Obeziteye yağ, karbonhidrat veya şeker gibi ürünlerin sebep olduğuna dair fikirler yaygın olsa da, yeni bir araştırmaya göre asıl suçlu; ultra işlenmiş gıdalar ve genel olarak kentleşme ve hızlı tüketim ile birlikte gıda tedariğinde yaşanan çarpıcı kayma...
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, 1975 - 2016 yılları arasında obezite neredeyse üç kat arttı. Obezitenin yaygınlaşması ile bağlantılı olarak kalp hastalığı ve diyabet vakalarında da artış görülüyor. Obeziteye yağ, karbonhidrat veya şeker gibi belli bir besin öğesinin sebep olduğuna dair fikirler yaygın olsa da, yeni bir araştırmaya göre asıl suçlu ultra işlenmiş gıdalar.
Bilim insanları, ultra işlenmiş gıdaların bize “tamam doydun” mesajı gönderen bağırsak sinyallerini bozduğunu ve bunun daha fazla yemeye yol açtığını düşünüyor.
İLK ARAŞTIRMA...
ABD’deki Diyabet, Sindirim ve Böbrek Hastalıkları Enstitüsü’nde fizyoloji bölümünün başında bulunan Kevin Hall ve ekibi bu doğrultuda son derece önemli iki çalışma yaptı. Katılımcıların birkaç hafta boyunca hastanede tutulduğu bu deneylerde beslenme düzenleri sıkı bir şekilde kontrol edildi.
İlk çalışmada, karbonhidrat tüketiminin azaltıldığı bir diyetin aslında vücudun yağ yakma hızını yavaşlattığı görüldü. Bu yıl yayımlanan ikinci çalışma ise kilo alımına yol açan yeni bir etken tespit etti. Katılımcılara, ultra işlenmiş ve işlenmemiş yiyecekler arasında tercih yapıp istedikleri miktarda yiyebilecekleri söylendiğinde işlenmiş yiyecekleri çok tükettikleri için sadece iki haftada yaklaşık birer kilo aldıkları görüldü.
North Carolina Üniversitesi’nde obezite üzerine çalışmalar yürüten Barry M. Popkin, Hall’ın son çalışmasını “ufuk açıcı, sağlam bir klinik araştırma” olarak değerlendiriyor ve insanların işlenmiş gıdaları daha fazla yeme eğiliminde olduklarını ispatlayan ilk araştırma olduğunu belirtiyor.
SUÇLU, ENDÜSTRİ
ABD’de yapılan bir araştırmaya göre, tüketilen kalorilerin ortalama yüzde 58’i ve ilave şekerlerin yaklaşık yüzde 90’ı, benzer biçimleri doğada bulunmayan gıda maddelerinin endüstriyel formülasyonlarından geliyor. Bunlar ultra işlenmiş yiyecekler olarak adlandırılıyor ve cipsler, şekerli kahvaltı gevrekleri, şekerlemeler, gazlı içecekler, seri üretim hamur işleri gibi abur cuburların yanı sıra ekmekler, işlenmiş et ürünleri, aromalı yoğurtlar gibi daha sağlıklı gibi görünebilecek gıdalar da bu kategoride yer alıyor.
Murat Altaş