Eski HDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş, www.artigercek.com adlı internet sitesinde yayınlanan söyleşisinde, seçim sonuçlarından ötürü partisini eleştirdi.
“Yeşil Sol'u da Kılıçdaroğlu'nu da daha yüksek bekliyordum” dedi.
Emek ve Özgürlük İttifakı'nın kağıt üzerinde kaldığını söyledi. TİP'i kastederek, bazı bileşenlerin ittifak yokmuş gibi davrandığını belirtti.
Cumhurbaşkanı adayı olma istediğini HDP'ye ilettiğini, ne var ki kendisine yanıt verilmediğini öne sürdü.
Demirtaş'ın sözleri şu şekilde:
“Genel merkezimize cumhurbaşkanı adayı olmaya hazır olduğumu ve seçimi ikinci tura bırakıp demokratik hamlelerle daha fazla katkı sunabileceğimizi belirttim. Adaylığım partimizin oy oranını artırabilir dedim. Aslında siyasi yasağım yoktu, ama YSK adaylığımı reddetse bile sonrasında ortaya çıkaracağımız adayı tabanımızın sahiplenmesinin daha kolay olacağını belirttim. Bu önerim herhangi bir gerekçe sunulmadan reddedildi. Gerekçesini halen bilmiyorum.”
Demirtaş, bütün bu gerekçelerden ötürü, “Aktif politikayı bu aşamada bırakıyorum” dedi.
NE KILIÇDAROĞLU'NA NE HDP'YE YARADI
HDP'nin ilk turda aday çıkarmaktan vazgeçip Kılıçdaroğlu'nu desteklemesi, kamuoyunun baskısı sonucunda gerçekleşti.
Çünkü muhalefet ortak aday çıkarılması halinde seçimin ilk turda kazanılacağı inancındaydı.
HDP'nin desteği Kılıçdaroğlu'nu zafere yaklaştırabilirdi, bu doğru. Ancak bu ihtimali gören Erdoğan, seçim kampanyasını “Kandil'in adayı” propagandası üzerine kurdu.
Seçmen beka kaygısıyla davrandı.
Kılıçdaroğlu da HDP'nin verdiği desteği vatandaşa anlatamadı.
‘ZORLAYICI MESAJLAR'
HDP cephesi Demirtaş'ın Twitter'daki “Yürü Bay Kemal” şeklindeki paylaşımlarının zorlayıcı olduğunu, partiye danışmadan yazıldığını ve Kılıçdaroğlu'na zarar verdiğini kaydediyor.
Sonuç olarak, verdikleri destek HDP'ye de yaramadı.
Çünkü 2018'de yüzde 11.7 oy alan HDP, yüzde 8.9'a geriledi.
Güçlü olduğu Doğu ve Güneydoğu'da CHP'ye oy ve milletvekili kaptırdı.
Koşulsuz ve pazarlıksız verdiği destekten ötürü hiçbir kazancı olmadı.
Olmadığı gibi…
Kılıçdaroğlu, 1.2 milyon oy alan Zafer Partisi lideri Ümit Özdağ'la protokol imzalarken, 4.8 milyonluk HDP ziyaret bile etmedi. Birinci turda Mansur Yavaş'a karşı çıkan HDP'liler ikinci turda Özdağ takviyeli Kılıçdaroğlu'na oy vermek zorunda kaldı.
Rawest Araştırma'dan Roj Giresun'a göre Kılıçdaroğlu, ikinci turda Doğu ve Güneydoğu'daki 18 şehirde 152.332 oy kaybetti. Ülke genelinde yüzde 0.5 ile yüzde 1 arasında HDP'li sandığa gitmedi.
HDP ADAY ÇIKARMALIYDI
En doğru yöntem, HDP'nin ilk turda kendi adayını çıkarmasaydı. Böylece Erdoğan'ın CHP'yi ve Millet İttifakı'nı PKK ile işbirliği yapmakla, Kılıçdaroğlu'nu “Kandil'in adayı” olmakla suçlayan propagandası boşa düşerdi.
Seçim ikinci tura kalır; HDP desteğini 28 Mayıs'ta sunardı. Bu senaryo parlamentoda çoğunluğun elde edilmesini ve cumhurbaşkanlığının kazanılmasını sağlayabilirdi.
