Tarihçi Yazar Prof. Dr. İlber Ortaylı, Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline ilişkin Habertürk canlı yayınında önemli açıklamalarda bulundu.
Yaşanan durumun bir "kimlik kavgası" olduğunu ifade eden ve süreci tarihsel olarak ele alıp anlatan Ortaylı, "Ben hatırlıyorum 1965'te Behice Boran söylemişti: 'NATO bizi koruyor mu' diye sormuştu. Yer yerinden oynamıştı. Şimdi milletin hepsi bu soruyu soruyor, NATO bizi koruyor mu?" dedi.
İlber Ortaylı, "Montrö çok önemli birşey. Katiyyen taviz veremeyiz, itaatsizlik yapamayız. Çünkü doğrudan doğruya yıkılan imparatorlukta, işgal edilen imparatorlukta Boğazların düştüğü aşağılık durumdan çıkışın hikayesidir" dedi.
Ortaylı şöyle konuştu:
"Ezbere konuşmaya gerek yok, Montrö açık. Bilhassa 19. madde... Savaş hali var, savaşmlakin hali var veya savaşan taraflardan biri olmak var. Bir savaş halinde Türkiye'nin Montrö'de hakimiyeti var. Burada açabilir veya kapatabilir. Savaşan tarafın içindeyse zaten o zaman kendisinindir, mesele yok.
Karadeniz ülkeleri, kendi limanlarına dönmek şartıyla çıkar, girer. Buna deniz kuvvetleri de dahil. Binaaleyh bizim Boğazları kapatma gibi bir statü yok. Bu mümkün değil. Buna itaatsizlik halinde biz Montrö'yü ciddi bir şekilde kendimiz ihlal etmiş oluruz" ifadelerini kullandı.
Montrö tartışmaları ve 'cüppeli amiral'e ilişkin açıklamaları nedeniyle hedef alınan emekli amiralleri de hatırlatan Ortaylı, "Şu anda yargılanıyorlar bu yüzden. Dediğimiz dibi adalete güvenimiz tamdır lakin bu budur. Bugün bizim hepimizin söylediği şeyi söylüyorlar. Nihayet Dışişleri Bakanımız da aynı şeyi söyledi. Biz Montrö'yü burada kullanamayız, kimsenin geçişini engelleyemeyiz. Bu çok açık ve net" diye konuştu.