Tahıl Koridoru Anlaşması kapsamında oluşturulan Müşterek Koordinasyon Merkezi'nin açılışnda konuşan Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, "Bu merkez gıda krizinin önlenmesi ve Afrika'dan Avrupa ve Türkiye'ye olabilecek düzensiz göçün engellenmesine de katkı sağlayacaktır." dedi.
Beşiktaş Levent'teki Milli Savunma Üniversitesi'nde Tahıl Koridoru Anlaşması kapsamında oluşturulan Müşterek Koordinasyon Merkezi'nin açılış töreni gerçekleşti. Merkezin açılışını Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar yaptı. Törene Birleşmiş Milletler, Rusya ve Ukrayna'dan temsilciler katıldı.
Açılışta konuşan Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan çatışmanın enerji ve gıda krizi riskini artırdığına dikkat çekerek, "Dünyadaki tahıl arzının yaklaşık üçte biri Rusya Federasyonu ve Ukrayna tarafından sağlanmaktadır. Ukrayna'dan çıkarılamayan tahıl sorununun devam etmesi, başta Ortadoğu ve Afrika olmak üzere küresel anlamda hem açlık hem de düzensiz göç nedeniyle ciddi bir güvenlik riski de oluşturmaktadır. Dolayısıyla Ukrayna limanlarında bekleyen 25 milyon tondan fazla tahılın güvenli bir şekilde, kısa zamanda ihtiyaç sahibi ülkelere sevki için denizde bir koridor oluşturulması zarureti doğmuştur.
Türkiye, Sayın Cumhurbaşkanımızın, Sayın Putin ve Sayın Zelenski ile görüşmeleri doğrultusunda sorunun çözümü için bir inisiyatif almıştır. Bu çerçevede bakanlar seviyesinde de birçok görüşme yapılmış, bu görüşmelerde kırmızı hat teşkili kararlaştırılmıştır. Bu karar doğrultusunda Rusya Federasyonu, Ukrayna ve Türkiye tarafından birer general görevlendirilmiş, görevlendirilen bu özel temsilciler vasıtasıyla yoğun temaslar yürütülmüştür. Bu temaslar sonucunda 13 Temmuz'da İstanbul Kalender Kasrı'nda ilk kez dörtlü toplantı icra edilmiş, toplantıda genel prensipler üzerinde mutabık kalınmıştır.
Bu uzun ve meşakkatli çalışmalar, bazı ülkelerin gösterdikleri farklı yaklaşımlara rağmen, Sayın Cumhurbaşkanımızın, Sayın Putin, Sayın Zelenski ve Sayın Guterres'in gösterdikleri irade neticesinde 22 Temmuz'da imzalanan anlaşma ile sonuçlanmış, Müşterek Koordinasyon Merkezi Milli Savunma Üniversitesi yerleşkesinde 23 Temmuz itibarıyla hazırlık çalışmalarına başlamıştır." dedi.
Merkezde yürütülecek çalışmalar hakkında bilgi veren Bakan Akar, "Merkezin vazifesi, Ukrayna'dan ihraç edilecek tahıl ve benzeri gıda ürünlerinin Odesa, Çernomorsk ve Yuzni limanlarından emniyetle denizden nakliyatını sağlamaktır. Merkez, asker ve sivil olmak üzere Türkiye ile birlikte Rusya, Ukrayna ve BM'den 5'er temsilciden oluşmaktadır. Sahada herhangi bir askeri unsur bulunmamaktadır. Bu merkez, girişime dahil olacak ticari gemilerin kaydını ve takibini yapacak, uydu internet ve diğer muhabere vasıtaları ile ticari gemilerin intikalini teknik olarak takip edecek, tüm faaliyetlerini taraf ülkeler ve BM ile koordineli olarak yürütecektir. Ukrayna limanlarındaki yükleme ile Türkiye'deki limanlara varışta uygun görülecek mevkilerde, müşterek denetim timleri tarafından gemilerin kontrolleri yapılacaktır" diye konuştu.
"İLK TAHIL YÜKLÜ GEMİLERİN HAZIRLIK VE PLANLANMASINA DEVAM EDİLMEKTEDİR"
Bakan Akar, "Mayın temizleme ihtiyacı olursa taraflarca mutabık kalınacak şekilde planlama yapılacaktır ancak şu aşamada bir ihtiyaç bulunmamaktadır. Taraflarca imzalanan belge, 120 gün için geçerli olacak, tarafların sonlandırma talebi olmadıkça da devam edecektir. Bu merkez ayrıca Karadeniz'deki tüm ticari gemilerin hareketlerini milli altyapımız ve diğer imkanlarla izleyebilmekte, diğer kurum kuruluşlarla birebir görüşebilmektedir. Halihazırda Ukrayna limanlarından çıkacak ilk tahıl yüklü gemilerin hazırlık ve planlamasına devam edilmektedir.
Müşterek Koordinasyon Merkezi vasıtasıyla yapılacak çalışmaların tüm dünyayı etkileyen gıda krizinin aşılmasına, özellikle fiyatların aşağı çekilmesine önemli katkılar sağlayacağına inanıyoruz. Bu merkezde çalışan personel, dünyanın gözünün üzerlerinde olduğunun farkında. Temennimiz, kolektif ve başarılı çalışmalarla, merkezin insani ihtiyaç ve barışa azami katkı sağlaması. Dolayısıyla merkezde görev alan personelin sorumlulukları büyüktür. Rusya Federasyonu, Ukrayna, Türkiye ve BM'nin değerli temsilcileri, tarihi, insani ve önemli bir misyon üstlenmiş durumdadır" şeklinde konuştu.