Küresel arz endişelerinin etkisiyle kahve fiyatları yükselmeye devam ediyor. Mart vadeli Arabica kahvesi, Çarşamba günü yüzde 3,9 oranında artarak 1977 yılından bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. 2024 yılı itibarıyla Arabica, yüzde 70’lik bir artış göstererek piyasalarda dikkat çeken bir yükseliş yaşadı.
Arabica'nın fiyatı, libre başına 3,29 dolara (kilogram başına 7,25 dolar) yükseldi. Robusta kahvesi ise Ocak vadeli işlemlerde yüzde 6,38 artarak 5,55 dolara çıktı ve 2 ayın zirvesine ulaştı.
HAVA KOŞULLARININ ETKİSİ
Kahve fiyatlarındaki artışın arkasında, kahve üretiminin en büyük iki ülkesi olan Brezilya ve Vietnam’daki olumsuz hava koşulları bulunuyor. Brezilya'da yılın başında yaşanan kuraklık, kahve üretimini olumsuz etkileyerek 2025/26 üretim tahminlerini düşürdü. Minas Gerais bölgesinde yağış miktarları, tarihsel ortalamanın yalnızca yüzde 10’una ulaşabildi ve bu durum 1981'den bu yana kaydedilen en kurak dönem olarak tarihe geçti.
Vietnam’daki kuraklık ve aşırı yağışlar da üretim üzerinde baskı oluşturdu. 2023/24 üretim döneminde Vietnam, yüzde 20’lik bir azalma ile son dört yılın en düşük seviyesine ulaştı ve 1,472 milyon ton üretim yaptı. Vietnam, küresel Robusta üretiminin lideri olduğu için bu düşüş, Robusta fiyatlarını doğrudan etkiledi.
ÜRETİCİLER VE TÜKETİCİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLER
Kahve fiyatlarındaki artış, üreticilerin yanı sıra tüketicileri de etkiliyor. Bloomberg’in haberine göre, tedarik zincirindeki satıcılar, kar marjlarını korumak için fiyatlarını artırıyor ve indirimleri kaldırıyor. Kasım ayında Nestlé, daha küçük paketler ve daha yüksek fiyatlarla satış yapmayı planladığını duyurdu. Bu adım, kahve çekirdeklerindeki maliyet artışının tüketici fiyatlarına yansıdığını gösteriyor.
KÜRESEL KAHVE PİYASASINDAKİ BASKILAR
Brezilya’daki üretim kaybı, küresel kahve piyasasında ciddi baskılara yol açıyor. Conab, Brezilya’nın 2024 üretim tahminini 58,8 milyon çuvaldan 54,8 milyon çuvala düşürdü. USDA’nın raporuna göre, Brezilya'nın 2024/25 üretim beklentisi ise 66,4 milyon tona revize edildi. Bu revizyonlar, arz sıkıntısını derinleştiriyor.
Uluslararası Kahve Organizasyonu (ICO), 2023/24 döneminde küresel kahve üretiminin yüzde 5,8 artışla 178 milyon çuvala ulaşacağını, tüketimin ise yüzde 2,2 artarak 177 milyon çuval olacağını tahmin ediyor. Ancak yalnızca 1 milyon çuval fazla ürün ile arz ve talep arasındaki dengenin kırılganlığı dikkat çekiyor.
KAHVE STOKLARINDAKİ AZALMA
Kahve stoklarındaki azalma da fiyatları destekleyen bir diğer faktör. ICE tarafından izlenen Arabica stokları, Kasım 2023’te 24 yılın en düşük seviyesi olan 224.066 çuvaldan 893.325 çuvala yükseldi. Robusta stokları ise son aylarda azalmaya devam etti ve piyasa üzerindeki baskıyı artırdı.
Kolombiya, Kosta Rika ve Honduras gibi diğer kahve üreticisi ülkelerdeki olumsuz hava koşulları da küresel kahve arzını tehdit etmeye devam ediyor. Ayrıca, spekülatörlerin fiyat artışları üzerindeki etkisi, piyasalarda volatilitenin artmasına yol açıyor.
Kahve fiyatlarının yüksek seviyelerde kalması bekleniyor. Üretim ve tedarik sorunlarının çözülmesi, piyasalarda denge sağlanabilmesi için kritik öneme sahip.