Unutkanlık hastalığı nedir?
Halk arasında unutkanlık hastalığı yalnızca yaşlılarda görülüyor gibi bir kanı olsa da bu ne yazık ki doğru bir kanı değildir. Her yaştan insanda farklı nedenlere bağlı olmak üzere unutkanlık hastalığı olabilir. Genç yaştaki insanların da unutkanlık hastalığı geçirme olasılığı vardır.
Bazı durumlarda unutkanlık olağan görülebilir ve günlük nedenlere bağlanabilir ancak vitamin eksiklikleri veya hormon yetersizliklerinin sonucu olarak unutkanlık hastalığı ortaya çıkmaktadır. Bunun yanında ilerleyen yaşlarda nöropsikiyatrik hastalıklardan olan alzheimer ve demans da ortaya çıkabilmektedir. Bu hastalıkların en yaygın semptomlarının arasında unutkanlık ve ağır depresyon yer alır.
Demans ve alzheimer hastalarının hayatlarını sürdürmesi oldukça zor olup, bu nedenle çevresindekiler ve aileleri bu hastaların hayatlarını kolaylaştırmak için özen göstermeleri gerekir.
Unutkanlık hastalığının anlaşılabilmesi için hafıza kavramını da anlamak gerekir. İnsan hafızası kısa süreli bellek ve uzun süreli bellek olmak üzere ikiye ayrılır. Kısa süreli bellekte en fazla 6 ila 9 adet arasında bilgi işlenir. Bu bilgiler çok kısa olarak burada kalır ve herhangi bir kodlama ile uzun süreli belleğe alınmazsa unutulur. Kısa süreli bellekteki bilgiler kodlama ve tekrar ile olsa da uzun süreli belleğe alınamıyorsa bu unutkanlık hastalığını işaret eder. Ayrıca uzun süreli belleğe kaydedilen bilgilerin geri getirilmesi mümkün olmuyorsa bu da unutkanlık hastalığını işaret eder. Her iki hafıza sorunundan dolayı da unutkanlık ortaya çıkar.
Unutkanlık hastalığı tanısı nasıl konulur?
Unutkanlık hastalığının ortaya çıkması fiziksel veya psikolojik nedenlere bağlı olabilir. Yoğun stres altında çalışmak veya çok fazla dikkat edilmesi gereken durumlara maruz kalmak unutkanlığa neden olabilmektedir. Ayrıca önceden geçirilmiş veya geçirilmekte olan bazı ciddi hastalıklar da unutkanlığa neden olur. Bu nedenlere bağlı olarak unutkanlık hastalığı yaşayanların psikoloji ve nöroloji bölümlerinde muayene olması gerekmektedir.
Ancak ilk başvurulması gereken yer nöroloji doktorudur. Unutkanlık hayat kalitesini oldukça fazla etkilediği için bu süreç uzatılmamalıdır. Genelde tanı ve unutkanlığın seviyesini ölçmek için uzmanlar tarafından hazırlanmış bir takım sorular hastaya sorulur. Bu sorular hastanın kendi hayatını ve günlük yaşamını ilgilendiren sorulardır.
İyi tanınan bir kişinin isminin unutulup unutulmadığı, bir gün önce yapılan aktivitelerin hatırlanıp hatırlanmadığı, hafıza sorunları yaşanıp yaşanmadığı, haftanın günlerinin unutulup unutulmadığı, bir nesnenin aranırken ne olduğunun unutulup unutulmadığı, anahtarın oldukça fazla kapı üzerinde veya evde unutulup unutulmadığı gibi sorular tanı için hastaya sorulur. Sorulan sorulara verilen evet yanıtı eğer fazlaysa unutkanlık hastalığından söz edilebilir.