Cumhurbaşkanı bir kararname ile üniter devleti ortadan kaldırabilece

Nahit Duru

"Oylarınızı kullanırken, çocuklarınıza ve torunlarınıza temiz bir isim bırakmaya itina ediniz"

Bu sözlerin ne zaman, kim tarafından, ne için söylendiğini aşağıda açıklayacağım...

Önce... Biliyorsunuz, Anayasa değişikliği görüşmeleri bir aksilik olmazsa, 9 Ocak tarihinde TBMM Genel Kurulunda görüşülmeye başlanacak...

Anayasa değişikliğinin ne getirdiği, ne götürdüğü ile ilgili olarak her şey yazıldı. Ancak, görüşmeler devam derken Kültür Türk televizyonunda dile getirdiğim bir gerçek nedense hiç bir gazetede, televizyonda gündeme getirilmedi. CHPnin muhalefet şerhi hariç.

Konuyu anlamak için önce Anayasanın 126ncı maddesine bakmak gerekiyor... O madde şöyle:

"Türkiye, merkezî idare kuruluşu bakımından, coğrafya durumuna, ekonomik şartlara ve kamu hizmetlerinin gereklerine göre, illere; iller de diğer kademeli bölümlere ayrılır.

İllerin idaresi yetki genişliği esasına dayanır.

Kamu hizmetlerinin görülmesinde verim ve uyum sağlamak amacıyla, birden çok ili içine alan merkezî idare teşkilatı kurulabilir. Bu teşkilatın görev ve yetkileri kanunla düzenlenir."

Cumhurbaşkanına kararname çıkartma yetkisi verilmesinin sakıncasını CHP muhalefet şerhinde şöyle dile getiriyor:

"Cumhurbaşkanına kararnameler yoluyla yasama yetkisine ortak olup, idari alanda sınırları belirsiz ve geniş bir düzenleme yapma yetkisi veren bu teklif, üniter yapıyı tehdit edecek şekilde kötüye kullanılmaya açık bir durum yaratmıştır. Başka bir deyişle bu yetkiler pekala federasyonun alt yapısını oluşturmak üzere kullanılabilir.

TBMMnin yasama tekeli de kaldırılmaktadır. Cumhurbaşkanı kararname yetkisiyle fiilen yasamaya ortak edilmektedir."

Milletvekillerine TBMMdeki oylamada "evet" oyu kullanması için şimdiden baskı yapılıyor. Özellikle AKP ve MHP milletvekillerinin inanmamalarına rağmen "evet" oyu vermeleri isteniyor... Son günlerde baskının daha da artacağı kulislerde ifade ediliyor.

Baskılara rağmen, Anayasa değişikliğini içlerine sindiremeyen milletvekilleri, "evet" oyu verecekler mi vermeycekler mi? 

Şimdi gelelim, yukarıdaki söze...

Mesleğe başladığım ULUS gazetesinde, ilk Genel Yayın Yönetmenim olan Altan Öymen bir kaç gün önce yaptığımız konuşmada, bu konuya değinerek, İsmet İnönünün bir sözünü anımsattı...

İnönü, bir oylama öncesi Türkiye Büyük Millet Meclisi kürsüsünden şu sözleri ile Milletvekillerini uyarıyor..

"Oylarınızı kullanırken çocuklarınıza ve torunlarınıza temiz bir isim bırakmaya itina ediniz."

İşte işin püf noktası bu sözlerde...

İnanmadan oy verecekleri için geçerli bir söz tabii. İnanarak "evet" diyenlere kimsenin sözü olamaz. Hangi yönde oy kullanırlarsa kullansınlar, onların temiz bir isim bırakıp bırakmadıklarına çocukları, torunları karar verecek kuşkusuz...

Yalnızca bu değil tabii CHPnin itirazı....

Anayasa değişikliklerinin diğer sakıncalarını burada sıralamanın anlamı yok... Medya hemen tümünü gündeme getirdi... Kararname yetkisinin kötüye kullanılması halinde, üniter devletin ortadan kaldırılma olasılığı hariç...

O nedenle, İsmet Paşanın öğüdünü, kafası karşık milletvekillerine tekrar etmak isterim:

"OYLARINIZI KULLANIRKEN, ÇOCUKLARINIZA VE TORUNLARINIZA TEMİZ BİR İSİM BIRAKMAYA İTİNA EDİNİZ."