‘İlk turda aday çıkarsak sonuç değişirdi'
Selahattin Demirtaş'ın açıklamalarını, HDP'li üst düzey bir yöneticiye sordum.
Demirtaş'ın aktif politikadan çekilme çağrısı ne anlama geliyor?
Kendisi cezaevinde. Resmi bir görevi yok. Değerlendirmelerle katkısı oluyor, kamuoyuna mesaj veriyordu. Bu mesajlarının bir süre azalacağını kastediyor. HDP'den istifası söz konusu değil.
Emek ve Özgürlük İttifakı'nın faydası olmadığını söylüyor.
Doğru diyemeyiz. İttifak TİP'ten ibaret değil.
Demirtaş'ın adaylık başvurusu neden reddedildi?
Selahattin'in “Aday olmak istiyorum” talebi asla olmadı, genel merkezimize ulaşmadı. Tam tersine basına mülakatlar vererek, “Hukuki durumum sebebiyle seçeneklerden biri değilim” dedi. Hatta partimiz aday havuz oluştururken, Selahattin başkanı başa koymuştu. Hukuki durumunu avukatları da kendisi de biliyor. Denklemde yer almadığına, kadın cumhurbaşkanı adayının etkili olacağına dair bizlere notu ulaştı ve partide bu notu mevcut.
Demirtaş'ın gönderdiği not mu?
Evet.
“Aday olayım” diye bir notu yok yani.
Hayır, asla. Ulaşmışsa da parti kurullarına ulaşmamıştır. Çünkü onunla iletişim kuran mekanizmaya gelen bilgileri esas almışız.
Ama siz onu aday havuzuna koydunuz.
Listenin başında geliyordu. Kendisi kadın aday önerdi. Gülten (Kışanak) hanımın olabileceğini ima etti. Bunu kendisi de iletişimde olan mekanizma da çok iyi biliyor.
Niye bugün böyle diyor?
Kendi değerlendirmesi midir, yorum mudur, yanlış anlama mıdır, bilmiyoruz. Cezaevidir, gidip gelen bol, ama parti mekanizmalarına böyle bir talebi ulaşmadı.
Kışanak'ı aday olarak düşünüyordunuz. Niye vazgeçtiniz?
Erdoğan'ın ilk turda gitmesinin birinci yolu aday çıkarmamaktı. Bu birinci neden. İkincisi, Demirtaş'ın 2018'deki adaylık deneyiminden yola çıkarak, ikinci turu hedeflemeyen adaya rağbet yoktu. O zaman 3-4 puan düşük almıştık. Birinci turda Erdoğan'ın psikolojik üstünlük kazanıp yarışı bitireceği, bundan HDP'nin sorumlu tutulacağı kaygısı taşındı. Bir riskti aday çıkarmak. Ama çıkarmamak da riskliydi. Riskler analiz edildi. Daha az riskli seçenek tercih edildi.
Sonuca bakarak soruyorum: Doğru bir karar mı aldınız?
Sonuca baktığımızda, aday çıkarmak daha doğru olabilirdi. Ama faturayı Emek ve Özgürlük İttifakı'na çıkarmak, karşılayabileceğimiz bir risk değildi. Demokrasi ve değişim isteyen güçlerle aramıza mesafe girebilirdi.
Erdoğan, desteğinizi Kılıçdaroğlu aleyhine kullandı.
Aslında destek vermeseydik, belki Erdoğan ilk turda bitirirdi. Psikolojik üstünlük Erdoğan'a geçerdi. Oylar bölünürdü. Erdoğan'ın işi daha kolay olurdu.
Siz nasıl etkilendiniz?
Bizden olmayan aktöre destek verdik. Tabanımızdan bir kesimin Kılıçdaroğlu'na oy verdiğinde “Partisine de vereyim” yaklaşımı oldu. Zorlanmalar yaşadık.
Oy ve vekil kaybettiniz mi?
Birkaç yerde oy kaybına neden oldu. Kılıçdaroğlu'na desteği CHP'ye mühür vurmak olarak algılayan onbinlerce seçmenimiz var.
Özdağ'la ittifakın etkisi ne oldu?
Tabanımızı etkiledi. Kılıçdaroğlu'na destek vermenin doğru mu, yanlış mı olduğu sorgulaması arttı ve zorlayıcı oldu.