Hükümetten Üç Yıllık Ekonomi Planı: TES Geliyor
Hükümet, ekonomiyi güçlendirmek adına üç yılı kapsayan yeni Orta Vadeli Program’ı (OVP) açıkladı. Bu program kapsamında, Otomatik Katılım Sistemi’nin (OKS) işveren katkılarıyla desteklenerek ikinci basamak bir emeklilik sistemine dönüştürülmesi planlanıyor. Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) adı verilen bu yeni yapıyla, çalışandan yapılacak kesintilere işveren ve devlet de katkıda bulunacak, böylece ek bir emeklilik geliri sağlanması hedefleniyor.
TAMAMLAYICI EMEKLILIK SISTEMI (TES) NEDIR?
Yeni kıdem tazminatı sistemi olarak tanımlanan Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES), çalışanların emeklilikte karşılaşacakları gelir kayıplarını telafi etmek üzerine kurulmuş bir model olarak öne çıkıyor. 2025 yılının son çeyreğinde yürürlüğe girecek olan bu sistem, yasal düzenlemelerle hayata geçirilecek.
TES, çalışanların aktif çalışma yaşamlarındaki gelir seviyelerini emeklilikte de korumalarını sağlamak ve ek bir emeklilik geliri oluşturmak amacıyla tasarlandı. Bu sistem sayesinde çalışanlar, hem sosyal güvenlik sisteminden hem de tamamlayıcı emeklilik sisteminden maaş alabilecek.
TES’TE KATKI MEKANIZMASI NASIL İŞLEYECEK?
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi’nde çalışan, işveren ve devlet üçlüsü tarafından çalışanın bireysel hesabına katkılar yapılacak. Çalışanın brüt maaşından yapılacak kesintiye ek olarak, işverenin de belirli bir oranda katkı sağlaması zorunlu olacak. Ayrıca, işverenin katkısına devlet tarafından da destek verilmesi planlanıyor. Bu yönüyle TES, ikinci basamak bir emeklilik sistemi olarak kabul ediliyor.
Örneğin, çalışanın maaşından 500 TL kesildiğinde, işveren de bu tutarın aynısını katkı olarak ödeyecek. Buna ek olarak devlet de katkı sağlayarak, toplam birikim çalışanın bireysel emeklilik hesabına aktarılacak.
TES NASIL UYGULANACAK?
TES taslağına göre, işverenler çalışanlara her ay maaşlarının yüzde 8.33’ünü kıdem tazminatı olarak ödeyecek ve bu tutar çalışanın bireysel hesabında birikecek. Çalışanlar, bu birikimlerini emeklilik dönemlerinde kullanabilecekler.
Sistem, 4/A'lı işçi statüsünde çalışanlar ve 4/C'li memurlar için geçerli olacak, ancak 4/B statüsündeki BAĞ-KUR'luları kapsam dışında bırakması bekleniyor.
SISTEMDEN ÇIKIŞ KOŞULLARI VE KIDEM TAZMINATI DÜZENLEMESI
TES, kıdem tazminatı konusuna da yeni bir yaklaşım getiriyor. Kıdem tazminatı, işten ayrılma durumunda hemen alınamayacak; bunun yerine çalışanlar emekli olduklarında kıdem tazminatlarını toplu şekilde alabilecekler. Ancak, 60 yaşına kadar bir defaya mahsus olmak üzere, işten ayrılma durumunda kıdem tazminatının bir kısmını çekme hakkı tanınacak. Kalan tazminat ise emeklilik yaşına gelindiğinde ödenecek.
Çıkış koşulları ise belirli şartlara bağlı olacak. Sadece emeklilik şartlarını yerine getiren çalışanlar, TES’ten çıkış yaparak birikimlerine ulaşabilecekler. TES’in bu yönüyle, çalışanların emeklilik dönemine daha hazırlıklı girmesini sağlamayı hedeflediği belirtiliyor.
TES’in hayata geçmesiyle birlikte kıdem tazminatı düzeninde de köklü değişiklikler yaşanacak. Çalışanların mevcut sistemde işten ayrıldıklarında aldıkları kıdem tazminatı, TES ile birlikte yalnızca emeklilik döneminde kullanılabilecek.
SONUÇ
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES), hükümetin Orta Vadeli Program kapsamında hayata geçirmeyi planladığı önemli reformlardan biri olarak öne çıkıyor. İşveren, çalışan ve devletin ortak katkısıyla oluşturulacak bu sistem, emeklilik döneminde ek gelir sağlamayı hedeflerken, kıdem tazminatı konusunda da yeni bir model getiriyor. TES’in başarılı olup olmayacağı ve çalışanlar üzerindeki etkileri, önümüzdeki süreçte yapılacak uygulamalarla daha net bir şekilde görülecek.