Türkiye'nin her yerinden tarih fışkırıyor. Nasıl fışkırmasın tüm dünya medeniyetlerinin gelip geçtiği bir coğrafya.
Sayısız savaşlar yapılmış, sayısız devletler kurulup yıkılmış. Milyonlarca olay olmuş, tüm medeniyetler artlarında eserler bırakmış.
Bina yapmak için temel kazsan tarih çıkıyor topraktan. Ama biz bu tarihe sahip çıkamıyoruz.
Öğrendim ki İbni Sina'nın 1593'te yazdığı tıp kitabı, Katip Çelebi'nin 1245'te yazdığı Cihannüma ve tarihi 1269'a dayanan Kuran-ı Kerim gibi paha biçilemez eserler kayıp.
Geçen gün Aydın merkezli 11 ilde (Ankara, Amasya, Aksaray, Karaman, Kayseri, Mersin, Muğla, Samsun, Yalova ve Zonguldak) tarihi eser kaçakçılığı operasyonu gerçekleştirildi.
37 şüpheli yakalandı. Yakalananların arasında Aydın Arkeoloji Müzesi Müdürü A. Y. ve müze çalışanları da vardı. Operasyonda 18. yüzyıla ait olduğu değerlendirilen bir heykel satışa hazırlanırken ele geçirilmiş.
Yapılan fiziki takipte polisin operasyonla ele geçirip müzeye teslim ettiği bazı tarihi eserleri orijinal olmasına rağmen sahte diye kayıt altına alıp satmaya hazırlandıkları iddia edilmiş.
Bakın müze müdürü diyoruz.
Yani polis operasyonlarla kaçakçıları yakalıyor, tarihi eserleri yakalıyor müzeye teslim ediyor. Müze müdürü o tarihi eserleri sahte diye kayıt altına alıp satıyor.
Bu haber ilk değil internette kısa bir arama yapın.
Bolu Hatay ve İstanbul'da eş zamanlı yapılan başka bir operasyonda 29 adet tarihi eser…
Ardahan'da yolcu otobüsünde turşu bidonuna gizlenmiş 63 tarihi eser…
Manisa'da Ahmetli, Turgutlu ve Alaşehir ilçelerinde, polis ve jandarmanın eş zamanlı düzenlediği operasyonda toplam 1100 adet tarihi eser…
Edirne'de gümrükte TIR kasasında 15 bin 751 adet taşınır kültür varlığı olduğu değerlendirilen eserler…
Fatih, Bayrampaşa, Beyoğlu ve Bakırköy'de düzenlenen 6 operasyonda 344 parça tarihi eser bulundu.
O kadar çok ki hangi birini yazayım.
Diğer kurumlarda durum nedir sizce?
Mimar Sinan Üniversitesi Resim ve Heykel Müzesi'nde kayıtlı olan, tarihi ve sanatsal değeri bulunan eserlerden 404'ünün kayıp, 42 eser ise sahte çıktı.
Sayıştay raporlarına göre Resim ve Heykel Müzesi'ne kayıtlı 12 bin 378 taşınır bulunuyor. Kayıtlı bulunan 4 bin 24 tabloya dair hiçbir açıklama veya detay yer almıyor. Tablolardan 404 adedi müzede yok. Bunlardan 42 tanesi için de "Kayıp-Çalıntı ve sahte" notunun düşüldüğü belirtilmiş.
Ankara Üniversitesi'nde 440 yazma eserinin kayıp olduğunu da Sayıştay raporundan okuduk.
Müzelerdeki soyguna, talana göz yummayan işini yapan namuslu müze görevlileri var.
Hatta Merve Kaçmış'ı hatırlıyor musunuz?
Gaziantep'te bulunan Zeugma Mozaik Müzesi'nde görevli arkeolog Merve Kaçmış, 13 Ocak 2020'de izine ayrılarak bir not bırakarak intihar etmişti.
Olaydan sonra Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından geniş çaplı inceleme başlatılmış, müze müdürü ile iki görevli açığa alınıp, konuyla ilgili soruşturma başlatıldı.
Yapılan çalışmalar sonucu, müzede bulunan 8 bin 729 eserden 8 bin 719'unun bulunduğu, 10 eserin ise kayıp olduğu iddia edildi. İşte o kayıp eserlerin Merve Kaçmış'a zimmetlenmeye çalışıldığı ve yapılan baskı nedeniyle intihar ettiği iddia edilmişti.
Daha önce yazdım Eski Topkapı Sarayı Müzesi Müdürü sarayda sergilenen 3'üncü Selim'e ait tahtı lojmandaki evine taşıtmaya çalışmıştı.
Peki, müzelerden eseler çalınmış mıdır?
Çalınmış ise ne kadarı çalınmıştır?
Yusufağa Yazma Eser Kütüphanesi'nden çalınan İbni Sina'nın 1593 tarihli ''Kitabun-necat muhtasaru'ş şifa" adlı eseri nerede?
Katip Çelebi'nin (Yer ve Tarih: Matba-i Amire, - Hicri- 1245 olarak belirtilen) 698 sayfalık "Cihan-Nüma" adlı eseri nerede?
Adile Sultan'ın Validesi Zernigen Kadın Efendi'nin türbesine 1269'da vakfedilen Kuran-ı Kerim yıllardır nerede?
Bu paha biçilemez eserler çalındı mı? Yoksa birilerine hediye olarak mı verildi? Müzeden, devletin müzesinden binlerce tarihi eser nasıl çalınır ?
Binlerce kayıp ve çalıntı tarihi eser var. Burada yazmaya yerim yetmez. Açın bakın hepsi Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün internet sitesinden duyuruluyor.
Sakıp Sabancı Müzesinin bahçesinden koca mermer çeşmeyi çalmışlar.
TCDD Müze ve Sanat Galerisinden 200 yıllık avizeyi çalmışlar.
Kırıkkale Mustafa Pekdoğan Kültür Parkı Özel Müzesinden 41 tane tarihi silahı çalmışlar.
Türkiye'nin en zengini Ömer Koç'un koleksiyonundan bile 1495 tarihli eser çalınmış.
Ağzım açık kaldı.
Hırsızlık her yanımızı sarmış. Sanıyordum ki sadece para üzerinden yolsuzluk, rüşvet, ihaleye fesat karıştırılır kolay yoldan zengin olunur… Yanılmışım.
Şimdi görüyorum ki yasadışı tarihi eser kaçakçılığı ile baronların kişisel zevklerine kutsal ve paha biçilemez eserler bile peşkeş çekiliyor.
Galiba buna dur diyecek de kimse yok.