Sezgin Tanrıkulu: Newroz kutlamalarında, en az 9 kişi güvenlik güçleri tarafından öldürüldü

CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, 21 Mart Nevruz bayramını kutladı."Newroz’a bu yıl depremin acısıyla giriyoruz" diyen Tanrıkulu, açıklamasında "Newroz’un şiddet ve acı dolu geçmişini de unutmamamız gerekiyor. AKP hükümetleri döneminde Newroz kutlamalarında, en az 9 kişi güvenlik güçleri tarafından öldürüldü. Olaylarda 3 polis de yaşamını yitirdi" dedi.

CHP İstanbul Milletvekili ve TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanvekili Sezgin Tanrıkulu, 21 Mart Nevruz bayramı dolayısıyla basın açıklaması yaptı.

"2023 baharının yeni bir yaşamın başlangıcı olacağının inancıyla..."

"Tüm Ortadoğu coğrafyasında yaşayan halkların baharın gelişi, umudun tazelenmesi olan Newroz’a bu yıl depremin acısıyla giriyoruz" diyen Tanrıkulu, açıklamasında şunları söyledi:

"Türkiye ve Suriye’de insanların yaşamına mal olan, yüz binlerce insanın yaralandığı, milyonlarca insanın evsiz, işsiz kaldığı depremin sonuçları AKP iktidarının sorumsuzluğu, boş vermişliği, yağmacı zihniyeti ile kat be kat arttı… Depremin yarattığı travma olanca ağırlığı ile üzerimizde olsa da önümüzdeki süreçte yaraları hep birlikte saracağımıza inancımız büyük… 2023 baharının, sadece deprem bölgesinde değil tüm Türkiye’de toparlanmanın, onarımın yeni bir yaşamın başlangıcı olacağının inancıyla…"

"21 Mart aynı zamanda ırk ayrımı ile mücadele günüdür"

21 Mart tarihinin aynı zamanda “Uluslararası Irk Ayrımı İle Mücadele Günü” olduğunu da hatırlatan Tanrıkulu, şöyle devam etti:

"1960 yılında Güney Afrika'nın Sharpeville kentinde protesto eden göstericilere polis tarafından ateş açılması sonucu 69 kişi yaşamını yitirdi. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 1966 yılında aldığı kararla tüm ülkelerin ırk ayrımcılığını önlemek için çalışmasının gerekliliğini vurgulamak için 21 Mart’ı ırk ayrımı ile mücadele günü ilan etmiştir. Toplumu ayrıştırarak, düşmanlık icat edip körükleyerek var olmaya çalışan AKP zihniyetinin ve ırkçı dili sürekli kullanarak oy toplamaya çalışan diğer siyasi yapıların ırkçı yaklaşımlarına bu vesileyle dikkat çekmek gerekiyor... İnsanları etnik, dinsel, cinsiyet kimliği üzerinden ayırmaya çalışmak sadece daha fazla şiddete daha fazla acıya neden olur…"

"Newroz kutlamalarında, en az 9 kişi güvenlik güçleri tarafından öldürüldü"

"Ancak yine de Newroz’un şiddet ve acı dolu geçmişini de unutmamamız gerekiyor" diyen Tanrıkulu,  90’lı yıllarda yaşanan olaylar nedeniyle Nevruz'un sürekli gerginlik ve tedirginlikle anılır olduğunu vurguladı. Tanrıkulu, kutlamalarda hayatını kaybeden ve yararlanan insanları hatırlatarak açıklamasında şunları söyledi:

“Barış”, “işkenceye sıfır tolerans” iddialarını dilinden düşürmeyen AKP’nin iktidarında geçen yıllarda da güvenlik güçlerinin bayram kutlayanların üzerine rastgele ateş açtığı olaylar azalsa da sürmüştür. Bu dönemde Newroz kutlamalarında yüzlerce kişi ağır biçimde dövüldü, gaz bombasıyla/silahla yaralandı; binlerce kişi de gözaltına alındı…

AKP hükümetleri döneminde Newroz kutlamalarında, en az 9 kişi güvenlik güçleri tarafından öldürüldü. Olaylarda 3 polis de yaşamını yitirdi."

