Ankara’da siyaset bugün hareketliydi. Son günlerde AKP iktidarı ve Cumhur İttifakı ortağı MHP tarafından HDP’ye yönelik başlatılan hedef gösterme kampanlarında önemli iki gelişme yaşandı.
İlk önce insan hakları savunucusu, HDP milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun vekilliği düşürüldü, ardından Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin'in HDP’nin kapatılması istemiyle Anayasa Mahkemesi'nde dava açtığı haberi geldi.
Şahin’in hazırladığı iddianame, Anayasa Mahkemesi'ne gönderildi. İddianamede, HDP'nin mevcut eş başkanları Pervin Buldan ve Mithat Sancar ile tutuklu eski eş genel başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ dahil 687 HDP'li hakkında siyasi yasaklılık istendi.
Her iki haber piyasaları da olumsuz etkiledi, dolar 7.67’e kadar çıkarken, Euro 9.7 TL’yi buldu.
HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu hakkında sosyal medyada barış çağrısının yer aldığı bir haberi retweet ettiği gerekçesiyle verilen hapis cezası Yargıtay tarafından onanmıştı.
Gergerlioğlu karara Anayasa Mahkemesi’nde itiraz etti ancak AYM’den başvuruya ilişkin yanıt gelmeden, HDP’li vekil hakkında verilen hapis cezası kararı bugün Meclis’te okundu.
Kararın okunmasıyla Gergerlioğlu’nun vekilliği düşürüldü. Böylece Gergerlioğlu'nun cezaevine girmesinin önü açıldı.
Gergerlioğlu hakkındaki kararın okunmasının ardından "Anayasayı çiğneyen yargı kararlarını tanımıyorum. Hiçbir yere gitmiyorum, milletimin iradesine sığınıyorum" dedi.
Kararın okunmasıyla AKP ve MHP'li vekiller kurulu terk etti. HDP'li vekiller "Susmuyoruz, korkmuyoruz, itaat etmiyoruz" sloganları attı. HDP grubu "Darbeci AKP" diyerek kararı protesto etti.
13:00
MHP Lideri Devlet Bahçeli: “HDP, siyasi kisveye bürünmüş suç örgütüdür, herhangi bir isimle açılmamak üzere kapatılması tarihe, millete, adalete ve gelecek nesillere namus görevidir"
İddianamede, Türkiye'nin bölünmez bütünlüğü, toplumun huzur ve güveni için HDP'nin temelli kapatılmasının hukuksal zorunluluk olduğu iddia edildi.
İddianame şöyle: "Davalı parti hiçbir milli meselede Türkiye'nin yanında yer almamış, karşısında kim varsa onların safında yer almayı tercih etmiştir." ''Aslında HDP ile PKK/KCK arasında bir fark yoktur. HDP silahlı terör örgütü PKK/KCK'nın siyasi görünümlü bir uzantısıdır.'' İddianamede, HDP'nin ödenecek hazine yardımlarından tamamen yoksun bırakılması istendi. İddianamede siyasi yasak istenen isimler arasında Selahattin Demirtaş, Pervin Buldan, Mithat Sancar, Sezai Temelli, Sırrı Süreyya Önder de bulunuyor.
23:45
Fahrettin Altun'dan HDP açıklaması
İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Twitter üzerinden HDP'ye dair (ingilizce) açıklamalarda bulundu. Altun yaptığı paylaşımlarda şunları ifade etti:
"Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, bugün Anayasa Mahkemesi’ne başvurarak, HDP’nin kapatılmasını talep etmiştir. HDP’nin terör örgütü PKK ile organik bağları olduğu inkar edilemez bir gerçektir.
HDP’nin üst düzey yöneticileri ve sözcüleri, açıklamaları ve faaliyetleriyle, defaatle ve istikrarlı olarak PKK’nın siyasi kanadı olduklarını kanıtlamıştır.
Bu ilişkinin, HDP’nin kapatılmasını veya bir başka cezai yaptırıma maruz bırakılması gerektirip gerektirmediği sorusu ise ancak Anayasa Mahkemesi tarafından cevaplandırılacaktır.
