İletişim çağında yaşıyoruz. İnternet ve kısaca sosyal medya diye adlandırılan iletişim araçları neredeyse hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline geldi. Üstelik birer bilgisayardan farksız akıllı telefonlar ve tabletler sayesinde nerede olursak olalım sosyal medya elimizin altında.
Hal böyle olunca da kaçınılmaz olarak çalışanlar mesai saatleri dahilinde dahi gelişmelerden uzaklaşmamaya hatta aile bireyleri yada arkadaşlarıyla iletişimi sürdürme eğiliminde oluyorlar.
İşverenler ise bu durumdan rahatsız. Çalışanlarının sosyal medya nedeni ile iş konsantrasyonlarının düşmesi ve mesailerinin belirli bir kısmının bu programlara kayması işverenleri bu konuda önlemler almaya yöneltiyor. Öyle ki pek çok işyerinde çalışanların kişisel bilgisayarlarında sosyal medya programlarının kullanılması yasaklanıyor. İzin verilenlerde sadece işyerlerinin telefon giderlerini ciddi anlamda düşüren çeşitli iletişim araçları.
Ancak bu tür yasaklamalar işçi işveren çatışmalarına yeni bir boyut kattı diyebiliriz. Çünkü yasaklamalara karşın sosyal medyadan kopamayan çalışanlar bu yüzden işlerini kaybetmeye başladılar. Bu da doğal olarak yasal çekişmelere neden olmaya başladı ve, bu konuda önemli ölçüde bir yasal içtihat oluştu diyebiliriz.
İşverenler delil olarak kullanıyor
Sosyal medya üzerinden yapılan paylaşımlar çalışanların aleyhinde delil oluşturup iş akdinin feshinde geçerli ve/veya haklı neden oluşturabiliyor. Bu fesih gerekçelerinde kimi zaman işveren kuruluşu küçük düşürme gerekçe gösteriliyor, kimi zaman iş arkadaşını taciz, ve kimi zamanda işçinin mesai saati dahilinde başka ticari işler yapması.
Dilerseniz şimdi bu olaylara ilişkin yargı kararlarından örneklerle konuyu somutlaştıralım;
Hasta gelmesin diye dua ederken foto çekip paylaşan hastane çalışanları
Bu somut olayda hastane çalışanı olan işçiler hastaneye ait bir yatakta bağdaş kurup oturup ellerini dua eder gibi açıp fotoğraf çektirip bunu facebook üzerinde bulunan bir gurupta paylaşmışlardır. İşverende bu gerekçeyle işçileri haklı nedenle yani tazminatsız işten çıkarmış. Ancak yüksek mahkeme görülebileceği gibi haklı nedenle değil geçerli nedenle (tazminatlı) feshe onay vermiş.
02.11.2014 tarihinde facebook adlı sosyal paylaşım sitesinde ........... isimli bir grup içerisinde yayınlanan hasta gelmesin diye dua ederken biz, .... hastanesi başlıklı, davacı ile birlikte 3 kişinin hasta yatakları üzerinde bağdaş kurup oturduğu ve ellerini havaya kaldırarak dua ettikleri fotoğrafın davalı işverence fesih nedeni yapıldığı anlaşılmaktadır. Paylaşılan bu fotoğrafta davalı kurumun isim ve logosu kullanıldığı gibi fotoğrafta davacının üzerinde formasının ve yaka kartının da bulunduğu görülmektedir. Sözü edilen paylaşım 1.285 kişi tarafından beğenilmiş ve fotoğrafın altına 52 yorum yapılmıştır. Fotoğrafın yayınlandığı ........... grubunun yaklaşık 13.102 üyesi olduğu anlaşılmaktadır. Davacının 12.11.2014 tarihli savunması ile aynı gün temyiz incelemesi yapılan Dairemizin 2016/10461 Esas sayılı dava dosyasında aynı paylaşım nedeniyle iş akdi feshedilen işçinin savunmasından fotoğrafların mesai saatleri içerisinde çekildiği ve paylaşılmasına davacının rızasının bulunduğu anlaşılmaktadır. Davacının mesai saatleri içerisinde çekilen ve paylaşılacağının bilindiği fotoğraflarının binlerce kişi tarafından izlenebilecek bir sosyal paylaşım sitesinde yayınlanması işyerindeki çalışma disiplinini ve iş akışını etkileyecek nitelikte olup artık davalı işverenden davacı ile çalışması beklenemeyeceğinden somut olayda haklı bir fesih nedeni bulunmasa bile fesih için geçerli bir nedenin bulunduğunun kabulü gerekmektedir (Y. 7. H. D. Esas No:2015/46017 Karar No:2016/11591 Tarih : 26.05.2016)
Facebook üzerindeki fotoğrafa çok güzelsiniz diye yorum yapan güvenlik görevlisi
Bu olayda da facebook üzerinden tanımadığı bir kadın çalışanın fotoğrafını beğenip yorum yapan bir erkek çalışanın işten çıkarılmasını yüksek mahkeme geçerli nedenle fesih olarak kabul etmiştir.
