Dünyanın içinde bulunduğu geç kapitalizm tarihsel evresine kimilerince farklı adlar da veriliyor, örnekse dijital çağ da bunlardan biri. Googleda digital age yazdığınızda 44.600.000 sonuç çıkıyor. Aramayı dijital çağ olarak yazdığınızda rakam 296.000e düşüyor doğal olarak! Wired dergisinin Global 100 çizelgesiyle ilgili benim yazımı çıkartırsak, sayı 295.999 oluyor!
Belki de yeni dijital çağda insanlar, uluslar ve iş dünyası nasıl biçimleniyor diye bir merakla okuma yapmak isteyen okurlar için bir kitap salık vermekle işe başlamak uygun olabilir. E. Schmidt ve J. Cohenin ortak kitabı Yeni Dijital Çağ, aslında piyasaya sürüleli ve Türkçeye çevrileli epey (2 yıl dijital çağda böyle!) oldu.
Hatta bu dijital dönüşümle ilgili olarak ülkemizde kurulan derneğin (Dijital Dönüşüm Derneği) örütbağını ziyaret ederseniz, dijital aydınlanma için daha fazla malzemeye de ulaşabilirsiniz.
Bkz http://www.dijitaldonusum.org.tr/
Daha önce yazdığımız Wired Global 100 yazısından hemen ardından Türkçe yayınlanan digitalage adlı dergi de Eylül 2016 tarihli 100. Sayısında Türkiyede dijitalin dünü, bugünü ve geleceği olan 100 ismi belirlediği bir kapak dosyası ile çıktı. Bu 100 isim, Wired dergisinin yaptığı çalışmanın biçiminden farklı olarak, derginin yazarlarınca belirlenmiş. Yazarlar, farklı kesimlerde (sektörlerde) bayrak taşıyıcılığı yapan 100 ismi seçmişler. Bu adlar seçilirken, sürdürülebilir başarı, dijital iş yapma, yenilikçi olma, dijital yaratıcılık ve üreticilik olarak dört ölçüt kullanılmış.
İsimlere geçmeden önce, kimi hususlara dikkat çekelim. Fortune 500 Türkiye çizelgesinde en çok kârı olan şirket kim biliyor musunuz: Türk Telekom! Şunu görüyoruz: E-ticaret yerini m(obil) ticarete bıraktı. Türkiyede cep telefonuyla internete bağlanan 100 kişiden 12si mobil uygulama indiriyormuş ve bu hızla artıyormuş İnan Öner Diktaşa (tmob pazarlama yöneticisi) göre. Markaların artık online-offline ayrımı yapmaları doğru değil deep360 strateji ve iş geliştirme sorumlusu Katia Beren Taylana göre. Netmarble CEOsu Barış Özisteke göre, son 10 yılda offline oyundan tamamen online eğlenceye dönüşen bir değişim yaşadık. Özistekin bu ifadesini genişletip, aslında birçok kesimde oyunlaştırma (gamification) yaşanıyor olduğunu da vurgulayalım. Bu konuda oyunlaştırmanın 28 kesimde nasıl yaşama geçtiğini örnekleyen güzel bir kitap da salık verelim. Ercan Altuğ Yılmazdan Oyunlaştırma. Belki işinize ve yaşamanıza oyun katabilirsiniz. Hep başkalarının sahneye koyduğu oyunda oynayacak ya da seyredecek değilsiniz ya ? veya !
Şimdi de gelelim çizelgeye:
Çizelgedeki sıralama herhangi bir puanlamaya tabi olarak derecelendirme içermiyor, derginin yöneticisi Sn. Kerem Fındıktan bizzat öğrendiğime göre.
İlk sırada Ali Rıza Ersoy var, Siemens Türkiye Genel Müdür yardımcısı ve aynı zamanda Dijital Fabrika Bölümü Ülke Lideri.
Ersoyun ardından gelen isimler sırayla şöyle: Mekanisti kurup Zomatoya satan ve şimdilerde dil öğreniminde konuşma pratiği üzerine yoğunlaşan Ali Servet Eyüboğlu (English Ninjas kurucusu); güvenlik dizgeleri (sistemleri) denince akla gelen şirket olan Pronetin kurucusu Alp Saul; seri girişimci ve gelecekbilimci Alphan Manas; girişim haberleri içerikli Webrazzi kurucusu Arda Kutsal; finans ve bankacılık kesimine yönelik çalışmalarıyla tanınan Veripark Genel Müdürü Aslı Derbent Özkan; ödeme dizgeleri konusunda çalışmalarla ismini duyuran Cardtek CEOsu Ayşe Nil sarıgöllü; nesnelerin interneti (IOT) konusunda çalışmalar yapan Silver Spring Network COOsu (tepe operasyon yöneticisi) Ayşegül Deniz; ödeme dizgeleri pazarında etkinlik gösteren lyzıco kurucu ortağı ve CEOsu Barbaros Özbugutu; Googleın Türkiyeden satın aldığı ilk şirket olan Anvatonun başkan yardımcısı ve aynı zamanda Mali işler üst yöneticisi olan Barış Aksoy, hemen belirtelim ki Aksoy oyun geliştirme konusunda önemli işlere imza atmış; 11inci sırada ise Barış Özistek (Netmarble CEOsu) yer alıyor. Özistek, dijital eğlence (ve özellikle oyun) sektöründe yer alageldi. Netmarble CEOsu olmadan önce, Netmarble tarafından satın alınana dek SHR Grup ve Joy Gamin CEOsu idi. O dönemde SHR şirketiyle eğitim ilişkisi kurmuş ve SHRnin çalışmalarını bilen biri olarak ben de bu çizelgede Özistekin yer almasını doğru buldum gerçekten.
