UZAYDA KOKU ALARMI: UUİ'DE ALIŞILMADIK DURUM
Gıda, su, kıyafet, tıbbi malzeme ve bilimsel ekipman taşıyan bir kargo aracı, Uluslararası Uzay İstasyonu'na (UUİ) inişi sırasında beklenmedik bir koku yaydı. Bu durumun ardından astronotlar hızla geçiş kapısını kapatarak hava temizleme sistemlerini devreye soktu. Ertesi gün yapılan ölçümlerde hava kalitesinin normale döndüğü açıklandı.
MÜRETTEBAT GÜVENDE
UUİ’nin resmi hesabından yapılan açıklamada, "Mürettebatın güvenliği açısından herhangi bir endişe bulunmamaktadır ve kapının yeniden açılması için çalışmalar sürdürülmektedir" ifadelerine yer verildi. Olay sırasında Rus kozmonotların hava temizleme işlemi sırasında koruyucu ekipman kullandığı belirtildi. Russian Space Web’e göre, kokunun kaynağı Progress kargo aracının bağlantı mekanizması olabilir.
UZAYDA KOKU: CİDDİ BİR RİSK FAKTÖRÜ
UUİ gibi kapalı ortamlar için kötü kokular, yalnızca rahatsızlık değil, potansiyel toksik maddelerin habercisi olabilir. Dünya’da zararsız kabul edilen kokular, uzay koşullarında farklı etkilere neden olabilir. Bu durum, malzemelerin ısı ve vakumla etkileşime girerek gaz salınımı yapmasından kaynaklanabilir. NASA, kokunun ve kargo aracından gelen damlacıkların bu "gaz salımı" (outgassing) fenomeniyle ilişkili olabileceğini belirtti.
Gaz salımı, yalnızca rahatsızlık yaratmakla kalmaz; hassas cihazlara zarar verebilir, yüzeylerde paslanma yapabilir ve iletişim sinyallerinde bozulmalara neden olabilir. Daha önce Apollo 8 görevinde, silikon bir contadan kaynaklanan gaz salımı, bir gözlem penceresinin geçici olarak kullanılamaz hale gelmesine yol açmıştı.
KAYNAK ARAŞTIRILIYOR
Kokunun kesin kaynağı henüz belirlenememiş olsa da, uzmanlar sorunun yalnızca kargo aracından değil, bağlantı mekanizmasından kaynaklanabileceğini düşünüyor. Eğer bu doğrulanırsa, araç Dünya’ya döndükten sonra bile kokunun etkileri devam edebilir.
Bu olay, UUİ’deki kapalı alanlarda karşılaşılabilecek riskleri bir kez daha gündeme taşıdı. Uzay ortamında en küçük bir sorun bile, büyük sonuçlara yol açabilecek kadar önemli.