Bir Rus savaş uçağının Türk jetlerince düşürüldüğü geçen 24 Kasım'dan beri sadece karşılıklı sert açıklama, uyarı ve suçlamalara sahne olan Moskova-Ankara hattında, bugün ilk kez farklı bir ton görüldü: Ankara'daki saldırının ardından Rusya'dan taziye dilekleri ve kınama mesajı geldi.
İlk açıklama Rusya Dışişleri Bakanlığı'ndan yapıldı. Bakanlığın internet sitesinde yayımlanan mesajda doğrudan "Türk halkına" seslenildi; "Türk halkına derin başsağlığı diliyoruz" denildi.
Açıklamanın devamında, "Ölenlerin ailelerinin ve yakınlarının acılarını içtenlikle paylaşıyoruz. Bu canavarca eylemde yaralananlara acil şifalar dileriz. Bu barbarca suç hiçbir şekilde haklı gösterilemez. Saldırıyı organize edenler ve gerçekleştirenler hak ettikleri cezayı bulmalıdır" denildi.
Son bölümde ise terör ile mücadele için işbirliği mesajı verilerek, "Yaşanan olay uluslararası terörizme karşı tüm devletlerin birlikte mücadele etmesinin gerekliliği konusunda bizi uyarıyor" ifadesi kullanıldı.
PUTİN'İN SÖZCÜSÜ DE KINADI
Dışişleri Bakanlığı'nın resmi açıklamasından hemen sonra, bu kez Rusya Devlet Başkanı Başkanı Vladimir Putin'in basın sözcüsü Dmitri Peskov'dan bir açıklama geldi.
Peskov açıklamasında "Kremlin, Ankara yaşanan terör eylemini en kararlı biçimde kınıyor" dedi.
Rus sözcü, saldırıda hayatını kaybedenlerin yakınlarına başsağlığı, yaralılara ise acil şifalar dileklerini iletti.
Uçak krizinden önce, Ekim ayı başında Ankara Garı’ndan meydana gelen terör eylemi sonrasında Putin, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a telgraf çekerek taziyelerini iletmişti.
Ancak Sultanahmet patlamasında olduğu gibi dün de Moskova, Ankara'ya taziye telgrafı yollamadı.
Bundan birkaç saat sonra yine dışişlerinde düzenlenen basın toplantısında ise taziye mesajı yenilenmekle birlikte, herhangi bir ülkenin Suriye'de gerçekleştireceği bir kara harekatının 'hukuksuzluk' olacağı mesajı özellikle vurgulandı.
Medya tartışıyor
BBC Türkçe'de yer alan Suat Taşpınar imzalı habere göre, patlamanın duyulmasından itibaren habere geniş yer veren Rusya medyasında, özellikle Türk tarafından yapılan açıklamalar ve eylem sonrası Suriye'de yaşanabilecek olası gelişmeler tartışılıyor.
Öne çıkan yorum, Ankara'nın saldırının sorumlusu olarak PKK ile Kuzey Suriye'deki Demokratik Birlik Partisi'ni (PYD) göstermesinden sonra, Türkiye'nin bölgeye askeri müdahale ihtimalinin arttığı yönünde.
Kommersant FM'de görüş bildiren bazı analistler, failin saldırıdan çok kısa bir süre sonra açıklanmasını inandırıcı bulmadıklarını ve Türkiye'nin PYD'ye operasyon için gerekçe yarattığını savundu.
Bazı analistler ise zaten "olağan şüpheliler" olarak IŞİD ve PYD'nin söz konusu olduğunu, böyle bir eylem olmasa da Ankara'nın müdahale olasılığının yüksek olduğunu vurguladılar.
Rus analistlerden Gumer İsayev, bu saldırıdan sonra Türkiye'nin Suriye topraklarında doğrudan olmasa da, "vekaleten savaş" için harekete geçebileceğini savundu.
İsayev'e göre Türkiye hem iç kamuoyunda, hem de dünyada çekebileceği tepkileri hesaplayarak, "Türk yanlısı unsurları Suriye içinde harekete geçirmek suretiyle" bir operasyon başlatabilir.
Devlet TV kanallarından Vesti, haberi verirken "Erdoğan'ın ofisine uzak olmayan, önde gelen devlet kurumlarının olduğu bir bölgede nasıl bir böyle bir eylem yapılabildiğini anlamak zor" yorumunu yaptı.
Milliyetçilerin karşılıklı suçlamaları
Diğer yandan Türkiye ile Rusya'nın karşı karşıya geldiği kriz anlarında olduğu gibi, bu saldırı sonrası başlayan tartışmalara da Ukrayna milliyetçilerinin karışması dikkat çekiyor.
Ekho Moskva radyosu, Komsomolskaya Pravda ve Moskovski Komsomolets'in internet sitelerindeki haberlerin altına yazılan yorumlarda bir yandan Erdoğan'a yönelik eleştiriler, diğer yandan Putin'i destekleyen ya da eleştirenlerin yorumları ve en az onlar kadar Ukrayna ve Rusya'dan aşırı milliyetçilerin karşılıklı suçlamaları geniş yer kapladı.