Sağlık Bakanlığı, toplumun maymun çiçeği hakkında merak ettiği konuları belirleyerek "sık sorulan sorular" listesi hazırladı. Aşağıda bu sorular ve yanıtları yer almaktadır:
1. Maymun çiçeği nedir?
Maymun çiçeği, nadiren ölümcül olabilen viral bir zoonozdur ve insandan insana bulaşabilir. Semptomları, geçmişte görülen çiçek hastalığına benzer. 1980 yılında çiçek hastalığının eradikasyonunun ardından maymun çiçeği, özellikle Orta ve Batı Afrika’da nadir görülmeye başlamıştır.
2. Maymun çiçeği için ne zaman test yaptırılmalıdır?
Maymun çiçeği belirtileri gösteren veya bu hastalığı taşıyan biriyle yakın temas eden kişiler, bir sağlık kuruluşuna başvurarak test yaptırma gerekliliğini öğrenmelidir. Doktor, gerekli görürse test için örnek alıp uygun laboratuvara gönderecektir.
3. Maymun çiçeği emareleri nelerdir?
Ateş, baş ağrısı, kas ve sırt ağrıları, büyümüş lenf nodları, solunum semptomları (boğaz ağrısı, burun tıkanıklığı, öksürük) ve karakteristik cilt döküntüleri şeklinde görülmektedir.
4. Belirtilerim varsa ne yapmalıyım?
Yeni veya açıklanamayan cilt döküntüsü fark ederseniz, bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız. Sağlık kuruluşuna gitmeden önce başkalarıyla yakın temastan (cinsel temas dahil) ve hayvanlarla temastan kaçının. Test sonuçlarını beklerken izolasyon önlemlerine devam edin.
5. Maymun çiçeği nasıl bulaşır?
Maymun çiçeği, cilt döküntüleri, kabuklar veya vücut sıvılarıyla doğrudan temas yoluyla bulaşabilir. Uzun süreli yakın temas veya cinsel temas da bulaşma riskini artırır. Belirtiler başladıktan sonra bulaşma riski devam eder.
6. Maymun çiçeği cinsel yolla bulaşan bir hastalık mıdır?
Evet, maymun çiçeği cinsel yolla bulaşabilen bir hastalık olarak kabul edilmektedir. Ancak cinsel ilişki dışında da yakın cilt teması ile bulaşabilir.
7. Maymun çiçeği nasıl önlenebilir?
Maymun çiçeği belirtileri gösteren kişilerle temastan kaçınmak, hijyen kurallarına uymak ve enfekte bireylerin kullandığı eşyaları kullanmaktan sakınmak önemlidir.
8. Kalabalık etkinliklere gitmek konusunda endişelenmeli miyim?
Maymun çiçeği olan biriyle yakın temas halinde bulunmamaya dikkat edin. Etkinliklerde cilt teması olabileceğini göz önünde bulundurarak önlem alın.
9. Maymun çiçeği için hangi tedaviler mevcuttur?
Maymun çiçeği için özel bir tedavi bulunmamaktadır. Ancak çiçek hastalığı için kullanılan antiviral ilaçlar, maymun çiçeği tedavisinde de kullanılabilir, fakat etkinliği kesin olarak kanıtlanmamıştır.
10. Evcil hayvanıma maymun çiçeği bulaşabilir mi?
Maymun çiçeği zoonotik bir hastalık olduğundan hayvanlar ve insanlar arasında bulaşabilir, ancak evcil hayvanlar için şu an yüksek bir risk bulunmamaktadır.
11. Maymun çiçeği havuzdan veya sıcak küvetten bulaşabilir mi?
Maymun çiçeğinin havuz, sıcak küvet veya su parklarından bulaşabileceğine dair net bir kanıt yoktur. Ancak, enfekte bireylerin eşyalarıyla (havlu, giysi vb.) temasta bulaşma riski bulunmaktadır. Dezenfeksiyon ve uygun klorlama ile bulaşma riski en aza indirilebilir.