İsveç Parlamentosu, yasal cinsiyet değiştirme yaşını 16'ya indiren önemli bir yasayı kabul etti. Yeni düzenleme, cinsiyet değişikliği sürecini basitleştirirken, tartışmalara da yol açtı. Yasayı savunanlar ilerleme olarak görürken, karşı çıkanlar daha fazla araştırma çağrısında bulundu. Almanya ve İspanya'nın benzer adımları atması, Avrupa'da bu konudaki değişimin bir yansıması olarak görülüyor.
İsveç Parlamentosu, yasal cinsiyet değiştirme yaşının 18’den 16’ya indirilmesini öngören yasayı 94’e karşı 234 oyla onayladı. Yeni yasa, Temmuz 2025'te yürürlüğe girecek.
1972'de cinsiyet değişikliğini yasallaştıran İsveç, bu yeni yasa ile önemli bir adım atmış oldu. Ancak tartışmalar da beraberinde geldi.
Yasayı savunanlar, yeni düzenlemenin önemli bir ilerleme olduğunu belirtiyorlar. Ancak karşı çıkanlar daha fazla araştırma yapılmasını talep etmişlerdi.
Yeni yasa ile birlikte İsveç'te yasal cinsiyet değiştirme süreci daha erişilebilir hale gelecek. Halihazırda, kişilerin cinsiyetlerini yasal olarak değiştirebilmeleri için doktorlar tarafından "cinsiyet disforisi" teşhisi konması gerekiyor. Ancak yeni yasa ile birlikte süreç daha basit hale gelecek. Ulusal Sağlık Kurulu'nun onayı ve bir doktor veya psikologla yapılacak kısa bir muayene, bu sürecin başlatılması için yeterli olacak.
Cinsiyetini yasal olarak değiştirmek isteyenler için yaş sınırı 16'ya indirilirken, 18 yaşın altındakilerin ebeveynlerinin veya vasilerinin, bir doktorun ve Ulusal Sağlık Kurulu'nun onayı gerekecek.
Yeni yasa ayrıca yasal cinsiyet değiştirme sürecini cinsiyet değiştirme ameliyatından ayıracak. Kişinin 18 yaşından büyük olması gereken ameliyat süreci için hala uzun bir değerlendirme gerekiyor.
İktidardaki Ilımlı Birlik Partisi'nden Johan Hultberg, yasal cinsiyet değiştirmenin geri dönüşü olmayan bir cinsiyet ameliyatı olmakla aynı gerekliliklere sahip olmasının makul olmadığını ifade etti. Hultberg'e göre, yeni yasa bazı trans bireyler için önemli bir fark yaratacak olsa da çoğu İsveçlinin yasa değişikliğini fark etmeyecek kadar önemsiz bulabilir.
Koalisyon hükümetinde yer alan Hristiyan Demokratlar ve hükümeti destekleyen aşırı sağcı İsveç Demokratları yasayı desteklemedi. Birçok milletvekili, öncelikle cinsiyet disforisi konusunda daha fazla araştırma yapılmasını talep etti.
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, tasarının "dengeli ve sorumlu" olduğunu belirterek savundu.
Bir haberde, İsveç televizyon kanalı TV4 tarafından yapılan bir kamuoyu araştırmasına yer verildi. Araştırmaya katılan İsveçlilerin yüzde 59'u yasa değişikliğini "kötü" ya da "çok kötü", yüzde 22'si ise iyi buldu.
Benzer şekilde, Almanya ve İspanya da cinsiyet değiştirme yasalarını kolaylaştırdı. Almanya'da yeni yasayla birlikte, 18 yaşından büyük kişiler nüfus müdürlüğüne başvurarak cinsiyetlerini değiştirebilecekler. İspanya'da ise 16 yaşından büyüklerin tıbbi değerlendirme olmaksızın cinsiyetlerini değiştirmelerine olanak tanıyan bir yasa geçti.