Boğazlardan geçmek isteyen yüzlerce yük gemisi İstanbul ve Çanakkale Boğazlarından 2-3 gündür etkisi gösterin sis nedeniyle uzun süre beklemek zorunda kaldı. Boğaz girişlerinde gemi yığılmaları oluşurken gecikmenin zararının milyonlarca dolar olduğu tahmin ediliyor.
Son günlerde Marmara Bölgesini etkisi altına alan sis deniz ulaşımını da olumsuz etkiledi. İstanbul Boğazı’nda etkisini arttıran sisten dolayı boğazın transit gemi trafiğine yaklaşık 11 saat kapatılması nedeniyle zaman zaman ticari gemilerin ulaşımında aksamalar yaşandı.
Ortalama bir gemi boğazdan geçiş için 14 saat beklerken sis nedeniyle bu süre daha da uzayabiliyor. Sevkiyatta yaşanan akşamalar nedeniyle Dünya ticaretinde milyonlarca dolar zarar olduğu tahmin ediliyor.
Karadeniz’den yada Marmara Denizinden gelerek boğazdan geçmek isteyen gemiler Marmara Denizi bölgesinde Ahırkapı açıklarından yoğunluk oluştururken Karadeniz tarafından gelen gemilerde Kumköy açıklarında yoğunluğa neden oldu.
İstanbul Boğazı girişlerinde geçiş için bekleyen yüzlerce gemi havadan görüntülenirken Gemi radar sisteminde de boğazların giriş çıkışlarında geçiş için bekleyen çok sayıda geminin olduğu gözlendi.
“BİR GEMİNİN GÜNLÜK 120 BİN DOLAR MALİYETİ VAR”
Konu ile ilgili açıklamalarda bulunan İstanbul Ticaret Üniversitesi Ulaşım Sistemleri müdürü Prof. Dr Mustafa Ilıcalı şunları söyledi:
* Normal şartlarda gemiler 14 saat bekleme süreleri var. Bir geminin günlük 120 bin dolar maliyeti var. Geminin boyutuna ve taşıdığı yüküne göre verecek olursa en küçük bir geminin 12 saatlik maliyeti 12 bin dolar.
* Bu geminin boyutuna göre 120 bin dolara kadar çıkıyor. Gemi işletmecilerin bu beklemeden dolayı kayıpları oluyor. Bugün sis var, 14 saat demiştik 3 gündür bekleyen gemiler var. 100 geminin bir günlük maliyeti 10 milyon dolarlık bir kayıp demek.
* Bu yük taşıma maliyetinde dolayı bir kayıp. Peki kaza riski, bu gemi sayıları sürekli artıyor. Bir de bizim kent içi yolcu gemilerimiz var. Bunlarda her doğrultuda hareket ediyorlar. Boğazda 16 tane kesişme noktası var.
* Geçmiş dönemde yaşanan kazalar var. İki türlü tehlike var. Birincisi kaza riski ikincisi bekleme süreleri ve bunun maliyeti. Kazanın maliyeti hiç hesaplanamaz yani. Bunun aynı zamandan çevre etkisi var.
* Paris iklim anlaşmasını son zamanlarda konuşuyoruz. Gemilerin verdiği emisyonun tarihi yarımadaya verdiği etkisi var. Yalılar üzerinde etkisi var. İnsan sağlığı üzerinde etkisi var, deniz canlıları üzerinde etkisi var.
* Ne olacak peki, buna itiraz ediliyor. Bir müddet sonra aynen karayollarındaki gibi denizde de kuyruk oluşacak. Deniz ticareti muazzam artıyor. 2019’da 12 milyar dolarlık bir ticaret hacmi var.
* Bunun yüzde yirmi beşi Akdeniz havzasında. Bulunduğumuz coğrafi konum itibariyle tam geçiş noktasındayız.