Davalı alt işveren işçisi olarak çalışan davacının asıl işveren bünyesinde kamu görevlisi olarak çalışan işçiye Facebook adlı sosyal paylaşım sitesinde dava dilekçesindeki kabulden de anlaşıldığı üzere arkadaş olarak ekli olmadığı halde ortak arkadaşların olması sebebiyle gördüğü resmini beğenmesi ve ... çok sade ve güzelsin şeklindeki sözü cinsel taciz boyutuna ulaşmamakla birlikte sataşma niteliğinde olup olayın işyerine yansıdığı ve iş akışının bozulduğu sabit olduğundan somut olayda haklı bir fesih nedeni bulunmasa bile fesih için geçerli bir nedenin bulunduğunun kabulü gerekmektedir. ( Y.7.H.D. Esas:2015/43589 Karar:2016/6048 Tarih:10.03.2016)
Mesai saatlerinde sosyal medya üzerinden kişisel olarak ticari iş takip eden çalışan
Bir diğer olayda ise çalışanın mesai saatleri içinde sürekli olarak Skype isimli iletişim programıyla ticari ilişkiler içinde olduğu kişilerle görüşme yaptığı ve mesaisinin önemli bir kısmını bu işe ayırdığı gerekçesiyle işverence iş sözleşmesi haklı nedenle sona erdirilmiştir. Yüksek mahkeme bu davada işvereni haklı bulmuştur.
Dosyada bulunan tüm bilgi ve belgeler ve özellikle davacının iş akdinin feshine dayanak yapılan SKYPE programındaki görüşme metinleri bir bütün olarak göz önünde tutulduğunda; davacının davalı işyerine ait olan ve işinin gereği kullanması için kendisine tahsis edilen bilgisayarı mesai süresi içerisinde kendisiyle ticari bağlantısı olduğu anlaşılan Alparslan adlı şahısla çok yoğun biçimde görüşme yaparak kullandığı, konuşma ve yazışma içeriklerinden yazılım mühendisi olan davacının mesaisini işverene hasretmesi gerekirken çok yoğun biçimde kişisel sohbet ve ticari bağlantıları için sarf ettiği, davacının iş bu davranışları doğruluk ve bağlılığa aykırı olup işverene haklı fesih imkanı tanıdığı ve işverenin bu hakkını yasal süre içerisinde kullandığı ve sonuç olarak feshin haklı olduğu anlaşıldığından davanın reddi yerine kabulü hatalıdır. ( Y.9.H.D.Esas No:2016/4183 Karar No:2017/1916 Tarih : 14.02.2017)
Kararlardan da görülebileceği gibi çalışanların bu sosyal medya ve paylaşım tutkuları işlerini kaybetmelerine sebep olabiliyor. Bu nedenle sosyal medyayı iş yaşamından ayrı tutmak, gereksiz paylaşımlardan kaçınmak işinizin selameti açısından son derece önem arz ediyor.