Antalya'nın Kaş ilçesinde yer alan ve Likya Uygarlığı'nın başkenti olarak bilinen Patara Antik Kenti, tarihi ve kültürel değerlerinin yanı sıra doğal sit alanı olarak da korunuyor. 1990 yılında Özel Çevre Koruma Bölgesi olarak ilan edilen bu bölge, aynı zamanda nesli tükenme tehlikesi altında olan caretta caretta deniz kaplumbağalarının en önemli yuvalama alanlarından biri olarak biliniyor. Ancak son dönemde, bölgedeki yapılaşmayı yasallaştıracağı ve yeni inşaatlara zemin hazırlayacağı belirtilen 1/25 bin ölçekli imar planı, çeşitli çevre ve kültürel koruma derneklerinin tepkisini çekmişti.
Patara'da yaklaşık 800 kaçak villa ve yazlık bulunduğu belirtilen alan, söz konusu imar planı çerçevesinde yapılaşmaya açılacaktı. Bu durum, bölgedeki doğal dengeyi tehdit etmekle kalmayacak, aynı zamanda caretta carettaların yuvalama alanlarını da olumsuz şekilde etkileyebilecekti. Kaş Çevre ve Kültür Derneği, TMMOB Mimarlar Odası Antalya Şubesi, Peyzaj Mimarları Odası ve Doğal Hayatı Koruma Vakfı'nın desteğiyle, Patara'nın ekolojik yapısını ve tarihi dokusunu koruma adına dava açıldı.
İmar planı, 18 Mart 2022 ve 25 Ocak 2023 tarihlerinde askıya çıkmış, ardından gelen itirazlar neticesinde indirilen plan, 12 Mayıs 2023'te onaylanarak 5 Haziran 2023 tarihinde yeniden askıya çıkarılmıştı. Bu süreçte çevre örgütleri, hem planın ekosistem üzerindeki olumsuz etkilerini vurguladı hem de bölgede ikinci konut yapılaşmasının başlamasına yol açacağına dikkat çektiler. Sonunda, Kaş Çevre ve Kültür Derneği ve diğer ilgili gruplar tarafından açılan dava sonucunda Antalya 4. İdare Mahkemesi, planın iptaline karar verdi.
Mahkeme, bilirkişi heyetinin yaptığı inceleme sonucu, 1/25 binlik imar planının, kamu yararı gözetmeyen ve hukuka aykırı olduğuna karar verdi. Mahkemenin verdiği kararda, planın açıklama raporunun yetersiz olduğu, kullanım kararları arasında somut bir karşılaştırma yapılmadığı ve sosyal donatı alanlarının mevzuat hükümleriyle uyumsuz olduğu belirtildi. Ayrıca, ilgili resmi kurumların görüşlerinin alınmadığı ve teknik detayların yeterince açıklanmadığı ifade edilerek, planın şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına aykırı olduğuna hükmedildi.
Kaş Çevre ve Kültür Derneği Başkanı Ahmet Akoy, mahkemenin kararından duydukları memnuniyeti dile getirerek, Patara’daki yapılaşma ve ekosistem üzerinde yaratacağı etkilerin önüne geçilmesinin önemini vurguladı. Akoy, açtıkları davanın kazanılmasının, sadece caretta carettaların yaşam alanlarının korunmasına değil, aynı zamanda Patara'da sağlıklı ve sürdürülebilir bir yapılaşma anlayışının gelişmesine de olanak sağlayacağını ifade etti.
Bu gelişme, sadece Kaş ilçesindeki ekolojik dengeyi koruma açısından değil, aynı zamanda Türkiye genelindeki benzer koruma alanlarının geleceği açısından da büyük bir önem taşıyor. Mimarlar Odası Antalya Şubesi, karara karşı hukuki mücadelenin süreceğini belirterek, kamu yararı ve çevresel değerlerin korunmasına yönelik çalışmalarına devam edeceklerini duyurdu.