2002: 21 Mart 2002 tarihinde İçel’de gerçekleştirilen kutlamalar sırasında, Ömer Aydın, güvenlik güçlerinin kullandığı plastik mermi nedeniyle yaşamını yitirdi. Resmi açıklamada, Aydın’ın “kalp krizi” sonucu yaşamımı yitirdiği iddia edildi. Görgü tanıkları ve yakınları ise polislerin kullandığı plastik merminin Aydın’ın kaburgasını kırıp kalbini deldiğini belirttiler.

Aynı olaylarda, polis panzeri tarafından ezilen Mehmet Şen de yaşamını yitirdi.

Mersin’de ise Ankara’dan takviye gönderilen panzer, hatalı olduğu öne sürülen Ahmet Taner Kışlalı Köprüsü’nde devrildi. Kazada polis memurları Hasan Yılmaz ve Çetin Ayaz yaşamını yitirdi.

2008: 2008 yılında Van’da polis müdahalesi sonucu Ramazan Dal ve Zeki Erinç yaşamını yitirdi.

Hakkari Yüksekova’da ise polis müdahalesi sonucu İkbal Yaşar (20) yaşamını yitirdi.

Yüksekova’da Newroz Mitinginin Kaymakamlık tarafından yasaklanması üzerine 23 Mart 2008 tarihinde çıkan olaylar sırasında, yakınlardaki evinin önünde bulunan Fahrettin Şedal (37) karnından vuruldu. Şedal 10 Nisan 2008 tarihinde hastanede yaşamını yitirdi.

2012: 18 Mart 2012 tarihinde İstanbul Valiliğinin Kazlıçeşme Meydanında kutlamayı yasaklamasını protesto amacıyla düzenlenen protesto gösterisine polis müdahale etti. Olayda, yoğun gaz bombası kullanılması nedeniyle Hacı Zengin (57) yaşamımı yitirdi.

2012 yılında Şırnak Cizre İlçesindeki olaylarda ateş açılması sonucu yaralanan polis memuru Ahmet Toprakoğlu (28) hastanede yaşamını yitirdi.

2012 yılında Şanlıurfa’da düzenlenen Newroz kutlamalarında fiziksel şiddet kullanılarak gözaltına alınan avukatlar Hidayet Enmek, Eyüp Sabri Tinaş ve Mehmet Emin Uyguner hakkında “devlet memuruna hakaret”, “görevi yaptırmamak için direnme” iddialarıyla açılan dava, 2022 yılı Mart Ayında sonuçlandı.

Şanlıurfa 4. Ağır Ceza Mahkemesi, avukatlara “görevi yaptırmamak için direnme” gerekçesiyle 8’er ay hapis cezası verdi.

2016: 18 Mart 2016 tarihinde İstanbul Avcılar Yeşilkent Mahallesinde düzenlenen Newroz kutlamasına polis gaz bombaları ile müdahale etti. Yoğun gazdan etkilenen Mehmet Nağay (37) yaşamını yitirdi. 2017: 2017 yılında Diyarbakır’da meydana üzeri çıplak bir biçimde koşarak giren üniversite öğrencisi Kemal Kurkut, polisler tarafından öldürüldü. Kurkut, gerçekleri gösteren fotoğraflar ortaya çıkmadan önce “canlı bomba” olarak kamuoyuna sunulmuştu…

Kemal Kurkut’u öldüren polis Y.Ş. ilk yargılamada beraat etti. 2023 yılında sonuçlanan ikinci yargılamada, İstinaf Mahkemesi’nin kararı doğrultusunda “ceza verilmesine yer olmadığı” kararı verildi.