Kıbrıslı Türk ve Rum liderler, 42 yıllık sorunun çözümü için kritik önem taşıyan müzakereler için bir araya geldi.
Cenevre'de biraraya gelen KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ile Rum lider Nikos Anastasiadis'in adanın geleceğine dair yürüttüğü müzakerelerin ilk gününün olumlu geçtiği bildirildi.
Birleşmiş Milletler'in Kıbrıs özel temsilcisi Espen Barth Eide, "Kıbrıs'ta barışcıl bir çözüm güç ama mümkün" diye konuştu. Liderlerin çok cesur ve istekli davrandığını söyleyen Eide, Perşembe günü (12.01) garantör ülkelerle birlikte planlanan genişletilmiş görüşmelerin gerçekleşeceğini duyurdu.
GEZİCİ'DEN KIBRIS ARAŞTIRMASI
Kıbrıs'taki son cumhurbaşkanlığı seçimlerini tam isabet bilen Gezici Araştırma, Cenevre Görüşmeleri başlamadan önce KKTC'de yaptığı saha araştırmasında Kıbrıs'taki çözüm görüşmeleri hakkında halkın nabzını tuttu.
KKTC halkının görüşmelerde çözüm çıkıp çıkmayacağı konusundaki beklentilerinin araştırıldığı ankette, Türk tarafının müzakerelerde taviz verildiğini düşünüp düşünmediği ve Türk tarafı heyetine duyula ngüven de ölçüldü.
Gezici'nin anketine göre, KKTC halkının yüzde 89.1'i, sürecin neticelenmesine kadar Türk askerinin adada kalmasını istiyor.
İşte o anketin çarpıcı sonuçları:
Tablo 1. Araştırmaya Katılan KKTC Halkı’na Göre Müzakere Sürecinde Cumhurbaşkanı Akıncı’nın KKTC Haklarını Nasıl Savunduğu ile İlgili Görüşlerine İlişkin Dağılım
Araştırmaya katılan KKTC Halkı’na göre müzakere sürecinde Cumhurbaşkanı Akıncı’nın KKTC haklarını nasıl savunduğu ile ilgili görüşlerine ilişkin dağılım incelendiğinde, % 37’si Rum tarafının karşısında zayıf kaldığını ifade ederken, % 32,2’si sürekli taviz verildiğini ifade etmektedir..Buna karşılık % 30’u haklarımızı iyi savunuyor derken ve % 27’si önceki Cumhurbaşkanları kadar Akıncı ''nın da savunduğunu ifade etmektedir.
Tablo 2. Araştırmaya Katılan KKTC Halkı’na Göre Çözüm Sürecinden Sonra Türkiye’nin Etkin ve Fiili Garantisi’nin Aynen Devam Edip Etmemesi ile İlgili Görüşlerine İlişkin Dağılım
Araştırmaya katılan KKTC Halkı’na göre çözüm sürecinden sonra Türkiye’nin etkin ve fiili garantisinin aynen devam edip etmemesi ile ilgili görüşlerine ilişkin dağılım incelendiğinde, % 88,8’i Evet aynen devam etmeli, Türkiye'nin garantisi olmazsa olmazdır ifadesi kullanılırken, % 9,9’u hayır garantilere ihtiyaç yok ve % 1,3’ü Türkiye'nin garantisi yerine başka örgütlerin garantisi de olur ifadesini kullanmaktadır.
Tablo 3. Araştırmaya Katılan KKTC Halkı’na Göre Çözüm Sürecinden Sonra Avrupa Birliği Üyeliği Güvenlik İçin Yeterli Bir Garanti Sağlayıp Sağlamayacağı ile İlgili Görüşlerine İlişkin Dağılım
Araştırmaya katılan KKTC Halkı’na göre çözüm sürecinden sonra Avrupa Birliği üyeliği güvenlik için yeterli bir garanti sağlayıp sağlamayacağı ile ilgili görüşlerine ilişkin dağılım incelendiğinde % 75,5 güvenlik için garanti sağlamayacağını ifade ederken, % 24,5’i güvenlik için garanti sağlayacağını ifade etmektedir.
Tablo 4. Araştırmaya Katılan KKTC Halkı’na Göre Şuana Kadarki Gelişmeler Referandumda “Evet'' Demelerine Yetip Yetmeyeceği ile İlgili Görüşlerine İlişkin Dağılım
Araştırmaya katılan KKTC Halkı’na göre şuana kadarki gelişmeler referandumda “Evet'' demelerine yetip yetmeyeceği ile ilgili görüşlerine ilişkin dağılım incelendiğinde, % 41,3’ü şu ana kadarki duruma bakarak HAYIR demeye şimdiden karar verdiğini ifade ederken, % 36,5’i çözüm belgesi ortaya çıkarsa ona bakıp ona göre kararımı vereceğim ve % 22,2’si şu ana kadarki duruma bakarak EVET demeye şimdiden karar verdiğini ifade etmektedir.
