Türkiye'de üniversiteye giriş sınavları (YKS) yapıldığı sırada Fransa'da da benzer bir sınav gerçekleşiyordu. 'Lise bitirme' olarak isimlendirilen Fransa'daki sınavın soruları derleyen Oğul Tuna'nın paylaşımları sosyal medyada gündem oldu.
Türkiye'de 2,5 milyon öğrenci üniversiteye girebilmek için geçtiğimiz hafta sonu ter döktü. Matematik sorularının uzun olmasından, Türkçe ve Edebiyat sorularının şıklarının birbirine aşırı yakın olmasından dolayı yapılan şikayetler sınavın önüne geçti. Özellikle TYT Temel Matematik Testi'nin birinci sorusunda kullanılan isim olan 'Emel'e büyük tepki vardı.
"Galatasaray Üniversitesi Uluslararası İlişkiler'den yeni mezun ve Master için Fransa'ya gidecek olan Oğul Tuna, sosyal medya hesabından bu tartışmaların ardından Fransa'daki 'lise bitirme' sınavında yöneltilen soruları derledi. Soruların boyutlarının Türkiye'den çok farklı olduğunu ifade eden Tuna, bu seviyede öğrencilere Türkiye'deki sınavdan çok daha zor sorular sorulduğunu kaydetti.
Fransa'daki sınav sistemi ve sorular nedeniyle üniversitelerin doluluk oranının Türkiye'ye oranla çok daha düşük olduğunu kaydeden Tuna, öğrenci ve eğitimin kalitesini ise eğitimcilerin sorgulaması gerektiğini ifade etti. İşte Tuna'nın derlediği sorulardan bazıları:
Philo L (Edebiyat) konuları:
1. Konu: Zamandan kaçmak mümkün müdür?
2. Konu: Bir sanat eseri nasıl iyi biçimde açıklanır?
3. Konu: HEGEL'den alıntılanan metni (doğa kanunları ile beşerî -hukuktan doğan-kanunların arasındaki farka dair) açıklayınız.
Philo ES (Ekonomik ve toplumsal):
1. Konu: Ahlak, en iyi siyaset midir?
2. Konu: Emek, insanları ayrıştırır mı?
3. Konu: Leibniz'ten alıntılanan metni (özgürlük, daha doğrusu özgür irade üzerine) açıklayınız.
Philo S (Bilim):
1. Konu: Çok sayıda kültürün varlığı insan türünün birliği önünde engel oluşturur mu?
2. Konu: Ödevlerini tanımak, özgürlüğünden vazgeçmek anlamına gelir mi?
3. Konu: Freud'dan alıntılanan metni (bilimsel araştırmanın zaman içinde seyri üzerine) açıklayınız.
Philo T (Teknolojik):
1. Konu: Yalnızca değiştirilebilir olan şeyin mi değeri vardır?
2. Konu: Kanunlar bizi mutlu edebilir mi?
3. Konu: Montaigne'den alıntılanan metni (bilgi üzerine) açıklayınız.
Histoire - Géographie S:
Tarih: Aşağıdaki 2 konudan 1 seçilerek açıklanacak:
1. Konu: 1949'dan bu yana Çin ve dünya
2. Konu: Maastricht Anlaşması'ndan bu yana Avrupa Yönetimi
Coğrafya: Harita üzerinde küreselleşmede bölgelerin eşit olmayan bütünleşmesini gösterme.
S - L: Tarih:
1. Konu: II. Dünya Savaşı'nın sonundan bu yana çatışma merkezi olarak Yakın ve Ortadoğu
2. Konu: Dreyfus Olayı'ndan bu yana Fransa'daki büyük siyasal krizlerde kamuoyu ve medya
Not: "Açıklama", belirli bir metot eşliğinde analitik "kompozisyon" yazmak oluyor
Tuna soruların ardından yaptığı açıklamada, "Okula girmek kolay fakat çıkmak zor" diye bir söz var Fransa'da. Herkes bir yere kabul alabiliyor ama lisans eğitimi cidden zorlu, herkes bitiremiyor. Taşra üniversitelerinde çoğu bölüm boş" dedi.
Fransa eğitim sistemi
Fransa'da üniversiteye giriş sınavından ziyade liseden mezun olma/diploma alma sınavı (Bakalorya) yapılıyor. Öğrenci bu sınavlardan aldığı nota göre sıradan bir okula ya da, ülkede "Grandes Ecoles" denilen (Büyük Okullar) prestijli birtakım okullara (Sciences Po, ENA gibi) girebiliyor.
Bu okullara BAC (bakalorya) sahibi olan Fransızlar gibi AB içinden ya da Türkiye gibi diğer ülkelerden öğrenciler de gerekli şartları karşıladıklarında (Not ortalaması, Fransızca dil bilgisi gibi) kaydolabiliyor.