Dünyada her 8 kadından birinde görülen meme kanseri, günümüzde teknolojinin hızlı ilerlemeleri ve bilimsel çalışmalar sayesinde önemli kazanımlar sağlıyor. Prof. Dr. Cihan Uras, meme kanserinde erken tanının kritik önemine vurgu yaparak, 18 yaşından itibaren her ay kendi kendine muayene yapılmasının şart olduğunu belirtiyor. Bu uygulama sayesinde memelerdeki olası değişikliklerin fark edilmesi mümkün hale geliyor. Prof. Dr. Uras, "Memede ortaya çıkan her kitle kanser olduğu anlamına gelmez. Hekimin klinik muayenesi sonrasında yapılacak görüntüleme tetkikleriyle kitlenin özellikleri belirlenir. Kitle hissedildiğinde doktora danışmak, olası bir kanserin erken tanısının konulmasına yardımcı olur ve tedavide geç kalınmamasını sağlar" diyor.
KENDİ KENDİNE MEME MUAYENESİ
Kendi kendine elle muayenenin doğru yöntemlerle yapılmasının önemine dikkat çeken Prof. Dr. Uras, bu muayenenin adetin başlangıcından sonraki 7-10 gün içinde gerçekleştirilmesinin sağlıklı olacağını vurguluyor. Bu süreçte hormon etkisinin azalmasıyla meme dokusu rahatlar.
Elle muayene için ayna karşısında durmanın önemli olduğunu belirten Prof. Dr. Uras, 10 dakikalık muayene sürecini şu şekilde açıklıyor:
- Simetri Kontrolü: Eller bele konarak memelerin simetrik olup olmadığına bakılır.
- Görsel Kontrol: Görünürde bir kitle, deride çöküntü veya renk değişikliği olup olmadığı kontrol edilir.
- Yukarı Kaldırma: Eller yukarı kaldırılarak aynı incelemeler tekrarlanır.
- Yatış Pozisyonu: Yere uzanarak sağ omuz ve sırt altına küçük bir yastık konulur, sağ el başın arkasına yerleştirilir.
- Duyarlılık Kontrolü: Sol elin iki-üç parmağıyla meme dokusuna hafifçe bastırarak saat yönünde halkasal hareketler yapılır.
- Koltuk Altı Kontrolü: Tüm meme muayenesi tamamlandıktan sonra koltuk altı incelenir.
- Meme Başları: Meme başları hafifçe sıkılarak akıntı olup olmadığı kontrol edilir.
ULTRASON VE MAMOGRAFİ
Kendi kendine muayene önemli olsa da yeterli değildir. Meme kanserinin artık genç yaşlarda görüldüğü gerçeğiyle, ailesinde kanser öyküsü olmayan her kadının 30 yaşına geldiğinde yılda bir ultrason çektirmesi, 40 yaşından itibaren de risk durumuna göre yılda veya iki yılda bir mamografi çektirmesi gerektiği vurgulanıyor. Prof. Dr. Uras, meme kanserinin hiçbir belirti vermeden gelişebileceği için yılda bir kez kesinlikle meme uzmanı tarafından düzenli muayene olunması gerektiğini belirtiyor.
Ultrason, mamografi ve manyetik rezonans (MR) gibi görüntüleme yöntemleri, erken tanıda kritik bir rol oynuyor. Tarama yöntemlerinin özellikle risk grubundaki kişilerde hastalığın erken evrede tespit edilmesini sağladığına dikkat çeken Prof. Dr. Uras, "Genetik bilimindeki ilerlemelere paralel olarak yüksek riskli kadınlarda genetik testlerin yapılması da önem taşımaktadır" diyor.
BELİRTİLER
Prof. Dr. Cihan Uras, meme kanserinin belirti vermeden gelişebileceğini, ancak bazı yaygın sinyallerin olduğunu belirtiyor. İhmale gelmez 5 belirti şunlardır:
- Meme veya koltuk altında ele gelen, özellikle ağrı yapmayan ve hareket etmeyen kitle veya şişlik.
- Memenin boyutunda değişiklik olması.
- Meme başlangıcında veya meme derisinde çekinti, yara, kabuklanma, kızarıklık.
- Meme başından akıntı olması.
- Her iki meme arasında simetrik olmayan değişimler.