Hazine ve Maliye Bakanlığı Merkez Bankası’nın 40 milyar liralık ihtiyat akçesine göz dikti. Hazine’nin parası tükendi. Bakanlık, olağanüstü durumlarda kullanılmak üzere ayrılan TCMB’nin yedek akçesinin bütçeye aktarılması için yasa tasarısı hazırlıyor. Bu, enflasyon ve kuru artıracak.
İç tüketimdeki yavaşlama, ekonomideki daralma ve seçim nedeniyle bütçedeki bozulmaya kaynak aranıyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı, bütçenin daha fazla bozulmaması için Merkez Bankası’nın (TCMB) 40 milyar liralık ihtiyat akçesini merkezi yönetim bütçesine aktarmayı planlıyor. Reuters’a bilgi veren kaynaklar, bütçede açığın şu anda öngörülenden daha fazla olduğu, desteklenmesi için böyle bir adımın atılmasının planlandığını kaydetti.
ENFLASYON VE KUR ARTAR
Uzmanlara göre, bu durum yabancı yatırımcının güvenini tamamen bitirecek, enflasyon ve kur zirve yapacak.
İhtiyat akçesi, öngörülemeyen durumlara karşılık kârdan ayrılan para niteliği taşıyor. TCMB’nin 2018 bilançosundaki ihtiyat akçesi 27.6 milyar TL. Reuters’e bilgi veren bir kaynak, “Ancak yılbaşından bugüne kadar giren tutar da eklenince TCMB’nin 40 milyar lira düzeyinde bir ihtiyat akçesi oluyor” dedi.
Ekonomistlere göre Hazine’de para kalmadı. Hükümet yeniden yapılacak İstanbul seçimine kadar her yolu deneyecek.
İPİN UCU KAÇAR
Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Aziz Konukman, bu adımların sağlıklı olmadığını, AB tanımlı bütçe analizlerinde bu tür gelirlerin dahil edilemeyeceğini vurgulayarak, “Bu hem açıklık ilkesine hem TBMM’nin bütçe hakkına aykırı. Bu tür çalışmalar dengeleri bozar. Üstelik bugüne kadar hep bütçenin yatırımcıyı çekmek için çıpa olarak kullanıldığı söyledi. Şimdi makyaj yapmaya çalışılıyor. Ayrıca Merkez Bankası’nın rezervlerinin tartışıldığı bir dönemde bu olur mu? Enflasyonda ipin ucunun kaçma riski var” dedi.
Ekonomist Mahfi Eğilmez, bu adımın Merkez Bankası’nın para basması anlamına geleceğini belirterek, “Kısa vadeli avans uygulaması çok daha namuslu bir uygulamaydı” dedi.
SERBEST PİYASAYA AYKIRI
Ekonomist Uğur Civelek de, bu adımla Merkez’in aktif kalitesini bozacağını kaydederek, TL’nin itibar kaybının artacağını ve para politikasında sıkıntı yaratacağını dile getirdi.
Bu çalışmayı “Yapılmaması gereken bir iş” olarak niteleyen eski Hazine Müsteşarlarından Tevfik Altınok da, “Yasaya uymak istemiyorsunuz, o zaman o yasayı değiştirirsiniz. Bu da böyle. Peki bu serbest piyasaya uygun mu, hayır değil” dedi.
YASA DEĞİŞTİRİLECEK
Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, geçen yıl ilk çeyrekte 20.4 milyar TL açık veren bütçe, bu yıl aynı dönemde 36.2 milyar TL açık verdi. 1.9 milyar TL faiz dışı fazla ise bu yıl 2.8 milyar TL açığa dönüştü,
Merkez Bankası, geçen ocak ayında Hazine’ye yaklaşık 40 milyar liralık temettü de ödemişti. Reuters’e konuşan bir kaynak, “Daha önce ihtiyat akçesinin kullanıldığını hatırlamıyorum. Bunun bütçeye aktarılması için yasal düzenleme gerekiyor. Hazırlanacak teklifin kısa süre içinde TBMM’ye gönderilmesi planlanıyor” dedi.