Tesla CEO’su Elon Musk, uzun süredir otonom araçların şirketin geleceği için kritik öneme sahip olduğunu vurguluyor. Haziran ayında gerçekleştirilen hissedar toplantısında, bu teknolojinin Tesla’nın değerini en az on kat artırabileceğini belirtti. Ancak Musk’ın yıllardır beklenen otonom taksi filosunun detaylarını 10 Ekim’de açıklaması beklenirken, şüpheciler bu girişimin karlı hale gelmesinin yıllar alabileceği konusunda uyarıda bulunuyor.
RAKİPLER ARASINDAKİ YARIŞ
Tesla'nın otonom taksi pazara girmesi, Google’ın Waymo’su gibi sürücüsüz taksi filosunu işleten rakiplerle doğrudan rekabete girmesine neden olacak. Waymo, Los Angeles, San Francisco ve Phoenix'te sürücüsüz taksi hizmeti sunuyor ve Austin'de genişleme planları yapıyor. Ancak, Uber ve Lyft’in bireysel sürücüler tarafından işletilen araçlarının aksine, otonom taksi şirketlerinin tüm filolarına sahip olması gerekecek. Bu durum, bakım, sigorta, şarj altyapısı ve temizlik gibi maliyetlerin denetlenmesi anlamına geliyor.
İŞLETME MALİYETLERİ
Lux Research’ün raporuna göre, bu hizmetlerin işletme maliyetleri araç başına mil başına 0,42 dolara denk geliyor. Bu da maliyetlerin ne denli yüksek olabileceğini gözler önüne seriyor. Özellikle otonom araçların kar sağlama potansiyeli, başlangıçta bu maliyetlerin karşılanabilir olup olmadığı konusunda belirsizlik yaratıyor.
YENİ YAKLAŞIMLAR
Otonom araç pazarındaki rekabet, Amazon'un Zoox’u gibi alternatif yaklaşımlar getiren şirketlerle de sürüyor. Zoox, otonom kullanım için özel olarak tasarlanmış, direksiyonu, pedalı ve sürücü koltuğu olmayan bir araç geliştiriyor. Tost makinesine benzeyen bu araç, her iki yönde de hareket edebiliyor ve 2025 yılında Las Vegas'ta hizmet vermeye başlayacak. Zoox'un kurucu ortağı ve baş teknik sorumlu Jesse Levinson, Amazon’un desteği olmadan şirketin varlığını sürdüremeyeceğini belirtiyor.
GELECEK PROJEKSİYONLARI
Danışmanlık şirketi McKinsey & Co., küresel otonom taksi pazarının 2030 yılına kadar 1,3 trilyon dolar gelir elde edebileceğini öngörüyor. Tesla yatırımcıları, şirketin elde ettiği verilerle büyük bir avantaja sahip olduğunu savunuyor. Ancak, Tesla’nın otonom sürüş teknolojisinin bağımsız olarak çalışabileceğini henüz kanıtlayamadığı ve Musk’ın otonom filonun nasıl çalışacağına dair yeterli ayrıntıyı sunmadığı dikkat çekiyor.
SONUÇ
Otonom araçlar, geleceğin ulaşım sisteminde önemli bir yer tutacak gibi görünse de, bu alandaki belirsizlikler ve maliyetler, şirketlerin karşılaşacağı zorlukları artırıyor. Tesla'nın bu alandaki atılımları, teknoloji ve maliyet dengesi sağlanabildiğinde gerçek bir potansiyele dönüşebilir.