Son zamanlarda yaygınlaşan bir uygulama olarak, bazı işletmeler artık müşterilerine IBAN vererek banka hesaplarına yönlendiriyor ve bu şekilde kredi veya banka kartı ile ödeme almayı tercih ediyorlar. Ancak bu yöntemin tüketiciler ve işletmeler açısından bazı riskleri bulunuyor.
Spectrum Denetim, Danışmalık, Yeminli Mali Müşavirlik AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay İnci'ye göre, bu tür uygulamalarla işletmeler banka komisyonundan ve vergiden kaçınmaya çalışıyorlar, bu da düzenli vergi ödeyen işletmeleri haksız rekabetle karşı karşıya bırakıyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı da bu konuda bir çalışma başlatmış durumda, kayıt dışı kazanç elde eden mükellefleri tespit etmek için işletmelerin ve ilişkili hesapların transferlerini inceleyecek.
İnci'ye göre, işletmelerin aldıkları parayla birlikte ilgili ürüne ait fiş veya fatura düzenlemesi gerekiyor, aksi takdirde cezai yaptırımlarla karşılaşabilirler. Ayrıca, kiralama kanalıyla edinilen banka hesapları da terörün finansmanı, kara para aklama gibi suç unsurları açısından incelenecek. İşletmeler gelir ve kurumlar vergileri ile ilgili tarhiyatlarla karşı karşıya kalabilirler, ayrıca gecikme faizi ve cezalar ödemek zorunda kalabilirler.
AÇIKLAMA KISMINA ALINAN HİZMET YAZILMALI
Tüketiciler Derneği Genel Başkanı Levent Küçük, tüketicilerin, satın aldıkları mal ve hizmetten dolayı mağduriyet yaşamaları halinde fiş ve fatura gibi belgelerin önemini vurgulayarak, IBAN yoluyla yapılan ödemelerin risklerine dikkat çekti. Küçük, özellikle ödemelerin şahsi banka hesaplarına yönlendirilmesinin tüketiciler için büyük risk oluşturduğunu belirtti.
Küçük'e göre, mal veya hizmetin işletmeden alınıp ücretin şahsi banka hesabına yollanması doğru değil ve bu durumda ödemenin yapıldığını kanıtlamak zorlaşabilir. Bu nedenle, IBAN üzerinden yapılan ödemelerde açıklama kısmına ödemenin hangi hizmet için yapıldığının yazılması gerektiğini ifade eden Küçük, bu uygulamanın resmi kurumlar tarafından da zorunlu hale getirilmesi gerektiğini savundu.
Levent Küçük, "Çünkü tüketicilerimiz yasal haklarını korumak için tüketici hakem heyetlerine yaptıkları başvuruda ayıplı mal veya hizmeti hangi işletmeden aldıklarını ispatlamak zorunda. IBAN yoluyla talep edilen ödemelerde fiş ya da fatura verilmiyor ve ödemeler şahsi banka hesaplarına yönlendiriliyor. Son dönemde ödemelerin IBAN üzerinden yapılması, tüketiciler açısından büyük risk barındırıyor. Ödeme yapılan şahsi hesap numarasının kime ait olduğunun bilinmemesi, vatandaşlar için hukuki mağduriyete neden olabilir." dedi. Ayrıca, "'Ödemeyi yapmadınız' denmesi durumunda ücreti yolladığınızı kanıtlamanız zor. Bu nedenle IBAN üstünden gönderilen ücretlerde açıklama kısmına ödemenin hangi hizmet için yapıldığını yazmanız gerekiyor. Herhangi bir uyuşmazlık ve konunun yargıya taşınması durumunda açıklama kısmı biz için kanıt niteliği taşıyor. Söz konusu durum resmi kurumlar tarafında da mecburi hale getirilmeli." ifadelerini kullanan Küçük, Mal veya hizmeti işletmeden alıp, ücretin şahsi banka hesabına yollanmasının doğru olmadığına dikkati çekti.