Başta Türkiye olmak üzere dünya genelinde zatürre vakalarında artış meydana geldi. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) İngiltere, Fransa, Danimarka ve ABD gibi ülkelerde de pandemi yasaklarının kalkmasıyla grip ve benzeri hastalıklarda kayda değer artışlar görüldü. Türkiye'de de son aylarda grip vakalarının arttığı biliniyor.
DSÖ verilerine göre zatürre tüm dünyada çocuk ölüm nedenlerinde ilk sırada.
2019'da 5 yaş altı çocuklarda görülen ölümlerin yüzde 14'ü zatürreden kaynaklandı. Verilere göre 740 binden fazla çocuk 2019'de zatürre sonucu yaşamını kaybetti.
ZATÜRRE NEDİR?
Zatürre, akciğerlerin alveolleri (hava keseleri) olarak adlandırılan küçük hava keselerinin iltihaplanmasıdır. Bu iltihaplanma, akciğerlerin oksijen almasını zorlaştırır ve solunum problemlerine yol açar. Zatürre, her yaştan insanı etkileyebilen, ama bebekler, çocuklar ve yaşlılar için daha riskli olan bir hastalıktır.
ZATÜRRE BELİRTİLERİ NELERDİR?
Zatürrenin en yaygın belirtileri şunlardır:
- Öksürük: Bu öksürük çoğu zaman balgamlıdır ve yeşil, sarı veya pas rengi olabilir.
- Ateş: Ateş çoğu zaman yüksektir (38°C veya üzeri) ve titreme ile birlikte olabilir.
- Nefes darlığı: Nefes almada zorluk veya nefes darlığı hissedilebilir.
- Göğüs ağrısı: Göğüste nefes alırken veya öksürürken ağrı hissedilebilir.
- Yorgunluk: Halsizlik ve yorgunluk hissedilebilir.
- Kas ağrıları: Vücut kaslarında ağrılar olabilir.
- Baş ağrısı: Baş ağrısı görülebilir.
- İştahsızlık: İştahta azalma veya isteksizlik olabilir.
Zatürre belirtileri yaşıyorsanız, doktora başvurmanız önemlidir. Doktor, zatürre olup olmadığınızı teşhis etmek için fizik muayene yapacak ve göğüs röntgeni isteyecektir. Teşhis konduktan sonra, doktor size uygun bir tedavi planı önerecektir.
ZATÜRRE TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Zatürrenin tedavisi genellikle antibiyotiklerle yapılır. Antibiyotikler, zatürreye neden olan bakterileri öldürür veya durdurur. Tedavi süresi, zatürrenin türüne ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir.
Zatürre tedavisi sırasında bol bol dinlenmek, sıvı tüketmek ve ateş düşürücü ilaç kullanmak önemlidir. Sigara içiyorsanız, zatürre tedavisi sırasında sigarayı bırakmanız da önemlidir.
ZATÜRREYİ ÖNLEMEK İÇİN NELER YAPILABİLİR?
Zatürreyi önlemek için aşağıdaki önlemleri alabilirsiniz:
Ellerinizi sık sık yıkayın: Ellerinizi sabun ve suyla sık sık yıkamak, zatürreye neden olan bakterilerin yayılmasını önleyebilir.
Sigarayı bırakın: Sigara içmek, zatürre olma riskini artırır. Sigarayı bırakmak, zatürre ve diğer solunum yolu hastalıklarına yakalanma riskinizi azaltır.
Aşılarınızı yaptırın: Zatürreyi önleyen aşılar mevcuttur. Doktorunuza hangi aşıların sizin için uygun olduğunu sorabilirsiniz.
Sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürün: Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek ve yeterince uyumak, bağışıklık sisteminizi güçlendirerek zatürre olma riskinizi azaltabilir.
ZATÜRRE NASIL BULAŞIR?
BBC Türkçe'nin aktardığına göre zatürre birkaç yolla bulaşabilir. Çocuk ve yetişkinlerde, solunum kanalıyla vücuda giren virüsler ve bazı bakteriler akciğerlere ulaşarak hastalığa neden olabilir.
Hastaların öksürmesi ve hapşırmasıyla havaya yayılan damlacıkların solunması ya da bu patojenlerin bulunduğu cisimlerle temas, hastalıkların yayılmasında başlıca etkenlerdir.