Türk Yoğun Bakım Hemşireleri Derneği, Koronavirüs salgınıyla mücadelede büyük risk altında çalışan yoğun bakım hemşirelerinin sorunlarını ve taleplerini dile getiren bir rapor hazırladı. 10 maddelik raporda yeterli kişisel koruyucu ekipman sağlanması ve test yapılması istendi.
24 saatlik vardiyalı çalışmanın yarattığı riske dikkat çekilen raporda bazı özel hastane yönetimlerinin çalışanları “ Covid-19 virüsü bulaşsa dahi kurumu bundan dolayı sorumlu tutmayacağım ve hiçbir hak talep etmeyeceğimi kabul ve taahhüt ederim" ve “ işyerinde hizmet azalmasına bağlı olarak uygulanacak kısa çalışma ödeneği uygulamasına katılmayı talep ve kabul ediyorum” şeklinde taahhütname imzalamaya zorlaması da eleştirildi.
Türk Yoğun Bakım Hemşireleri Derneği'nin raporu şöyle:
Sağlık Bakanlığı tarafından günlük paylaşılan güncel vaka sayılarına bakıldığında, yoğun bakım ünitesinde yatan ve mekanik ventilasyon desteğine ihtiyacı olan hasta sayısı her geçen gün artmaktadır. Artış hızı dikkate alındığında, yoğun bakım ünitesine gereksinimi olacak hasta sayısının günden güne artacağı açıktır. Bu nedenle yoğun bakım hemşirelerinin güncel sorunlarının hızla çözümü, krizin etkin şekilde yönetilebilmesini sağlayacaktır.
1. Çin, Amerika Birleşik Devletleri ve benzeri ülkeler tarafından önerilen uygulamaya göre, Covid19(+) olup da kritik aşamaya gelmiş bir hastaya; hem mekanik ventilatöre bağlı kalması hem de bulaş riskinin yüksek olması sebebiyle 1 yoğun bakım hemşiresinin bakması gerekmektedir. Ülkemiz koşullarında, yoğun bakım hemşireleri en az 2-3 mekanik ventilatöre bağlı COVID (+) hastasının veya şüpheli vakanın tüm tedavi ve bakım girişimlerini yapmak durumundadır.
2. Şu anki kriz döneminde sahip olduğumuz yoğun bakım hemşiresi sayısının yetmeyeceğinin farkındayız. Ayrıca, meslektaşlarımızın çok yakın temaslı çalışmaları nedeniyle, hastalanmaları durumunda alandan uzak kalacaklarını da var sayıyoruz. Mevcut kadroyu desteklemek üzere 11.000 yeni hemşire ataması gerçekleşmiştir. Sağlık Bakanlığı tarafından yeni atanan hemşirelerin veya diğer kliniklerde çalışan ancak yoğun bakım ünitesine kaydırılan hemşirelerin pandemi döneminde yoğun bakım ünitelerinde istihdamı, hasta ve çalışanların güvenliğini ciddi şekilde tehdit edecektir. Bu nedenle yoğun bakım deneyimi olmayan hemşirelerin temel düzeyde yoğun bakım eğitimi alarak ve rehber / sorumlu yoğun bakım hemşiresi denetimi altında yoğun bakımda istihdam edilmelerini öneriyoruz.
"EKİPMANA ULAŞAMAYANLAR VAR"
3. Yoğun bakım servisleri içinde yeterli sayıda kişisel koruyucu ekipman’a (KKE'a) ulaşamayan ve ciddi sıkıntılar yaşayanlar vardır. Yeterli sayıda KKE bulunan bazı kurumlarda ise, gelecekte talebin artma ihtimali nedeniyle idareli kullanım söz konusudur. Mevcut ekipmanın idareli kullanılması durumunda ise kullanım ömrü aşılmakta ve koruyuculuğu azalmaktadır.
4. Yoğun bakım ünitelerinde 24 saat vardiyalı çalışma uygulanmaktadır. Hızla yeterli dinlenme aralıkları oluşturulmalı, ilave görevlendirmelerle yeterli sayıya ulaşılmalı ve zorunlu mesailere son verilmelidir. Literatürde bakıldığında, hemşirelerin günde maksimum 12 saat çalışması ve haftalık çalışma saatinin 48'i geçmemesi gerekmektedir. 24 saatlik vardiyalar yoğun bakım hemşirelerinin aşırı düzeyde fiziksel ve psikolojik sağlıklarının bozulmasına, infekte olma ve işgücü kaybına, hasta güvenliğinin riskli hale gelmesine yol açmaktadır.
