Hükümet, Bireysel Emeklilik Sistemi'ni (BES), Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi'ne (TES) dönüştürerek zorunla hale getirmeye hazırlanıyor. TES, kıdem tazminatının mevcut halini kaldırarak fona dönüştürmeyi ve işçi ile işverenden kesinti yapılmasını öngörüyor.
Korona salgını döneminde hükümet, mevcut kazanılmış kıdem tazminatı hakkını budamak için yeniden harekete geçti. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, son kabine toplantısının ardından yaptığı açıklamada, Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi’ni (TES) gündeme getirdi. Peki TES nedir? Hangi değişiklikler amaçlanıyor?
Basına yansıyan bilgilere göre TES ile kıdem tazminatının fona dönüştürülmesi amaçlanıyor. Tartışmaya açılan modellerden ilki yasalaşırsa çalışanın brüt ücretinin yüzde 3’ü her ay tamamlayıcı emeklilik hesabına aktarılacak. Bu miktar yıllık 30 günlük kıdem tazminatının 11 gününe denk geliyor. Yüzde 5.33 ise işveren sorumluğunda kalacak.
Mevcut yasaya göre çalışanlar her yıl için bir brüt ücret tutarında kıdem tazminatına hak kazanıyor.
KIDEM TAZMİNATININ YÜZDE 25’İ ALINABİLECEK
Çalışanlar, 60 yaşına gelince kıdem tazminatında biriken paranın sadece yüzde 25’ini çekebilecek. Geri kalan kıdem tazminatı ise ‘ek gelir’ adı altında emekli maaşına eklenecek.
BES’in yerini alacak zorunlu TES ile 60 yaşından önce kıdem tazminatının sadece yüzde 10’u ağır hastalık, evlenme ve konut gibi durumlarda çekilebilecek.
Üzerinde durulan ikinci modele göre ise işveren payının yanı sıra, devlet payı da söz konusu olacak. İşçiler de prim ödeyecek. Asgari ücrete kadar ücretler için, işçinin primi ücretin yüzde 0.5’i kadar olacak.
TARAFLAR KARŞI ÇIKTI
Kıdem tazminatının fona dönüştürülmesiyle ilgili olarak dün Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, işçi ve işveren örgütlerinin katılımıyla toplantı yaparak, kıdem tazminatı çalışmasını anlattı. DİSK’in çağrılmadığı toplantıya TOBB, TİSK, Türk-İş ve Hak-İş katıldı. Toplantı da işveren temsilcileri dahil tarafların değişikliğe karşı görüş bildirdiği öğrenildi.
ERDOĞAN VE ALBAYRAK NE DEMİŞTİ?
Erdoğan, önceki gün yapılan kabine toplantısının ardından konuya ilişkin şu açıklamayı yapmıştı:
“Karma model tamamlayıcı emeklilik sigortası ile aynı zamanda ilave emeklilik desteği alınabilmesini de sağlayacağız. Bu kapsamda oluşacak fon ile Türkiye’nin istihdam kalkanını sürekli hale getirmeyi hedefliyoruz. Esnafımıza, küçük işletmelerimize, yatırımcımıza, üretim ve istihdam için uygun maliyetli ve uzun vadeli kaynak sağlayacak bir sistem kuracağız. Türkiye’nin istihdam kalkanını hızlıca devreye aldıktan sonra tamamlayıcı emeklilik sistemini de inşallah 2022’de yürürlüğe sokacağız.”
Bakan Albayrak ise “Tüm paydaşlar ile tıpkı çalışanlardan olduğu gibi işverenden de yapılacak kesintiler BES ile entegre Kıdem Tazminatı Fonu’nda toplanacak” diyerek, yürüttükleri çalışmayı duyurmuştu.