Endonezya'nın en önemli enstitülerinden biri olan Eijkman Moleküler Biyoloji Enstitüsü, "Tespit edilen yeni vakalarda mutasyona uğrayarak daha bulaşıcı hale gelen fakat daha hafif bir virüs tespit edildi" açıklamasını yaptı.
Endonezya, son 24 saat içerisinde ülke genelinde 2.858 yeni vaka tespit edildiğini açıkladı. Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre önceki gün tespit edilen ve rekor adledilen 3.308 vakanın ardından bir nebze düşüş olsa da bu sayının geçen ayın günlük ortalama vaka sayısının üzerinde olduğu açıklandı.
ADI D614G OLDU
Yaşanan bu sıçrama ile koronavirüs vaka sayısının 172.053’e çıktığı Endonezya’nın başkenti Cakarta’daki Eijkman Moleküler Biyoloji Enstitüsü bir açıklama yaptı. Reuters haber ajansına konuşan enstitünün başkan yardımcısı Herawati Sudoyo, tespit edilen yeni vakaların Covid-19’un mutasyona uğramış yeni bir türü olduğunu söyledi. Sudoyo, “Virüsün D614G isimli mutasyona uğramış hali çok daha bulaşıcı fakat etkisi çok daha hafif” ifadesini kullandı. Salgının başladığı günden beri 7.343 insanın koronavirüse bağlı sebeplerle yaşamını yitirdiği açıklanırken, “Enstitünün elde ettiği verilerdeki gen diziliminde bu değişimi fark ettik. Son dönemde yaşanan artışın buna bağlı olup olmadığını anlamak için daha kapsamlı bir araştırma yapılması gerekiyor” dedi.
Genetik bilimci Çağhan Kızıl, virüslerin mutasyonuyla ilgili daha önce şu bilgileri paylaşmıştı:
nextstrain.org isimli sitede gerçek zamanlı olarak patojen evrimi izlenebiliyor. Özellikle de yeni tip koronavirüs üzerine veri analizi yer alıyor burada. Burada bir grafik var ve tarihsel olarak genetik yapıdaki değişimleri gösteriyor.
Şöyle düşünün, mesela virüsün 1000 tane nükleotiti var, bunların da bir yapısı var. Zaman geçtikçe, örneğin İtalya'ya geçince bunların 2 tanesi değişiyor. Ondan sonra İtalya'dakilerin hepsi nesilden. Amerika'ya giden virüs başka. Buradan şunu anlıyoruz, Çin'den çıkan virüsün -hepsi Çin'in Wuhan kentinden çıktı- insan içinde mutasyona uğruyor. Avrupa'ya iki kez girmiş bu virüs, bir kez İtalya'dan bir kez Fransa'dan. Amerika'ya tek yerden girmiş. Bu değişiklikler oluyor, zaten virüsün yapısı bu ancak bu mutasyonların virüsün enfeksiyon etkisinde, öldürücü etkisinde bir değişikliğe sebep olup olmadığı bilinmiyor ama olduğu da düşünülmüyor.
Fonksiyonel bölge dediğimiz, virüsün hücreye girmek için 'S proteini' denen bir yapısı var. Bu S proteininin genomundan ürettiği yer değişmiyor. Orada tek bir değişiklik var, o da S ve L olarak değişiyor. Bu aminoasitler demek. Virüsler için evrimsel olarak daha güçlü olmak iyi değildir. Sebebi de, virüsün güçlü olması durumda girdiği organizmayı öldürmesi. Bu durumda da virüs yayılamaz. Dolayısıyla evrimsel olarak seçilim zayıf virüsler üzerinden gider. S olan biraz daha zayıf bir virüs ve çoğu zaman zaten S'yi görüyoruz şu an. Fakat bu kesinlikle ırka bağlı değil. İki üç farklı çalışmayla da kanıtlanmış durumda. Aynı infulenza gibi (grip) mutasyona uğruyor. Bir sene grip aşısı olduğunuzda, ertesi yıl aynı aşı sizi korumayabilir çünkü virüs değişmiş olabilir.
Koronavirüs de belki böyle olacak. Ebola MERS'ten, MERS de SARS'tan daha güçlüydü. Ebola virüsü daha ölümcüldü, ölüm oranı yüzde 70'lerin üzerindeydi. Bu nedenle çok daha az kişiye bulaşabildi. SARS ise bu üçü arasında en düşük ölüm oranına sahip olan virüstü ve bu nedenle de en çok yayılan virüs oldu. SARS kapanan vakalarda yüzde 4-6 ölüm oranına sahip, influenzaya baktığımızda ise oran yüzde 0.16. Yani neredeyse 50 kat daha ölümcül SARS, influenzadan.