Çizelgenin 100. ismi Ziya Erdem (Ericsson Türkiye Ülke Müdürü). Peki aradaki 88 kişi kim derseniz, tam çizelgeye dergiye ulaşarak bakabilirsiniz. Aşağıda çizelgeden öznel bir biçimde cımbızladığımız kimi isimleri sıraladık. Tekrar anımsatalım bu sıra herhangi bir derecelendirmeye dayanmıyor.
14. Burak Aydın (İntel Türkiye Genel Müdürü)
16. Burak Divanlıoğlu (seri girişimci) Not: GittiGidiyoru kim anımsamaz!
19. Cavit Yantaç (Microsoft Yazılım Geliştirme Teknolojileri Genel Müdür Yardımcısı)
21. Cem Soysal (Inventram Genel Müdürü)- Not: Koç Holding bünyesinde kurulan teknoloji yatırım şirketi
22. Cumhur Türkmen (Enpara.com dijital bankacılık direktörü)
25. Derya Matraş (Facebook Türkiye Ülke Müdürü)
26. Devrim Sönmez (Blesh Türkiye kurucusu ve CEOsu) – Not: Türkiyenin en geniş beacon ağına sahip ve global beacon pazarının en önemli oyuncularından biri olan şirket
28. Emin Hitay (Hitay Holding kurucusu)- Not: Kurduğu Exim şirketi ile adım ve barkod teknolojisini Türkiyeye tanıtan kişi
29. Emre Aydın (Çiçeksepeti.com kurucusu)
30. Emre Kurttepeli (Mynet kurucusu)
34. Erman Karaca (TUBİSAD Başkanı)
35. Erol Bilecik (Index Grup Şirketleri Yönetim Kurulu Başkanı)
37. Faruk Eczacıbaşı (TBV Başkanı)
40. Filiz Doğan (Oracle Türkiye Genel Müdürü)
44. Gülfem Toygar (eBay Almanya COOsu)
45. Hakan Bilginer (Zaytung kurucusu)
46. Hakan Baş (Lidyana.com kurucusu) – Not : Wired dergisinin bu yılki Dijital Global 100 çizelgesinde de 86. sırada yer almıştı. Ayrıntılı bilgi için bkz. http://www.abcgazetesi.com/dijital-dunyayi-bicimlendiren-wired-global-100-sosyo-ekonomipolitik-yapi-7318yy.htm
56. Kaan Terzioğlu (Turkcell Genel Müdürü)
61. Mehmet Nane (Pegasus Genel Müdürü)
62. Mehmet Ali Karaca (Türk Telekom Kurumsal İş Genel Müdürü)
64. Mehmet Nalbantoğlu (KoçSistem Genel Müdürü)
65. Metin Salt (Vestek A.Ş. kurucusu) - Not: Vestel Grubunun teknoloji şirketi
66. Mevlut Dinç (SOBE kurucusu) - Not: Türkiye Dijital Oyunlar Federasyonu ilk başkanı
68. Nazım Salur (BiTaksi ve Getir kurucusu)
69. Neşet Dereli (THY İnteraktif Pazarlama İletişim Müdürü)
70. Nevzat Aydın (Yemeksepeti kurucusu)
79. Sedat Kapanoğlu (Ekşisözlük kurucusu) - Not: Birçok öğretim üyesi gibi kaçınılmaz olarak bana ait de bir madde açılmış! Bkz. https://eksisozluk.com/melih-bas--3657386
80. Serdal Korkut Avcı (Arçelik Endüstriyel Tasarım Yöneticisi)
82. Serkan Ünal (Startups.watchun kurucusu) - Not: Türkiyenin girişim ve yatırım ekosistemini takip eden ve raporlayan bir şirket
85. Sina Afra (Markafoni kurucusu) – Not: Not : Wired dergisinin bu yılki Dijital Global 100 çizelgesinde de 97. sırada yer almıştı. Ayrıntılı bilgi için bkz. http://www.abcgazetesi.com/dijital-dunyayi-bicimlendiren-wired-global-100-sosyo-ekonomipolitik-yapi-7318yy.htm
87. Dr. Soner Canko (BKM Genel Müdürü)
88. Taner Aksoy (sahibinden.comun kurucusu)
89. Tansu Yeğen (Samsung Türkiye Başkan Yardımcısı)
92. Uğur Özmen (Blogger) Not: Mutlaka okunması gereken 10 Türk pazarlama yazarından biri olarak anılan ve Dijital Dönüşüm Derneği kurucu yönetim kurulu üyesi
93. Veysel Berk (Çaycı, Evebirilazım, PayPad kurucusu)
94. Volkan Biçer (Mobilike kurucusu) - Not: Türkiyenin en önemli mobil reklam ağı olarak nitelenen şirket!
97. Yüce Zerey (Unilever Dijital Direktörü)
98. Zehra Öney (Blippar CEOsu) – Not: Türkiyede artırılmış gerçeklik teknolojisinin yaygınlaşmasında önemli bir isim.
99. Zeynep Keskin (SAP Türkiye Genel Müdürü)