TÜİK verilerinde yüzde 10’luk KDV indirimi , yüzde 3’lük indirim olarak yansıdı. Ancak hijyenik ped fiyatları indirim öncesinden daha pahalı hale geldi. Bir ped ürününün KDV indirimi sonrası 1,94 TL olan birim fiyatı, yüzde 28 zamla bugün 2,49 TL’ye çıktı. Önce Kadınlar ve Çocuklar Derneği üyesi Avukat Ezgi Sağcan, “Önerimiz, devletin bunu ücretsiz olarak özellikle talep eden grup için sağlaması” dedi.
KDV İNDİRİMİNDEN SONRA FİYATI ARTTI
Hijyenik ped ve hijyen ürünlerinde KDV’nin yüzde 18’den yüzde 8’e düşürülmesinin üzerinden iki aya yakın zaman geçti. Resmi Gazete’de 29 Mart’ta yayınlanan kararın ardından yüzde 10’luk indirim market raflarına yansıdı ancak iki ayın ardından gelen zamlar nedeniyle fiyatlar KDV indirimi öncesindeki fiyatları da aştı.
Yüzde 10’luk KDV indirimi, TÜİK verilerine de yansımadı. TÜİK’in madde sepetinde “hijyenik kadın bağı”nın Mart 2022’deki birim fiyatı 1,3339 TL iken Nisan 2022’deki birim fiyatı 1,2928 TL oldu. Buna göre KDV indirimi, bir ayda yüzde 3,1’lik indirim sağladı.
İki ayın ardından market raflarına ise indirim değil zam yansıdı. ANKA Haber Ajansı, KDV indirimi öncesi ve sonrası fiyatları karşılaştırdı. 29 Mart’ta, KDV indirimi öncesi markette birim fiyatı 2,11 TL olan orta uzunlukta ve orta emicilikte bir hijyenik ped, 1 Nisan’da KDV indiriminin yürürlüğe girmesinin ardından birim fiyatı 1,94 TL’den satılmaya başlandı. Aynı ürünün, aynı markette 24 Mayıs’ta birim fiyatı 2,49 TL oldu. Buna göre ürün, KDV indirimin ardından yüzde 28 zamlandı.
Yüzde 10’luk KDV indirimi TÜİK verilerinde diğer ürünlere ise şöyle yansıdı: Bir ayda bebek bezinde yüzde 8,8’lik, tuvalet kağıdında yüzde 6,7’lik, mendilde yüzde 5,7’lik indirim oldu.
“BEKLEDİĞİMİZ ŞEY OLDU”
Önce Kadınlar ve Çocuklar Derneği üyesi Avukat Ezgi Sağcan, KDV indiriminin çözüm olmayacağını en baştan söylediklerini ifade ederek şunları söyledi:
“Biz Önce Çocuklar ve Kadınlar Derneği olarak regl yoksulluğu konusunda bir süredir mücadele yürütüyoruz. KDV indirimi talep edildiğinde sadece bu hedef alındığında üreticilerin bu indirimi yansıtmayacağına emindik. Kaldı ki KDV indirimi de çok büyük bir indirime yol açmıyor net tutar üzerinden bakarsak. O yüzden beklediğimiz şey oldu, KDV indirimi yine tüketiciye yansıtılmadı üretici tarafından.
“FİYAT ARTIŞI DENETLENMELİ”
Piyasa için de bizim bir önerimiz vardı. Yapılması gereken fiyat artışının devlet tarafından denetlenmesidir. Ticaret Bakanlığı’ndan da şunu talep ettik. Bir tavan fiyat uygulaması getirin. Tavan fiyat uygulamasıyla pedlerdeki fiyat artışının önüne geçin. Bir yandan da kalite denetimi yapın ki bu fiyat artışı olmadığı taktirde firmalar kalitesiz ürün üretmekten kaçınsınlar. Dolayısıyla isteyen piyasadan temin etsin lakin kontrollü bir şekilde isteyen de ASM’lerden ücretsiz olarak temin etsin istiyoruz.
“BU BİR İNSAN OLMA GEREĞİ”
Pede erişim günümüz toplumunda bir insan sağlığı sorunu, tıpkı ekmeğe, suya erişim gibi. Bunlar artık lüks değil. Dünyanın her yerinde üretiliyor artık. Bir hammadde sorunu yok bu ürünün temini ile ilgili ve dünyada regl olan bütün kadınlar ve kız çocukları bu ürünü regl dönemini sağlıklı bir şekilde atlatmak için kullanmak zorunda. Bu insan olmanın bir gereği. İnsanın onuruyla yaşaması için bir zorunluluk. Sosyal devlet niteliğine haiz bir ülke olarak devletin bunu sağlaması gerekiyor. Vatandaşına sağlıklı bir çevrede yaşam hakkını sunmakla yükümlü.