Herkesi bağımsız Türk yargısına saygı göstermeye davet ediyor, adli sistemimizin adaleti tecelli ettireceğine inanıyoruz.”
23.37
AKP'den Gergerlioğlu açıklaması
Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun milletvekilliğinin düşürülmesine ilişkin Bülent Turan, şunları söyledi:
“Vekil dokunulmazlığı esastır. Anayasa 83/84 bazı istisnaları var. ‘Terör başta bazı suçlarda konu olmayacak’ denilmiş. İçtüzükte usulleri görüyoruz. İşlem, ne oylama ne karar. Okunan karar mahkeme kararı. Biz şahit olduk sadece okundu. Meclis dışı konu. Kocaeli Ağır Ceza kararı vermiş. Bir üst mahkemeye gönderilmiş. Yerel kararı onamış. Yargıya itiraz edilmiş. Yargıtay kararı onamış hüküm kesin. AYM’ye bireysel başvuru yapmış ve tedbir kararı istemiş, AYM reddetmiş okunmaktan başka yol kalmamış… Hak etmediğimiz davranışlardı, konuşamadım, Meclis çalışamadı. Meclis Başkanı görüntüleri hak etmedi, kötü sahne oldu. Kandile kedi, vekillere aslan. Takdire bırakıyorum.”
Eylem devam ederse ne yapılacağına yönelik Turan, “Artık vekillik düştü Genel Kurul’da olma hakkı kalmadı. HDP içindeki makul düşünenlerin tedbir alacağını düşünüyorum” karşılığını verdi.
AKP’ye karşı Genel Kurul’da atılan sloganlara ilişkin Turan, “O görüntüleri hiçbir AK Parti ve millet hak etmiyor. Demokrasinin yükselmesinde en çok bedel ödeyen parti AK Parti’dir. Kendi genel başkanının cezaevine girmesinden, milletvekili engellenmesinden, parti kapatılma davalarından başlayın da birçok konuda demokrasinin ülkemizde yükselmesi için adımlar atmıştır. O gün orada kararı okuyan ilgili Başkanvekili’ne laf atmamaları lazım. Mahkeme kararına laf atmamaları lazım” dedi.
23:01
HDP Eş Genel Başkanı Sancar: "Bu operasyon HDP’ye yönelik gibi görünse de tek hedef HDP değildir. HDP üzerinden ülkede bütün demokrasi mücadelesini çökertmek, demokrasi siyaseti lav etmektir. O faşizmi iyice kurumsallaştırmak ve tamamen yerleştirmektir"
22.23
Kılıçdaroğlu, Sancar'ı aradı
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun milletvekilliğinin düşürülmesi üzerine HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar’ı arayarak geçmiş olsun dileklerini iletti.
Kılıçdaroğlu, "Gelişmeler ülkede demokrasi olmadığını bir kez daha göstermiştir" dedi.
22.20:
Avrupa Parlamentosu: Gergerlioğlu'na yapılanları şiddetle kınıyoruz.
HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu'nun vekilliğinin düşürülmesinin ardından Avrupa Parlamentosu (AP) Türkiye Raportörü Nacho Sánchez Amor ve AB-Türkiye Karma Parlamento Komisyonu Eş Başkanı Sergey Lagodinsky açıklama yaptı:
HDP Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu'nun milletvekilliğinin ve dokunulmazlığının kaldırılması kararını ve ardından gelecek hapis cezasını şiddetle kınıyoruz.
Bir sosyal medya paylaşımı nedeniyle mahkum edilmiş olması, parlamentodan atılması ve cezaevine girecek olması, insan haklarına yönelik ciddi bir ihlaldir.
Türk makamlarını, Türk Anayasasına uygun olarak savundukları değerlere, Avrupa standartlarına olan bağlılıklarına ve uluslararası sözleşmelere uymaya çağırıyoruz.
21.35- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Halkların Demokratik Partisi'nin (HDP) kapatılması istemiyle iddianame düzenleyerek Anayasa Mahkemesine (AYM) gönderdi. İddianamede, HDP'nin mevcut eş başkanları Pervin Buldan ve Mithat Sancar ile tutuklu eski eş genel başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ dahil 687 HDP'li hakkında siyasi yasaklılık istendi.