5. Covid-19’a bağlı olarak etkilenen meslektaşlarımız olduğunu biliyoruz, sayısının açıklanması gerekmektedir. Alandaki yoğun bakım hemşirelerin etkin şekilde istihdamı ve stratejik planların geliştirmesi açısından alandaki hemşire kaybını bilmek önemlidir.
"TESTLER HIZLA YAPILMALI"
6. Covid-19 (+) / şüpheli hasta ile çalışan meslektaşlarımız rehberde önerilen algoritma ile testlerinin yapılmadığını ifade etmektedir. Covid-19 (+) / şüpheli hasta ile çalışan yoğun bakım hemşirelerinin tanı testleri hızla yapılmalı, sonuçlar kişilere teslim edilmelidir.
7. Sağlıklı beslenme koşullarının olmadığına ilişkin bildirimlerde bulunan yoğun bakım üyeleri bu soruna da çözüm beklemektedir.
8. Barınma ihtiyacı olanlar için güvenli ortamlar ve çocuk sahibi olanların çocuklarının bakımına ilişkin gerekli destekler oluşturularak, pandemi sürecinde tüm enerjilerini sadece etkin ve güvenli şekilde sağlık hizmeti sağlamaya harcamaları sağlanmalıdır.
9. Yaşanan kriz ile birlikte yoğun bakım çalışanlarının psikolojik destek alma ihtiyacı derneğimize bildirilmektedir. Sağlık çalışanlarının stigma/etiketlenmesi korkusunu yaşadıklarını bildirmektedirler
10. Bazı özel hastanelerin hemşirelere “ Covid-19 virüsü bulaşsa dahi kurumu bundan dolayı sorumlu tutmayacağım ve hiçbir hak talep etmeyeceğimi kabul ve taahhüt ederim” şeklinde düzenlenmiş evrak imzalattığı bilgileri gelmektedir.
"ÖZEL HASTANELERDE KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNE KATILIM İÇİN EVRAK İMZALATILIYOR"
11. Bazı özel hastanelerin de hemşirelere “ işyerinde hizmet azalmasına bağlı olarak uygulanacak kısa çalışma ödeneği uygulamasına katılmayı talep ve kabul ediyorum” şeklinde düzenlenmiş evrak imzalattığı bilgileri gelmektedir.
Türk Yoğun Bakım Hemşireleri Derneği
Yoğun bakım üniteleri, kritik hastaların bakıldığı, karmaşık yüksek teknolojiler ile donatılmış, insan gücü profili ve profesyonel kapasitesi açısından farklı ve çok özel birimlerdir. Yoğun bakım ünitesindeki hastaların, monitorizasyon ile sürekli kalp ritmi ve hızı, kan basıncı, solunum hızı, oksijen saturasyonu vb. birçok hemodinamik izlem parametrelerinin 7/ 24 izlenmekte ve birçok teknolojik destek cihazları ile organ fonksiyonları desteklenmektedir. Hastaların kesintisiz izlemi, fiziksel değerlendirmesi, tedavi ve bakımları yoğun bakım hemşireleri tarafından yapılmaktadır. Avusturalya ve Amerikan Yoğun Bakım Hemşireleri Birliği’nin “Yoğun Bakım Hemşireliği için İşgücü Standartları”nda, bir yoğun bakım ünitesindeki hemşirelerin %75’nin yoğun bakım alanında özel eğitim almış nitelikli hemşirelerden oluşması gerektiği vurgulamaktadır. Yoğun bakım ünitesinde, hasta sonuçlarının ve mortalite oranlarının, optimal teknolojiler kullanılmasının yanı sıra, nitelikli yoğun bakım hemşirelerinin bilgi ve becerileri ile hemşire sayısıyla yakından ilişkili olduğu gösterilmiştir. Bu nedenle, yeterli sayıda nitelikli yoğun bakım hemşiresinin sayısının arttırılması ve istihdam edilmesi hastaların en güvenilir ve etkin tedavi ve bakımının sağlanmasında kritik role sahiptir.