Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın Ocak Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu duyuruldu.
Rapora göre, ocak ayında üretici tutarları aylık artışı, maliyet gelişmeleriyle uyumlu olarak kuvvetlenirken senelik üretici enflasyonu yatay seyretti.
Ocak ayında gerçekleşen yükselişin peşinden izleyen dönemde enflasyonun ana eğiliminin zayıflayacağı değerlendiriliyor.
Geçen ay tüketici tutarları yüzde 6,70 yükselirken, senelik enflasyon 0,09 puan ile sınırlı bir oranda artarak yüzde 64,86 oldu. Ocakta doğal gazın aylık tüketici enflasyonuna etkisi 0,23 puan, senelik enflasyona etkisi ise 0,35 puan olarak gerçekleşti.
Mevsimsellikten ve doğalgaz etkisinden arındırılmış tüketici enflasyonunda geçen aylara kıyasla artış gözlendi.
Aylık fiyat artışları grup geneline yayıldı, senelik enflasyon kira ve ulaştırma hizmetlerinde yükseldi, haberleşmede oldukça belirgin olmak üzere diğer alt gruplarda geriledi.
Diğer hizmetlerde yüzde 14,99 olan yüksek aylık artışta geçmiş enflasyona endeksleme ve zamana bağlı fiyatlama davranışının yaygın olduğu sağlık hizmetleri, yeniden değerlemeye bağlı kalemler, malzeme ve iş gücü giderlerini de içeren bakım onarımın yanı sıra eğlence-kültür ve sigorta hizmetlerindeki yükselişlerin etkisi hissedildi.
Kira grubunda aylık artış önemli ölçüde güçlendi.
ASGARİ ÜCRET ETKİSİ
Rapora göre, asgari ücret ve kırmızı et başta olmak üzere gıda fiyatlarındaki gelişmelerin yansıdığı lokanta otel alt grubunda aylık artış yüzde 12,17 ile yüksek oranda gerçekleşti.
Kira grubunda aylık artış sözleşme yenileme sayısındaki yükseliş kaynaklı etkilerle yüzde 11,46 ile önemli ölçüde güçlenirken bu grupta senelik enflasyon 3,26 puan artışla yüzde 111,84 seviyesine çıktı.
Haberleşme alt grubu yüzde 2,37 olan görece ılımlı artış oranı ile hizmet grubu genelinden ayrıştı. Temel mal grubu senelik enflasyonu 0,54 puanlık sınırlı bir artışla yüzde 53,35 oldu.
Ocak ayında senelik enflasyon diğer temel mallarda yükselirken kalan alt gruplarda yatay seyretti. Dayanıklı mal (altın hariç) tutarları yüzde 4,80 arttı, alt grup senelik enflasyonu 0,17 puanlık düşüşle yüzde 60,53 oldu.
Ocak ayında mobilya tutarları yüzde 10,61 yükselirken, beyaz eşya ve otomobil tutarları sırasıyla yüzde 6,53 ve yüzde 2,78 artış kaydetti.
Diğer temel mallar alt grubunda fiyatların yüzde 5,48 yükselmesiyle senelik enflasyon 2,12 puanlık artışla yüzde 52,54 olarak gerçekleşti. Güçlü fiyat artışlarının alt grup geneline yayıldığı gözlendi.
Mevsimsel etkilerle, giyim ve ayakkabı alt grubunda fiyatlar yüzde 1,86 gerilerken, senelik enflasyon 0,15 puanlık düşüşle yüzde 39,59 oldu.
Enerji tutarları ocak ayında yüzde 6,14 yükseldi, grup senelik enflasyonu da 5,70 puan artarak yüzde 32,89 seviyesinde gerçekleşti. Grup aylık fiyat artışında doğal gaz tüketim gelişimleri kaynaklı etkiler belirgin olmaya devam etti.
2023 yılı ikinci yarısında oluşan Yİ-ÜFE artışının ocak ayı itibarıyla ÖTV’ye yansıtılması ve Türk lirası cinsi enerji fiyatlarındaki gelişmelerle akaryakıt ve tüp gaz tutarları sırasıyla yüzde 7,82 ve 10,75 arttı.
Şebeke suyu fiyatlarındaki artış ise yüzde 4,89 oldu. Gıda ve alkolsüz içecekler grubu tutarları ocak ayında yüzde 5,19 artarken, senelik enflasyon yüksek baz etkisiyle 2,30 puan düşerek yüzde 69,71 seviyesinde gerçekleşti.
KIRMIZI ET FİYATLARINDA YÜKSELİŞ DEVAM ETTİ
 
Yıllık enflasyon işlenmemiş gıdada 3,88 puan, işlenmiş gıdada ise 1,72 puan gerileyerek sırasıyla yüzde 87,35 ve yüzde 56,33 olarak gerçekleşti. Mevsimsellikten arındırılmış verilerle, bir önceki ay sebze tutarları öncülüğünde artan taze meyve sebze fiyatlarında bu dönemde sebze kaynaklı kısmi bir düzeltme seyredildi.
Diğer işlenmemiş gıda grubunda kırmızı et fiyatlarında yükseliş devam ederken, patates ve bakliyat diğer dikkati çeken kalemler oldu.
Böylelikle, işlenmemiş gıda aylık enflasyonu yüzde 7,01 oranında gerçekleşti. İşlenmiş gıda grubunda ise ekmek-tahıllarda fiyat artışları güçlenirken, işlenmiş et ürünleri öne çıkan diğer kalem olarak belirlendi.
Alkollü içecekler ve tütün tutarları yüzde 4,92 artarken, senelik enflasyon 9,66 puan düşüşle yüzde 61,60’a geriledi. Yİ-ÜFE artışı kaynaklı vergi ayarlaması tutarları yukarıya çeken temel unsur olarak gerçekleşti.
Tütün ürünlerindeki vergi reformu sonucu fiyat artışı daha sınırlı bir şekilde görüldü. Yurt içi üretici tutarları ocak ayında yüzde 4,14 oranında artarken, senelik enflasyon yatay bir seyir izleyerek yüzde 44,20 oldu. Ana sanayi gruplarına göre bakıldığında, enerji tutarları ocak ayında gerilerken, diğer alt gruplarda fiyat artışları güçlendi.
Öte yandan, senelik enflasyon ara malı kalemi hariç alt grupların tümünde düşüş kaydetti. Aylık fiyat gelişimleri sektörler bazında incelendiğinde fiyat artışlarının genele yayıldığı izlenirken, temel eczacılık, basım ve kayıt hizmetleri, makine ekipmanları, diğer madencilik ve kağıt ile kağıt ürünleri kalemleri ön plana çıktı.