Türkiye'de kira fiyatlarında yaşanan aşırı artışlara getirilen yüzde 25 sınırlaması kaldırılmasına rağmen, ev sahibi-kiracı arasında yaşanan krizin boyutu büyümeye devam ediyor.
Bu düzenlemenin peşinden yaşanan anlaşmazlıklar, artık kira tespit davaları ve konut boşaltma çatışmalarına dönüşmüş durumda. Emlakçılar ve gayrimenkul uzmanları, piyasanın dengelenmesinin ve ev sahiplerinin geçmiş enflasyon kayıplarının giderilmesinin en az bir yıl süreceğini belirtiyor.
EV SAHİPLERİ VE KİRACILAR ARASINDA ÇIKAN KRİZ
Son iki senedir kira bedeline yüzde 50 oranında zam yapan kiracı Dilan K., ev sahibiyle yaşadığı anlaşmazlıklarla gündemde. Bu yıl yasal sınır çerçevesinde zam yapma teklifinde bulunmasına rağmen, ev sahibi "Çık, ben yerleşeceğim" diyerek kiracıya karşı çıkıyor.
Dilan K.’nin "Mevzu kiraysa istediğiniz zammı konuşalım" teklifini reddeden ev sahibi, semtteki kira bedellerinin yüksek olduğunu ve yüzde 300 zam yapsa bile bu durumu telafi edemeyeceğini belirtiyor.
DAVA KAOSU VE ARTAN KİRA TESPİT DAVALARI
Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, eski kiracılara yapılan zam oranlarının piyasaya göre düşük kalması sebebiyle kira tespit davalarının arttığını ifade ediyor. Kiraz, "Beş yıl ve eski kiracılarda ne kadar zam yapılırsa yapılsın, piyasaya göre ucuz kalıyor. Bu nedenle adliyelerde kira tespit davaları giderek artıyor" diyor.
DEPREM BÖLGESİNDE KİRA SORUNLARI
Kahramanmaraş Barosu avukatlarından Bahri Gödeoğlu, deprem bölgesindeki kira krizini şu şekilde özetliyor: "Eski kiracılara 4-5 bin TL gibi düşük kiralar uygulanıyor.
Ancak bu evlere artık yüzde 100 zam yapılsa bile bu rakamlar kiraları kurtarmıyor. Ev sahipleri ya kira tespit davası açarak sıfırdan bir kira tutarı belirlemek istiyor ya da kiracıyı çıkarıp yeni bir kiracı ile güncel rakamlardan kontrat yapmak istiyor."
YÜZDE 25 SINIRININ GETİRDİĞİ ZORLUKLAR
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Gayrimenkul Komite Başkanı Hakan Akdoğan, yüzde 25 sınırının ilk senesinde ev sahiplerinin buna katlanmak zorunda kaldığını ama ikinci yıl uzatılmasının büyük sorunlara yol açtığını belirtiyor.
Akdoğan, "Enflasyon karşısında ev sahipleri ezilmeye başladı. Şimdi yüzde 65 oranında bir artış biraz nefes aldırdı, ama eski kayıpları telafi etmediği için çeşitli problemler sürüyor" şeklinde konuşuyor.
KAYIPLARIN GİDERİLMESİ ZOR
İzmir Emlakçılar Odası Başkanı Mesut Güleroğlu, kiracı ve ev sahibi arasındaki anlaşmazlıkların en az bir yıl daha süreceğini öngörüyor. Güleroğlu, ev sahiplerinin enflasyonun tavan yaptığı iki yıldaki kayıplarını gidermenin oldukça zor olduğunu vurguluyor.
Türkiye genelinde yaşanan bu kriz, hem ev sahiplerini hem de kiracıları etkileyen derin sorunları gözler önüne seriyor. Kira artış sınırlamalarının kaldırılması, piyasadaki dengenin yeniden sağlanması açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor, ama mevcut sorunların çözümü için daha fazla zaman ve düzenleme gerektiği aşikar.