Bilinç, insanın çalışma süreci içinde, eş deyişle toplumsal ilişkiler süreci içinde nesnel çevresini ve kişisel var oluşunu anlamasını sağlayan düşünsel süreçlerinin toplamı anlamına gelmektedir.
Bilinç genişlemesi bir birey için neden önemlidir? Bilinç alanının genişlemesini engelleyen etkenler nelerdir? Öğrencilerin bilinç alanını nasıl geliştirebiliriz?
Öğrencinin bilincinin genişlemesi onun seçimler yapabilmesini, yeniliklere uyumunu, eleştirel düşünebilmesini sağlamaktadır.
Buna rağmen bilinç alanının genişlemesini engelleyen etmenler bulunuyor. Özellikle, bazı sosyo kültürel özelliklerimizin varlığı bilinç alanını genişlemesini engelleyen etmenler arasındadır. Televizyon proğramları öğrencilerimizin bilinç alanının genişlemesine prangalar vurduğu apaçık ortadadır. Yine popüler kültür de benzer sonuçlar doğurmaktadır.
Diğer taraftan, kapitalist ülkelerin kültür emperyalizmi öğrencilerimizin bilinç alanını genişlemesine engel oluyor. Yine, öğrencileri yaratıcılığı özendirmekten uzak ve evrensel kültürlere bakmayı engelliyor.
En önemlisi aile içi iletişimin ve etkin olmayan eğitim sistemi bilinç alanın genişlemesine engel oluyor. Çünkü, okullarda halen ezber eğitim verilmekte öğrencilerin başarılarının testlere bağlı olması bu öğrencilerimizin tam olarak düşünmesi ve bilinç alanının genişlemesine engel oluyor.
Bütün bunlar birleşince öğrencinin gelecekteki yetişkinlik yaşamında uygun kararlar vermemesine yol açıyor. Aslında, öğrencinin bilinç gelişimi büyük ölçüde bilinç gelişimini engelleyen nedenlerde gizlidir.