Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Zeynep Gökcan Çakır, havaların soğumasıyla kapalı ortamda uzun vadede maruz kalınan nargile dumanının karbonmonoksit zehirlenmesine neden olduğunu ve grip gibi semptomlarla ortaya çıkabildiğini belirtti.
KARBONONOKSİT ZEHİRLENME VAKALARINDA ARTIŞ
Çakır, karbonmonoksit zehirlenmelerinin genel anlamda kırsal kesimlerde görüldüğünü ifade ederek, doğal gazın yaygınlaşmış olması, bacaların yeniden yapılanması gibi nedenlerden dolayı kent merkezlerinde eskisi kadar zehirlenme vakalarının olmadığını söyledi. Çakır, "Bütün karbon içeren yakıtlar yandığında uygun şekilde uzaklaştırılmazsa karbonmonoksit gazı salgılar, bu da oksijenle rekabet halinde bir gazdır ve oksijen yerine kana bağlanıp tüm dokulara oksijen yerine karbonmonoksit taşır ve tüm dokuların zehirlenmesine sebep olur. Oksijene en çok gereksinim duyan beyin, kalp ve böbrek gibi organlarımız ciddi zarar görür ve ölümle de sonuçlanabilir. Hiçbir şey anlamadan uykuda ölenler var" dedi.
NARGİLEYLE ORTAYA ÇIKAN ZEHİRLENME VAKALARI ARTTI
Uzman isim, düşük dozda uzun vadede oluşan karbonmonoksit zehirlenmelerine örnek vererek, nargile içilen ortamları işaret etti. Çakır, açıklamalarına şu şekilde devam etti:
"Nargile kafelerin artmasıyla nargileyle olan zehirlenme vakalarını çok görmeye başladık. Kapalı alanda çok sayıda nargile içiliyor, çokça nargile mangalı yakılıyor. Kapalı alanda 4-5 saat zaman geçiren insanlar hiç farkında olmadan düşük dozu uzun vadeli almakla bu zehri vücutlarına, ciddi karbonmonoksit emareleri göstererek acile başvuruyor. Nargile kafelerde baş ağrısıyla günü geçiren birçok insan aslına bakarsak karbonmonoksit zehirlenmesi geçiriyor olabileceklerinin farkında olmalı, bunlar da uzun vadede önemli yan etkiler göstereceği için nargile kafeler ve kışın kapalı ortamda içilen nargileler mevzusunda herkesi uyarmak istiyorum."
Öte yandan her yıl kesinlikle böyle vakalarla karşılaştıklarını belirten Çakır, nargileli ortamların tehlikesine dikkati çekti.
Bunların yanı sıra doğalgaz bacalarının düzenli ve sık aralıklarla temizlenmesi gerektiğini, doğal gaz tesisatının plana uygun kurulması gerektiğini ve mazgallara ciddi önem verilmesi gerektiğini söyleyen Çakır, "Nargile kafeler, havasız ortamlar, sigara içiciliği karbonmonoksit açısından kronik bir maruziyettir. Bunlara dikkat etmeliyiz. Ülkemizde yaygın olmamakla araç içinde uzun süre kalma vakası gördük, genç çift arabanın içinde uzun süre kalıp kalorifer sistemini açtıklarından karbonomoksitten zehirlenmişti. Arabada çok kaldığımız zaman kalorifer sistemini çalıştırmamalıyız" ifadelerini kullandı.