Dünya denizcilik günü: Kadınların güçlendirilmesi

Geçen yıl 70. yaşını kutlayan Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) bu yılki Dünya Denizcilik Günü’nde ana tema olarak ‘Denizcilik camiasında kadınların güçlendirilmesi’ konusunu belirlemişti (ayrıntılı bilgi için bkz.

IMO’ya göre, kadınların denizcilik sektöründe güçlendirilmeleri küresel denizcilik sektöründe çalışan herkes için daha güvenli, güvenlikli, temiz ve sürdürülebilir bir deniz ulaştırmacılığı sağlayacaktır. Bu etki bununla da kalmayıp dünyada büyüme ve gelişmeyi hızlandıracaktır.

IMO Genel Sekreteri Kitack Lim, bu yılki mesajında şunları vurgulamış:

‘Kadınların güçlendirilmesi bizim için sadece bir düşünce ya da kavram değil. Kökleri derinlerde olan yapısal, kurumsal ve kültürel engellerin tanımlanması ve olumlu bir eyleme geçilmesi için bir gerekliliktir. Deniz ulaşımı erkek egemen bir sektör olagelmiştir. Fakat bu birçok nedenle değişiyor. BM 17 SKA’dan biri cinsiyet eşitliğidir. Ayrıca denizcilik camiasında da kadınlara ait dev yetenek havuzunun kullanımında ihmal gözüküyor. İş doyumu, işe bağlılık, iş gören devir hızının düşürülmesi gibi konularda cinsiyet çeşitliliği içeren takımların başarısı erkek egemen iş takımlarına göreli olarak daha yüksek olarak görülmektedir. İş yerinde daha çok kadın sadece kadınlar için değil, erkekler için de yarar sağlamaktadır.’

IMO, Denizcilikte Kadın adlı programıyla cinsiyet eşitliği ve kapasite inşasına katkıda bulunmaya çalışmaktadır.

(Programla ilgili olarak ayrıntılı bilgi için bkz.

IMO özellikle gelişmekte olan ülkeler için denizcilik sektöründe çalışacak ve çalışan kadınlar için yüksek düzeyli teknik eğitimler vermektedir. Böylelikle kadınların denizcilik sektöründe yönetici olarak, hatta limanlarda ve denizcilik eğitimi görevlerinde de yer almasını desteklemektedir.

Bu yıl Dünya Denizcilik Günü ana temasına yönelik etkinlikler Dünya Emekçi Kadınlar Günü 8 Mart’ta IMO Genel Merkezi’ndeki kutlamayla başladı. Etkinlikler mart ayında denizcilik sektöründen kadınların profillerinin ortaya konması, nisanda İsveç’te Dünya Denizcilik Üniversitesi’nde bir uluslararası konferans, mayısta 1 Mayıs Dünya Emekçiler Günü’nde kadın denizci emekçiler odaklı bir kutlama, 25 Haziran Dünya Denizciler Günü’nde cinsiyet eşitliğini gündeme getiren etkinlikler ve hatta bir film yapımı, eylülde Londra Uluslararası Deniz Ulaştırması Haftası’nda bu yılın ana temasının gündem yapılması, Kolombiya’da bu yılki ana tema ile bir toplantı düzenlenmesi ve 26 Eylül’de IMO Genel Merkezi’nde Dünya Denizcilik Günü’nün bu ana temayla kutlanması ile süregeldi. IMO’ya üye ülkelerde hükumetler ve örgütler bu yılki ana tema odaklı etkinlikler yapılmaya yönelik olarak teşvik edildi.

IMO’nun etkinlikleri bitmiş değil. Eylül sonu başlayan bir IMO /WISTA projesi var. Projenin amacı, denizcilik sektöründe çalışan kadınlara ait verileri toplamak ve analiz etmek!

TÜRKİYE ?

2016 yılında 8 Mart gününde Yakamoz Deniz ve Kadın Sempozyumu yapılmıştı. 8 Mart Kadınlar Günü çerçevesinde yapılan sempozyuma Gemi Mühendisleri Odası, Gemimo, Deniz Ticaret Odası, Armatörler Birliği, Türkiye Denizcilik Federasyonu ve Bista ev sahipliği yapmıştı. Gemi Mühendisleri Odası Başkanı Sinem Dedetaş, konuşmasında gerek gemi yapan kadınların gerek gemide çalışan kadınların eşit haklara sahip olması gerektiğinin altını çiziyordu. Yıllar geçti ve aynı Dedetaş Ağustos 2019’da İBB Şehir Hatları Genel Müdürlüğü’ne atandı. Du bakali, Şehir Hatları’nda kadın istihdamına ilişkin gelişmeler ne, nasıl ve ne zaman olacak?

Norveç’te bu yılki Nor-Shipping Fuarı kapsamında seçilen küresel alanda başarılı 40 yaş altı profesyonel 10 kadından ikisi Türk oldu: Kaptan Ayşe Aslı Başak ve denizcilik tedarik sektöründe çalışan Hande Arı.

Not: Ayşe Kaptan’a ait Deniz Ticaret Gazetesi’nde yayınlanmış çok keyifli bir yazı için bkz.