Hükümetin çalışmalarını tamamladığı sokak hayvanlarına ilişkin yasa teklifi, yeni tartışmaları beraberinde getirecek. İktidarın, sahiplenilmeyen hayvanların bir ay sonunda uyutulmasına ilişkin düzenleme içeren teklifinde, aksi durumda 1 milyon 900 bin sokak köpeği bulunduğu varsayıldığında her bin hayvan için 1900 yeni barınak gerektiği, bunun sürdürülebilir olmadığı yazıyor. Teklif, belediyelerin bu konudaki sorumluluğunu artırırken, işini yapmayanlara ceza getiriyor.
UYUTMA HÜKMÜ AYNEN
İlk kez Gazete Pencere’nin duyurduğu son taslak konusunda kamuoyunda başlayan tartışmalar yasa teklifinin TBMM’ye gönderilmesiyle daha da artacak. Teklifte, muhalefetin önerileriyle bazı değişiklikler yapılması beklenirken, bazı basın organlarında yazıldığı gibi, "Uyutulacak hayvanların durumlarına göre seçileceğine" ilişkin metinde hüküm bulunmuyor.
KARARLIYIZ
Parti kaynakları, sahiplenilmeyen köpeklerin uyutulmasından geri adım atılmasının düşünülmediğini, herkesin elini taşın altına koyması gerektiğini, belediyelerin sorumluluklarının da artırıldığını dile getirdiler. Yasanın gerekçesindeki veriler ve belediyelere yönelik sorumluluklar kamuoyundaki tartışmaları artıracak. Teklifin gerekçesi özetle şöyle:
POPÜLASYON KATLANARAK ARTIYOR
Mevcut yasa ile hayvanların toplanması ve rehabilitasyonuna ilişkin sorumluluk belediyelere verilmiş ancak gerekli denetim mekanizmaları tesis edilemediğinden ilgili kuruluşlar, üzerine düşeni tam anlamıyla yerine getirmemiştir. Bazı durumlarda ise ilgili kanun maddeleri sebebiyle çözüme katkı sunmak istedikleri halde çizilen sınırları geçemeyeceklerini belirtmiş ve popülasyon her geçen gün katlanarak devam etmiştir.
Ülkemizde 100 bin kapasiteli 326 adet hayvan bakımevi bulunmaktadır. Mevcut 2 milyon sahipsiz hayvan göz önünde bulundurulduğunda halihazırda bulunan hayvan bakımevi kapasitesinin yetersiz olduğu görülmektedir. Kapasite düşüldüğünde bir milyon 900 bin sahipsiz hayvan için bin adet hayvan kapasiteli bin 900 adet bakımevi tesis edilmesi gerekmektedir.
Hayvan başına 4 metrekare alan ayrılmak suretiyle bin hayvan kapasiteli 1 bakımevinin maliyeti minimum 3,5 milyon TL olarak hesaplanmıştır. 1,9 milyon hayvan için bakımevi yapımının maliyeti 6,65 milyar TL’dir. Belediyelerden elde edilen verilere göre 1 hayvanın besleme maliyeti aylık ortalama 3 bin 500 TL, yıllık maliyeti 42 milyon TL’dir.
2 milyona yakın hayvana, ömürleri boyunca hayvan bakım evinde bakılacak olması halinde yıllık maliyeti 84 milyar TL’dir. Sahipsiz hayvanların toplanarak bakımevlerinde yaşamının sonuna kadar bakılması, davranış psikolojileri bakımından uygun değildir. Popülasyon sayısının net olmadığı ve hayvan bakımevi kapasitesinin 100 bin olduğu göz önünde bulundurulduğunda bakımevi yapımı ve hayvan bakımı fizibil değildir."
UYUTMA MADDESİ
Teklifin hayvan uyutma maddesi ise şöyle:
"Hayvan bakım evlerinde bulunan hayvanlardan 1 ay içerisinde sahiplendirilmemiş olanlara ötanazi yapılır. Sahiplendirilenler, rehabilitasyon işlemleri yerel yönetimlerce tamamlandıktan sonra sahibine teslim edilir. Sahipsiz hayvanların hayvan bakım evlerinde barındırılması, sahiplendirilmesi ve ötenazi yapılması ile ilgili usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir."
BELEDİYE SORUMLULUKLARI
Belediyelerin sorumluluklarının artırıldığı maddelere göre de görevin yapılmasına ilişkin denetim Tarım Bakanlığı’nda olacak. Yerel yönetimlerce yapılan denetimler sonucu kesilen idari para cezaları yerel yönetimlere gelir olarak kaydedilecek. Yerel yönetimler, sahipsiz hayvanların kayıt altına alınması ile ilgili işlemleri yapmakla yükümlü olacaklar.
Belediyelerin görevlerini yerine getirmemesi durumunda bu görev vali tarafından üstlenilecek. Alınan tedbirlerin masrafları ilgili belediye veya il özel idaresinden tahsil edilecek. Bu şekilde tahsil edilememesi halinde belediye gelirlerinden kesilecek.
VERİ TABANI
Belediyeler, sahipsiz veya güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların rehabilitasyonunun sağlanması ve sahiplendirilinceye kadar yaşamaları amacıyla hayvan bakımevleri kurmak zorunda olacaklar. Bakımevlerine götürülen hayvanlar Bakanlıkça oluşturulan veri tabanına kaydedilecek.
Belediyeler, üç yıl süreyle hayvan bakımevleri kurmak, rehabilitasyon işlemlerini yapmak ve sahipsiz hayvanlara sahiplendirilinceye kadar bakmak için kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin binde beşi oranında kaynak ayırmak zorunda olacaklar. Bu oran büyükşehir belediyelerinde binde üç olarak uygulanacak. Bu fıkra uyarınca ayrılan ödenekler başka bir amaç için kullanılamayacak.