun sürebileceğini hesap etmemiş olmalı.
Rus doğalgazına bağımlı Batı ülkelerinin sonunda Zelensky’i direnmekten vazgeçireceklerini düşündüğü de belli.
Orada elde edeceği çabuk zaferin daha sonraki hedef ülkeler üzerinde caydırıcı gücü olacağı da hesapları içerisindeydi muhakkak.
Hesapları yanlış çıktı.
Rus doğalgazına en fazla bağımlı Almanya 1,5 yıl içerisinde o bağımlılığından kurtulmayı başardı. Almanya’da hükümet değişti ve yeni hükümet Rusya’dan doğalgaz ithalatını sıfıra düşürdü.
Ukrayna’dan sonraki Putin’in diğer hedeflerini teşkil eden yakın çevre saydığı ülkelerde Rusya karşıtlığı yükseliş halinde. Bunun en belirgin ifadesi, o ülkelerdeki Rusça hakimiyetinin yerel diller karşısında zayıflaması olarak kendini belli ediyor.
Wagner milislerinin kural tanımaz vahşeti tahammül edilmez boyutlarda ve bu da Rusya içerisinde de merkezi hükümete güvensizliği artırıyor.
Putin Wagner’e ve Prigozhin‘e karşı kazanmış gibi gösteriliyor bizdeki Putin-severler tarafından…
Öyle midir, göreceğiz.