İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı General Kasım Süleymani'nin Irak'ta ABD saldırısı ile öldürülmesi sonrası ABD ile İran arasında gerilim artıyor. İran'dan gelen son dakika açıklamasına göre, nükleer anlaşmayla sınırlanan uranyum zenginleştirmesine herhangi bir sınır olmadan devam edilecek.
İran, nükleer anlaşmayla sınırlanan uranyum zenginleştirmesine herhangi bir sınır olmadan devam edeceklerini açıkladı. ABD anlaşmadan tek taraflı olarak çekilmişti.
ABD 2018’de anlaşmadan çekilmişti
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 5 daimi üyesi ve Almanya ile İran arasında 2015’te imzalanan Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan nükleer anlaşma, Tahran’a yüzde 3,67 oranında uranyum zenginleştirme faaliyetini sürdürme hakkı veriyor.
İran, nükleer anlaşma metninde, “Yaptırımların geri getirilmesi halinde ya da taraflardan birinin anlaşmadaki sorumluluklarını yerine getirmediği durumda İran’ın nükleer anlaşmadaki yükümlülüklerini tamamen ya da kısmen durdurabileceğini” ifade eden 26 ve 36’ncı maddeyi esas aldığını belirtiyor.
ABD yönetimi, nükleer anlaşmadan Mayıs 2018’de tek taraflı çekilerek İran’a yönelik yaptırımları geri getirmişti.
Washington’un anlaşmadan çekilmesinin ardından Tahran yönetimini nükleer anlaşmada tutmak isteyen Almanya, İngiltere ve Fransa, İran ile ticareti kolaylaştırmak ve Avrupalı şirketleri ABD’nin yaptırımlarından korumak için INSTEX adında özel bir ödeme mekanizması kurmuştu.
İran, sadece ilaç ve gıda ticaretini kapsayan INSTEX’in petrol ticaretine de imkan sağlaması gerektiğini belirtiyor.