Tablo 5. Araştırmaya Katılan KKTC Halkı’nın Cumhurbaşkanı Akıncı’nın, Türk Toprağının %29,2 olmasıyla İlgili Önerisini Nasıl Karşıladığı ile İlgili Görüşlerine İlişkin Dağılım
Araştırmaya katılan KKTC Halkı’nın Cumhurbaşkanı Akıncı’nın, Türk toprağının %29,2 olmasıyla ilgili önerisini nasıl karşıladığı ile ilgili görüşlerine ilişkin dağılım incelendiğinde, % 46,7’si Rum tarafına hiç toprak verilmemesi gerektiğini ifade ederken, % 33,7’si bu kadar toprak verilmesi normal, çözüm için gerekli olduğunu ve % 19,6’sı karşılığında bir şey almadan çok toprak verildiğini ifade etmektedir.
Tablo 6. Araştırmaya Katılan KKTC Halkı’nın Çözüm ile Birlikte Kuzey Kıbrıs’a 45 Bin Civarında Kıbrıslı Rum’un Gelip Yerleşmesi ve Sınırsız Sayıda Kıbrıslı Rum’un da Kalma ve İş Kurma Hakkına Sahip Olmasının Rahatsız Edip Etmeyeceği ile İlgili Görüşlerine İlişkin Dağılım
Araştırmaya katılan KKTC Halkı’nın çözüm ile birlikte Kuzey Kıbrıs’a 45 bin civarında Kıbrıslı Rum’un gelip yerleşmesi ve sınırsız sayıda Kıbrıslı Rum’un da kalma ve iş kurma hakkına sahip olmasının rahatsız edip etmeyeceği ile ilgili görüşlerine ilişkin dağılım incelendiğinde, % 60,5’i evet, aralarına Rumların gelmesini istemediğini ifade ederken % 20,2’si ne kadar gelirse gelsin, benim için sorun değil derken ve % 19,3’ü bu rakam çok fazla, önemli ölçüde sınırlandırılması gerektiğini ifade etmektedir.
Tablo 7. Araştırmaya Katılan KKTC Halkı’na Göre İsteyen Kıbrıslı Rum’un Hiç Bir Sınırlama Olmaksızın Kuzey Kıbrıs’ta Kalması, İş Kurması ve Yaşaması İki-Kesimliliğin Sulandırılması Anlamına Gelip Gelmeyeceği ile İlgili Görüşlerine İlişkin Dağılım
Araştırmaya katılan KKTC halka göre isteyen Kıbrıslı Rum’un hiç bir sınırlama olmaksızın Kuzey Kıbrıs’ta kalması, İş Kurması ve Yaşaması İki-Kesimliliğin sulandırılması anlamına gelip gelmeyeceği ile ilgili görüşlerine ilişkin dağılım incelendiğinde, % 69,9’u evet kesinlikle bu iki kesimliliğin sulandırılmasıdır derken, % 30,1’i normal olduğunu ifade etmektedir.
Tablo 8. Araştırmaya Katılan KKTC Halkı’nın Çözüm Olduğunda 65 bin Civarında Kıbrıslı Türk’ün Evini ve İşini Terk Etmek Durumunda Kalması ile İlgili Görüşlerine İlişkin Dağılım
Araştırmaya katılan KKTC Halkı’nın çözüm olduğunda 65 bin civarında Kıbrıslı Türk’ün evini ve işini terk etmek durumunda kalması ile ilgili görüşlerine ilişkin dağılım incelendiğinde, % 83,5’i öyle bir çözümün adil olmayacağını ifade ederken, % 16,5’i ise adil bir çözüm olacağını ifade etmektedir.
Tablo 9. Araştırmaya Katılan KKTC Halkı’nın Çözümden Sonra Bugünkü Kadar Olmasa da Bir Miktar Türk Askerinin Kıbrıs’ta Kalıp Kalmaması ile İlgili Görüşlerine İlişkin Dağılım
Araştırmaya katılan KKTC Halkı’nın çözümden sonra bugünkü kadar olmasa da bir miktar Türk Askerinin Kıbrıs’ta kalıp kalmaması ile ilgili görüşlerine ilişkin dağılım incelendiğinde, % 89,4’ü Türk Askeri mutlaka kalması gerektiğini ifade ederken buna karşılık % 3,5’ Türk askerinin tamamen çekilmesi gerektiğini ifade etmektedir. Bununla birlikte % 5,1’i kalsa da olur kalmasa da olur, çok da önemli olmadığını ifade ederken, % 2’si Türk askeri yerine uluslararası bir askeri güç yerleştirilmesi gerektiğini ifade etmektedir.
Araştırmanın Amacı ve Önemi
Bu araştırma Gezici Araştırma Şirketi tarafından, KKTC genelinde sosyal, ekonomik, politik konular ile ilgili seçmenin algısını belirlemek üzere 10-11 Aralık 2016 tarihlerinde yapılmıştır.
Araştırma sonuçları ilgili kurumun yapacağı çalışmalarda öngörü kazanması açısından önem arz etmektedir.