CHP’LI ERDOĞAN TOPRAK’TAN IMF ELEŞTIRISI: "YILDA BIR KEZ ZAM DAYATMASI, MEMUR VE EMEKLILERI ZOR DURUMDA BIRAKACAK"
CHP İstanbul Milletvekili Erdoğan Toprak, IMF'nin Türkiye hükümetine ağır koşullar dayattığını öne sürdü. Toprak, IMF’nin yeni vergiler ve yüksek faiz uygulamalarına devam edilmesini istediğini, ayrıca maaşlara ilişkin önemli bir değişiklik önerdiğini belirtti. IMF’nin, maaş artışlarının 6 ayda bir yapılması yerine yılda bir kez, hedef enflasyon oranında yapılmasını dayattığını ifade eden Toprak, bu koşulları kabul etmenin memur ve emeklileri 2025'te yalnızca yüzde 14 oranında bir zamla sınırlayacağını vurguladı.
Toprak, hükümetin IMF’nin dayatmalarına sessiz kaldığını ve tepki göstermediğini belirtti. Toprak, açıklamasında şu noktalara dikkat çekti:
Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) rutin ekonomik konsültasyonlar kapsamında hazırladığı Türkiye Raporu’nda, mevcut ekonomik programın parasal sıkılaştırma, yüksek faiz ve harcamaların kısılması gibi alanlarda olumlu sonuçlar verdiği ifade edilmekle birlikte, maliye politikaları, bütçe ve vergi konularında yeterli başarı sağlanamadığı vurgulandı. IMF, maaşlar, kira ve tarımsal ürün taban tutarları gibi artışların gerçek enflasyona göre değil, hedeflenen enflasyona göre yapılmasını istedi. Ayrıca, emekliler, kamu çalışanları ve asgari ücretlilere daha düşük zam yapılmasını savunan IMF, maaşlara ve asgari ücrete yılda bir kez zam yapılmasını önerdi. Bu talep bu yıl asgari ücrette uygulandı; asgari ücretlilere yalnızca yılbaşında zam yapıldı ve temmuz ayında zam yapılmadı. Şimdi, IMF'nin talebiyle memur ve emeklilere 6 ayda bir verilen zam ve enflasyon farkından vazgeçilmesi gündeme geldi.
Merkez Bankası’nın 8 Ağustos’ta açıkladığı son Enflasyon Raporu’nda, 2025 için öngörülen enflasyon hedefi yüzde 14 olarak belirlendi. IMF talebi doğrultusunda, ocakta memur, emekli ve asgari ücretlilere yüzde 14 oranında zam yapılacak, ancak temmuzda yeni bir zam söz konusu olmayacak. IMF, enflasyon oranlarının yüksek kalması durumunda Merkez Bankası’nın politika faizini artırması gerektiğini belirtiyor ve ekim-kasım döneminde faiz indirimi beklentilerine karşı çıkıyor.
IMF Türkiye Raporu'nda, geçen yıldan beri uygulanan ekonomik programın bazı olumlu sonuçlar verdiği ancak ilerlemenin çok yavaş olduğu, bütçe açıklarının arttığı ve tasarruf ile harcamaların kısılmasında başarı sağlanamadığı ifade ediliyor. Küresel enerji fiyatlarının yükselmesi, Orta Doğu’daki çatışmalar ve Ukrayna’daki savaş gibi jeopolitik gerginliklerin enflasyon risklerini artırdığı uyarısı yapılıyor. IMF, mali, parasal ve gelir politikalarının birlikte çalıştırılmasını, sıkı para ve yüksek faiz politikalarının sürdürülmesini ve yeni vergilerle vergi tabanının genişletilmesini istiyor. Ayrıca, enerji sübvansiyonlarının azaltılmasını ve KDV oranlarında değişiklik yapılmasını öneriyor.
Dış kaynak ihtiyacı yüksek olan iktidar, küresel piyasaları ve sıcak para sermayedarlarını karşısına almamak için IMF’nin taleplerine tepki göstermekten kaçınıyor. Bir yılı aşkın süredir örtülü bir IMF programının uygulandığı belirtiliyor.
Toprak’ın açıklamaları, IMF’nin Türkiye ekonomisi üzerindeki etkilerini ve hükümetin bu taleplere nasıl yanıt vereceğini sorgulayan geniş bir tartışmayı tetikleyebilir.