Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) tarafından yürütülen dar gelirli vatandaşlara ucuz konut projeleri, kamu kaynaklarının etkili kullanımı ve vatandaşların barınma ihtiyacını karşılama amacıyla dikkat çekiyor. Ancak, son yıllarda bu ihalelerin büyük çoğunluğunun aynı şirkete gitmesi kamuoyunda tartışmalara neden oldu. AKP Kocaeli il yöneticileri Macit Haldız ve oğlu Veli Haldız’ın sahibi olduğu Haldız İnşaat, Trabzon’un Ortahisar ilçesinde yapılacak 56 dükkan ve 193 konutluk projeyi 1.3 milyar TL bedelle aldı.
KAMU KAYNAKLARI VE HESAP VERİLEBİLİRLİK
Haldız İnşaat, sadece Trabzon’daki projeyle sınırlı kalmayarak, TOKİ’nin Kocaeli ve Körfez ilçelerinde yer alan projelerinin yanı sıra Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin Sağlıkkent Konutları projesini de üstlendi. Şirketin bugüne kadar kamu tarafından verilen toplamda 3.5 milyar TL değerindeki ihaleyi kazanmış olması dikkat çekiyor. Ancak, Gelir İdaresi kayıtlarına göre, Haldız İnşaat son üç yıldır kâr etmediğini belirterek vergi ödemesi yapmadı.
VERGİ ÖDEMELERİNDE ÇELİŞKİLER
Haldız İnşaat’ın, kamu ihalelerinden elde ettiği milyarları bulan kazanca rağmen, son üç yıldır vergi beyanlarında kâr elde etmediğini belirtmesi, vergi ödemelerinden kaçınmasıyla eleştirilerin hedefi oldu. Uzmanlar, bu durumun kamunun hesap verebilirliği ve şirketlerin kamu kaynaklarından elde ettikleri kazançları topluma geri dönüştürmesi açısından ciddi bir sorun olduğunu dile getiriyor.
GEÇMİŞ İHALELER VE YENİ PROJELER
Son olarak Haldız İnşaat, Trabzon Ortahisar’daki yeni proje için 16 Ekim 2024’te 1 milyar 361 milyon TL’lik sözleşme imzaladı. 500 gün içinde tamamlanması planlanan proje, dar gelirli vatandaşlar için ucuz konut sağlamayı amaçlıyor. Geçmişte de birçok kamu ihalesini üstlenen şirketin, önceki projelerde de Kocaeli’deki 564 konut ve 16 dükkan ihalesini 1 milyar 394 milyon TL bedelle aldığı biliniyor.
ŞEFFAFLIK VE KAMU YARARI
Kamu kaynaklarının kullanımı ve hesap verebilirlik, özellikle dar gelirli vatandaşlara hitap eden projeler söz konusu olduğunda, önem arz ediyor. Büyük çaplı ihalelerde adını duyuran Haldız İnşaat’ın son üç yıldır vergi ödememesi, bu tür projelerde kamu yararı ilkesinin korunup korunmadığı sorularını gündeme taşıyor. Haldız İnşaat, kamu projeleri ile adından söz ettirirken, şirketin kâr beyan etmemesi ve dolayısıyla vergi ödememesi, vergi sisteminin sürdürülebilirliği açısından kritik bir konu olarak değerlendiriliyor.