HDP'nin hazine yardımından mahrum bırakılması ve mal varlığına tedbir konulması da talep edildi. “HDP'nin terör eylemlerinin odağı olduğu, HDP üyelerinin beyan ve eylemleriyle devletin milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmayı, ortadan kaldırmayı amaçladıkları” belirtilen iddianame, Anayasa Mahkemesi Raportörünün hazırlayacağı ilk rapordan sonra AYM Başkanlığı tarafından incelenecek. İddianame kabul edilirse, HDP'den savunma istenecek.
Açılan dava, “ceza davası” prosedürü izlenecek. AYM Başkanı Zühtü Arslan,raportör görevlendirecek. Bu raportör ilk inceleme raporunu hazırlayarak Başkanlığa sunacak. HDP’den ön savunma istenecek. Ön savunmanın ardından Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin, esas hakkındaki görüşünü sunacak. Bu görüş de HDP’ye gönderilecek.
Daha sonra belirlenecek bir tarihte Başsavcı Şahin, AYM Genel Kuruluna sözlü açıklama, HDP yetkilileri de sözlü savunma yapacak. Hakkında siyasi yasaklılık talep edilenler de, AYM'ye yazılı ve sözlü savunma verebilecekler. Bütün bu sürecin ardından raportör, davaya ilişkin bilgi, belgeleri toplayarak esas hakkındaki raporunu hazırlayacak.
Raporun ardından, AYM Başkanı Zühtü Arslan kapatma isteminin görüşülmesi için bir toplantı tarihi belirleyecek. Bu tarihte toplanacak olan 15 kişilik AYM heyeti, dosyayı karara bağlayacak. Heyet, toplantıya katılan üyelerin üçte iki oy çokluğuyla yani 15 üyenin 10’unun oyuyla karar verecek. AYM, HDP'nin Anayasa’da sayılan hallerden ötürü kapatılmasına veya dava konusu fiillerin ağırlığına göre hazine yardımından kısmen ya da tamamen yoksun bırakılmasına da karar verebilecek. AYM'nin kararı hem HDP hem de Yargıtay Başsavcılığına gönderilecek. Karar Resmi Gazete'de de ilan edilecek.
Yargıtay Başsavcısı Şahin, HDP'ye açılan kapatma davasıyla ilgili bir açıklama yaptı. Açıklamada, “HDP yönetici ve üyelerinin beyan ve eylemleriyle demokratik ve evrensel hukuk kurallarının kabul etmeyeceği şekilde davrandıkları, PKK terör örgütü ve bağlı örgütlerle birlikte hareket ettikleri, örgütün uzantısı olarak faaliyetlerde bulunarak Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmayı ve ortadan kaldırmayı amaçladıkları anlaşıldığından partinin kapatılması Anayasa Mahkemesinden talep edilmiştir” denildi.
20.42- CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, HDP’li Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun vekilliğinin düşürülmesi ve HDP’ye kapatma davası açılmasını “darbe mekaniğinin adımları” olarak yorumladı.
20.25- Halkların Demokratik Partisi (HDP) Merkez Yürütme Kurulu (MYK) üyeleri, Yargıtay’ın HDP’yi kapatma kararının ardından Meclis’te toplandı. Karara dair değerlendirmelerin yapıldığı toplantı sonrası HDP Eş Genel Başkanları Pervin Buldan ve Mithat Sancar, yazılı bir açıklama yapacak.
HDP MYK, ayrıca yarın Parti Genel Merkezinde olağanüstü toplanacak. Toplantı sonrası HDP Sözcüsü Ebru Günay açıklamalarda bulunacak.
19.42- Yargıtay’ın İmam-Hatipli savcısı Bekir Şahin, seçimde dördüncü sıradaydı ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından göreve atandı.
Şahin’in ilk işi de HDP hakkında kapatma davası açmak oldu.
Bekir Şahin, Çorum İmam Hatip Lisesini’nin ardından Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesinden 1986 yılında mezun oldu.
