Vergisiz alışveriş olarak bilinen tax free pazarı, hem dünya genelinde hem de Türkiye’de büyük bir hızla büyümeye devam ediyor. Türkiye'de 1995 yılından beri faaliyet gösteren Global Blue Türkiye Genel Müdürü Selim Seyhun, Türkiye'nin tax free pazarının 800 milyon euroya ulaştığını belirtiyor. Özellikle tarihi yarımadada lüks markaların yer aldığı yeni bir alışveriş caddesi açılması ve self validation gibi yasal düzenlemelerin devreye girmesiyle pazarın büyümesinin iki katına çıkabileceği vurgulanıyor.
ALTI BÜYÜK ŞEHİRDE ALIŞVERİŞ CADDESİ İHTİYACI
Türkiye, zengin kültürel mirası ve lüks markalarıyla alışveriş tutkunları için bir cennet. Ancak, Selim Seyhun’un belirttiği gibi, özellikle Sultanahmet ve Ayasofya bölgesindeki perakende mağazalarının yetersizliği dikkat çekiyor. Seyhun, tarihi yarımadada lüks tüketim markalarının bir arada bulunduğu bir alışveriş caddesi kurulması gerektiğini ifade ediyor. Bu sayede tax free alışverişlerinde ciddi bir artış yaşanacağına inanıyor.
PANDEMİ SONRASI YENİ FIRSATLAR
2020, pandeminin etkisiyle tüm dünyada kayıp bir yıl olarak anılmakta. Ancak 2021 ve 2022 yıllarında, özellikle Kuveyt, Katar, BAE ve İran'dan gelen turistlerin alışverişleriyle birlikte normalleşme süreci yaşandı. 2019’a kıyasla işlem hacmi yüzde 100 artarak 1 milyar euroya ulaştı. Alışverişin yüzde 60’ı lüks ürünlerden, yüzde 40’ı ise lifestyle kategorisinden oluşuyor.
SELF VALIDATION SORUNUNUN ÇÖZÜLMESİ GEREKİYOR
Selim Seyhun, Türkiye’de tax free formunun gümrüğe verilmesinin yanı sıra ürünün de gösterilmesi gerektiğini belirtiyor. Avrupa'daki diğer ülkelerde bu oran çok daha yüksekken, Türkiye'de self validation sisteminin devreye alınması halinde, tax free hacminin iki katına çıkabileceği öngörülüyor. Seyhun, bu süreçlerin hızlanmasını beklediklerini dile getiriyor.
TÜRKİYEDEN YURTDIŞINA ALIŞVERİŞTE REKOR ARTIŞLAR
Türklerin yurtdışındaki alışveriş harcamaları da dikkat çekici bir artış göstermekte. 2022 ile 2024 arasında Türklerin Avrupa'da harcadığı miktar, 1,15 milyar euroya ulaştı. En çok alışveriş yapılan ülkeler arasında İtalya, Fransa ve Almanya ön plana çıkıyor. Bu durum, Türklerin yurtdışındaki harcamalarının Türkiye'deki tax free pazarının büyüklüğü ile eşitlenmesine neden oldu.
VERGİ ORANLARI VE İADE SÜREÇLERİ
Tax free işlemlerinin başarısında vergi oranları önemli bir rol oynamakta. Türkiye'de iade oranı, Avrupa ülkelerine kıyasla düşük kalıyor. Seyhun, bu durumun tax free hacmini doğrudan etkilediğini belirtiyor. Yüksek iade oranlarının sağlanması durumunda, tax free işlemlerinin artış göstermesi mümkün.
GELECEK YIL UMUT VADEDİYOR
2024 yılına ilişkin öngörülerde bulunan Seyhun, turist sayısında bir artış olmasına rağmen, bu artışın alışverişe yansımasının düşük kaldığını belirtiyor. Düşük kur ve yüksek enflasyonun Türkiye'deki alışveriş cazibesini azalttığına dikkat çekiyor. Ancak 2023 yılı itibarıyla hala 2019 rakamlarının üzerinde bir işlem hacmine ulaşıldığı belirtiliyor.