Siyah çayın beslenme ve sağlık açısından rolü oldukça önemlidir. İçeriğinde bulunan polifenoller, antioksidan özellik göstererek vücuda birçok fayda sağlar. Antioksidan etkisiyle vücudu serbest radikallerin zararlı etkilerine karşı korur ve kanser gibi hastalıklara karşı koruyucu olabilir. Ayrıca, siyah çayın içerdiği kateşinler ve theaflavinlerin kansere karşı koruyucu etkileri olduğu bilinmektedir.
Siyah çay aynı zamanda endotel fonksiyonunu geliştirerek kalp-damar sağlığına destek olabilir. Ancak, fazla miktarda siyah çay tüketiminin bazı olumsuz etkilere yol açabileceği unutulmamalıdır. Bu etkiler arasında kansızlık, çarpıntılar, mide ağrıları ve yetersiz su tüketimi bulunmaktadır.
Eğer su tüketiminizi desteklemek için çaylardan faydalanıyorsanız özellikle kafein içeren çaylara dikkat etmelisiniz. Siyah çay gibi kafein içeren çaylar, idrar söktürücü etkileriyle su kaybına neden olabilir. Bu nedenle su ihtiyacınızı karşılamak için kafeinsiz veya düşük kafeinli çayları tercih etmek daha uygun olabilir.
Çeşitli bitki çaylarının faydaları ve dikkat edilmesi gereken noktalar şöyle sıralanabilir:
Yeşil Çay: Antioksidan özellikleri ile bilinir, ağırlık kaybına yardımcı olabilir, kalp-damar sağlığını destekleyebilir. Ancak içeriğindeki kafein uyku problemleri olan kişilerde veya kafein duyarlılığı bulunanlarda dikkatli tüketilmelidir.
Ekinezya: Bağışıklık sistemini güçlendirebilir, soğuk algınlığına karşı koruyucu olabilir. Ancak, otoimmün hastalıkları olan veya bağışıklığı baskılayıcı ilaçlar kullanan kişilerin tüketmeden önce doktorlarına danışmaları önemlidir.
Sinameki: Bağırsak hareketlerini artırarak kabızlığı önlemeye yardımcı olabilir. Ancak uzun süreli veya aşırı kullanımı sağlık sorunlarına yol açabilir.
Adaçayı: Ağız ve boğaz iltihaplarını giderici etkisi vardır. Hamilelik döneminde tüketilmemesi önerilir.
Papatya: Sindirim sorunlarını giderici etkisi vardır, ayrıca hafif yatıştırıcı etkisiyle uykuya geçişi kolaylaştırabilir. Güvenilir bir yerden temin edilmelidir çünkü bazı türler zehirli olabilir.
Rezene: Sindirime yardımcı olabilir, gaz ve spazmları giderici etkisi vardır. Emziren annelerde süt artırıcı etkisi de bulunur.
Tarçın: Kan şekerini düzenleyebilir, kolesterol seviyelerini düşürebilir. Ancak aşırı tüketimi hipoglisemiye neden olabilir, bu nedenle diyabet ilacı kullananların dikkatli olması gerekir.
Zencefil: Mide bulantısını önleyici etkisi vardır, ayrıca bağışıklık sistemini güçlendirici özelliklere sahiptir. Ancak safra taşı olan veya safra kesesi ameliyatı geçirmiş kişilerin tüketmemesi önerilir.
Bitki çayı satın alırken güvenilir kaynaklardan temin edilmesi önemlidir. Aktarlardan alınan bitkiler uzun süre beklemiş olabilir ve etkinliklerini kaybetmiş olabilirler. Bu nedenle eczaneler veya güvenilir markalara ait ürünler tercih edilmelidir.