İzmir ve Çorum Hâkim adayı olarak mesleğe başlayan Şahin; sırasıyla Batman/Gercüş, Kastamonu/Küre, Aydın/Çine Hâkimliği, Ağrı/Doğubayazıt Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı, Adana Hâkimliği ve Adana Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı görevlerinde bulundu.
Yargıtay üyeliğine 16 Aralık 2013 tarihinde seçilen Bekir Şahin, Yargıtay Büyük Genel Kurulunca 30.05.2019 tarihinde Yargıtay Ondördüncü Ceza Dairesi Başkanlığına seçildi. Yargıtay’da yapılan seçimde Bekir Şahin dördüncü oldu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, kendisine sunulan beş isim arasından dördüncü sırada olana Bekir Şahin’i Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına atandı.
İngilizce bilen Şahin, evli ve iki çocuk babasıdır.
19.22 Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin’in Halkların Demokratik Partisi (HDP) hakkında kapatma davası açması üzerine HDP Merkez Yürütme Kurulu (MYK) üyeleri Meclis’te toplandı. HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar’ın da yer aldığı toplantıda karara dair değerlendirme yapılacak.
19:15 Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin, HDP'nin kapatılması istemiyle Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.
İddianame, Anayasa Mahkemesi'ne gönderildi.
AA'nın haberine göre iddianamede, "HDP üyelerinin beyan ve eylemleriyle devletin milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmayı, ortadan kaldırmayı amaçladıkları" öne sürüldü.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin, HDP'nin kapatılması istemiyle Anayasa Mahkemesi'nde dava açtı. İddianame Yüksek Mahkeme'ye gönderildi.
— AA Canlı (@AACanli) March 17, 2021
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli bir süredir HDP'nin kapatılması yönünde çağrıda bulunuyordu.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, geçen 2 Mart'ta HDP hakkında inceleme başlatmıştı.
Yargıtay, inceleme kapsamında Kobani iddianamesi ve HDP'li milletvekilleri hakkında hazırlanan fezlekelerin örneğini Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'ndan istemişti.
17.32 - AKP İzmir Milletvekili ve Meclis İdare Amiri Alpay Özalan, milletvekilliği düşürülen HDP’li Ömer Faruk Gergerlioğlu'ya Meclis Genel Kurulu’nda saldırdı.
Özalan, Gergerlioğlu’nu Meclis'ten dışarıya çıkarmaya çalıştı. Özalan’a diğer milletvekilleri müdahale etti.
16.00 - Ömer Faruk Gergerlioğlu'nun milletvekilliğinin düşürülmesinin ardından TBMM Başkanvekili Celal Adan, “Sayın Gergerlioğlu lütfen dışarı çıkmanızı rica ediyorum” diyerek oturuma ara verdi. HDP’liler, Gergerlioğlu ile birlikte Genel Kurul’dan ayrılmayarak protestolarını sürdürüyor.
15.50 - HDP Grup Başkanvekilleri Meclis'te açıklama yaptı. Saruhan Oluç, “Anayasayı Berberoğlu konusunda çiğnediniz. Şimdi bir kere daha çiğnediniz. Bu yaptığınızla meclisi yargının bir aracı haline getiriyorsunuz ve meclisin itibarını zedeliyorsunuz. Nasıl Berberoğlu’nun vekilliğini iade ettiniz, Gergerlioğlu hakkında da öyle olacak” dedi.
HDP’li Meral Danış Beştaş “Bu mesele burada bitmedi. Bu kararın burada okunması, soruşturma süreci, Yargıtay süreci, AYM süreci yıllarca konuşulacak. Bugün egemenlik kayıtsız şartsız milletindir sözlerini arkasına alan meclis başkanlığı egemenliği ayaklar altına almıştır” ifadelerini kullandı.
Beştaş, şöyle devam etti:
“Hukuksuz kararı burada okumakla egemenliğin burada olmadığını tüm dünyaya göstermiştir.
Ama biz egemenliğin halkta olması için mücadelemize devam edeceğiz. Bugün vekilliği düşürülen 14. vekilimiz oldu. Bizimle siyaseten yarışamadıkları için partimizi hedefe koyuyorlar. Bugünkü tezkere küçük ortağa hediyeydi.”
