Harput Kalesi'nde yürütülen arkeolojik kazılar, tarihin derinliklerine ışık tutmaya devam ediyor. Elazığ'ın tarihi simgelerinden olan ve MÖ 3000'lere kadar uzanan yerleşim izleri taşıyan Harput Kalesi'nde, Urartu Krallığı dönemine ait demir atölyeleri ve maden eritme ocaklarının bulunduğu bin yıllık bir "sanayi sitesi" keşfedildi. Bu tarihi bölgenin, 1850'lere kadar aktif olarak kullanıldığı belirlendi.
URARTU DÖNEMİNE AİT DEMİR ATÖLYELERİ
Harput Kalesi, Urartu Krallığı döneminde inşa edilen surlarla çevrili bir alan olma özelliği taşırken, batı surları arasında kalan bölgedeki kazılar sonucunda bin metrekarelik bir sanayi kompleksi ortaya çıktı. Bu alan, demir atölyeleri, maden eritme ocakları ve depo alanları gibi bölümlerden oluşuyor. Yapılan kazılar, bu atölyelerde Urartu Krallığı döneminden itibaren askeri malzemeler ve günlük yaşam için çeşitli eşyaların üretildiğini ortaya koydu.
ASKERİ MALZEMELER VE GÜNLÜK EŞYALAR ÜRETİLDİ
Prof. Dr. İsmail Aytaç’ın başkanlığında yürütülen kazılar sırasında ok ve mızrak uçları, metal nal ve çiviler, süs eşyaları, mobilya aksamları gibi birçok buluntu elde edildi. Savaş dönemlerinde askeri malzemelerin, barış zamanlarında ise günlük yaşamda kullanılan eşyaların üretildiği bu bölge, adeta zamanının sanayi merkezi olarak işlev görmüş.
1850'LERE KADAR KULLANILDI
Elde edilen bakır sikkeler ve porselen mobilya aksamları, bu sanayi kompleksinin 1850'lere kadar aktif olarak kullanıldığını gösteriyor. Harput Kalesi'ndeki askeri birliklerin şehre taşınmasının ardından, bu atölyeler zamanla kullanım dışı kalmış ve toprakla kapanmış. Ancak, yapılan kazı ve restorasyon çalışmalarıyla bu endüstriyel miras gün yüzüne çıkarılarak turizme kazandırılma aşamasına gelindi.
ISI DERECELERİNE GÖRE FARKLI FIRINLAR
Bu dev sanayi sitesinde, iç içe geçmiş ısı derecelerine göre farklı amaçlarla kullanılan eritme fırınları bulundu. Bu fırınlar, o dönemde demir ve bakır gibi madenlerin eritilerek mamul hale getirildiği önemli üretim noktalarıydı. Kazılardan elde edilen demir külçeleri, döküm ve dövme teknikleriyle şekillendirilmiş.
TURİZME KAZANDIRILACAK
Harput Kalesi’nde devam eden kazı ve restorasyon çalışmalarıyla, bu bin yıllık sanayi alanı tamamen turizme açılacak. Harput'un tarihi mirasını ortaya koyan bu keşif, hem akademik dünyada hem de turizm açısından büyük bir ilgiyle karşılanıyor.