Her yıl mart ayının başlarında, baharın gelişini kutlamak için marteniçka bileklikleri takılmaktadır. Bu geleneksel bilekliklerin tarihini ve kullanımını merak eden birçok kişi, marteniçka hakkında daha fazla bilgi edinmek için araştırma yapıyor.
MARTENİÇKA TARİHİ
Marteniçka, beyaz ve kırmızı yünden yapılan, 1 Mart'tan mart ayının sonuna kadar takılan bir süstür. Bu geleneğin kökeni Bulgaristan'a dayanır ve Baba Marta (Marta Nine) günleri olarak bilinen baharın gelişiyle ilişkilendirilir. Bu günlerde, Bulgarlar yakınlarına ve arkadaşlarına "martenitsa" denilen sembolleri hediye ederler, bu da yıl boyunca sağlık ve güç dileğini simgeler. Marteniçkalar, kırlangıç veya leylek görünceye kadar taşınır. El yapımı olan bu süsler satın alınamaz, sadece armağan edilebilir; mütevazı bir dilekle bileğe bağlanır ve baharda çiçek açan ilk ağaç dalına takılır. Dileğin gerçekleşmesi için yeterince beklenmesi geleneksel inanışlar arasındadır.
BULGARİSTAN'DA SAYGIN BİR GELENEK
Bu bayramda, Bulgarca'da "Çestita Baba Marta!" şeklinde kutlama yapılır. Baba Marta – Marta Nine, günümüze kadar korunmuş en saygın geleneklerden biridir.
Bu takılar, meyve ağaçlarına, evlere ve hatta evcil hayvanlara bile takılır. Bu şekilde, yeni başlayan tarım yılının bereketli ve verimli olması için dilekler tutulur.
İlk marteniçkalar, başka takı ve detaylar kullanılmadan, sadece kırmızı ve beyaz ipliklerden yapılırdı ve insanlar ve hayvanlar için nazarlık olarak takılırdı.
Bazı bölgelerde, bu bükülmüş kırmızı-beyaz sicime altın veya gümüş para bağlanır, bu da hastalıklardan korunmak için bir simge olarak kullanılırdı.
MARTENİÇKA İPLERİNİN ANLAMI
Halk sanatının otantik bir örneği olan marteniçkalar, estetik ve güzellik duygusunun daha sonraki dönemlerde kendini gösterdiği bir objedir. Başlangıçta kırmızı-beyaz yünden yapılan marteniçkalara, püskül, top, insan figürü gibi çeşitli şekiller verilirdi. Ancak, marteniçkaların tarihinde en önemli yere sahip olan şekillerden biri, "Pijo ve Penda" olarak bilinen kırmızı ve beyaz iplikten yapılmış kuklalardır.
Marteniçkalarda kullanılan beyaz renk genellikle uzun ömürü simgelerken, kırmızı renk genellikle sağlık ve gücü temsil eder.