15.25 - Hakkındaki kararın okunmasının ardından Gergerlioğlu şu açıklamaları yaptı:
"Bu anayasayı çiğneyen kararı tanımıyoruz. Ben barış savunucusu olduğum için cezalandırıyorum. İstedikleri kadar uyduruk kararlarla ihraç etmeye çalışsınlar biz yolumuza devam edeceğiz. Bu meclisin duvarında egemenlik kayıtsız şartsız milletindir yazıyor ama bu milletin egemenliğine aykırı bir karardır. AYM kararı bile beklenmiyor. Kendi ayıplarını kendi ihlallerini defalarca yüzlerine vurdum vurmaya devam ediyorum tüm değerli haklarımıza sesleniyorum biz mücadeleye devam edeceğiz."
15.17 - Meclis Genel Kurulu'nda Gergerlioğlu hakkında verilen karar okundu ve Gergerlioğlu'nun vekilliği düşürüldü.
15.10 - Gergerlioğlu'nun kararının okunacağı Genel Kurul'da basın locasında oturan bir kişi ayağa kalkarak "otokrasiye karşıyım, özgürlükçü demokrasi istiyoruz" dedi.
Eski AKP milletvekili olduğu öğrenilen Abdurrahim Aksoy'un bu sözleri üzerine Meclis Başkanvekili Celal Adan oturuma ara verdi. Halen DEVA Partisi Kurucular Kurulu Üyesi olduğunu söyleyen Aksoy ara verilmesi ile birlikte gelen polis memurları tarafından Genel Kurul'dan çıkarıldı.
15.05 - HDP Grup Başkanvekili Meral Akşener, Meclis Başkanı Mustafa Şentop'a "tezkereyi okumayın" çağrısı yaptı.
15.00 - Gergerlioğlu, "Darbeye karşı direneceğim, milletin iradesi ayaklar altına alınamaz" dedi.
Ömer Faruk Gergerlioğlu, 1 Eylül Dünya Barış Günü'nde sosyal medya hesabından paylaştığı bir mesajda, “Çocuklarımızın tabutu yan yana duracağına, dirileri yan yana dursun, eşitçe, kardeşçe ve omuz omuza”, T24’te 20 Ağustos 2016'da yayınlanan ve PKK'nin bir açıklamasına yer verilen “Devlet adım atarsa barış 1 ayda gelir” başlıklı haberi sosyal medya hesabından paylaşması “örgüt propagandası” sayılmıştı.
Daha önce 2020 yılında HDP Milletvekilleri Leyla Güven ve Musa Farisoğulları'nın vekillikleri düşürülmüştü. 4 Kasım 2016 gecesi ise HDP eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ ile birlikte Diyarbakır milletvekilleri İdris Baluken, Çağlar Demirel, Nursel Aydoğan, Şırnak milletvekilleri Leyla Birlik, Selma Irmak, Ferhat Encü, Diyarbakır milletvekili Nursel Aydoğan, Hakkari milletvekili Abdullah Zeydan, Mardin milletvekili Gülser Yıldırım tutuklanmıştı. Aynı operasyon kapsamında Hakkari milletvekili Nihat Akdoğan da iki gün sonra tutuklanmıştı.
Gergerlioğlu'nun vekilliğinin düşürülmesi 1994'te yaşananları hatırlattı.
1994 yılında Demokrasi Partisi (DEP) milletvekilleri Leyla Zana, Hatip Dicle, Mahmut Alınak, Selim Sadak, Sırrı Sakık, Orhan Doğan, Zübeyir Aydar ve Ahmet Türk meclisten zorla çıkarılarak tutuklanıp hapse atılmıştı.
"Bölücülük" suçlamasıyla 15 yıla kadar hapis cezasına çarptırılan DEP milletvekillerinin başvurusunu inceleyen AİHM, eski milletvekillerinin adil yargılanma haklarının ihlal edildiğine hükmetmişti.
Yargıtay, 2004'te mahkumiyet kararlarını bozunca eski DEP milletvekilleri cezaevinden tahliye edilmişti.