Toplumda dul maaşının sadece kadınlara verildiği şeklinde yanlış bir algı var. Ancak sosyal güvenlik düzenlemeleri cinsiyet ayrımına yer vermemektedir.
Bu nedenle, eşini kaybeden bir erkek de dul maaşı alma hakkına sahiptir.
Bu durum, kişinin emeklilik veya çalışma statüsüne bakılmaksızın, kendi maaşıyla birlikte dul maaşı alabilmesini sağlar.
Kadınlara sağlanan bu hak, belirli şartlar sağlandığında erkeklere de tanınarak, ölüm aylığından faydalanmalarına olanak tanır.
KRİTİK 1800 GÜN DETAYI
Ölüm aylığı alabilmek için, vefat eden eşin en az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi ödemiş olması gerekmektedir.
SSK kapsamında olanlar için, en az 5 yıl sigortalı olma ve 900 gün prim ödeme şartı aranmaktadır. Eğer eş çalışıyorsa veya emekliyse, aylık miktarından belirli kesintiler yapılmaktadır.
DUL MAAŞI NEYE GÖRE BELİRLENİYOR?
Dul maaşının miktarı, erkeğin SSK veya Bağkur kapsamındaki çalışma veya emeklilik durumuna bağlı olarak değişir:
1. Eğer erkek SSK veya Bağkur kapsamında çalışıyorsa veya emekliyse, ölen eşinin aylığının %50'sini alır.
2. Sigortalı olup çalışmayan ve Bağkur'lu olmayan bir erkek, ölen eşinin aylığının %75'ini alır.
3. Sigortalı olmayan, çalışmayan, emekli olmayan ve çocuğu bulunmayan bir erkek, ölen eşinin aylığının %75'ini alabilir.
Emekli Sandığı'na tabi erkekler için durum farklıdır. Eğer memur veya memur emeklisi ise, ölen eşinin aylığının %50'sini alır. Sigortalı ve Bağkur'lu memur olmayan erkekler içinse, çocuk bulunmuyorsa %75, çocuk varsa %60 veya %50 oranında dul maaşı ödenir.
Ayrıca, eşinin sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi için prim ödemesi gerekmemekte; bu hak devlet destekli sağlık hizmetleri aracılığıyla sağlanabilir.
Dul maaşı, yeniden evlenilmediği sürece devam ederken, yetim maaşı ise babasını veya annesini kaybeden erkek çocuklara yaş sınırlaması olmaksızın uzun süreli olarak ödenir.
Dul ve yetim maaşı almak için resmi başvuru yapılması gerekmekte olup, başvurular ilgili sigorta müdürlüklerine iletilmelidir. Ödemeler, sigortalının ölüm tarihini izleyen ilk aydan itibaren başlar.
DUL AYLIĞI NE KADAR OLDU?
En düşük emekli maaşı 12.500 TL olduğunda, eğer ölen kişinin çocuğu yoksa dul eşe maaşın %75’i, yani 9.375 TL bağlanır. Ancak ölen kişinin çocukları varsa, dul eşe maaşın yarısı, yani 6.250 TL verilir. Kalan miktar ise çocuklara eşit olarak dağıtılır. Örneğin, iki çocuğa 3.125 TL, dört çocuğa ise 2.500 TL ödeme yapılır. Bu dağıtım, toplam emekli maaşının aşılmadan gerçekleştirilir.