Sudan'daki İç Savaş İçin İsviçre'de Diplomatik Görüşmeler Başladı

Perriello, Sudan'daki iç savaşın sona erdirilmesi amacıyla bugün İsviçre'de başlaması planlanan müzakerelerle ilgili yazılı bir açıklama yaptı. 

Açıklamasında, "İsviçre'deki uluslararası ortaklarımızın da katılımıyla diplomatik görüşmelere yarın sabah resmi olarak başlıyoruz." ifadelerini kullanan Perriello, Sudan'daki krizin eşi benzeri görülmemiş bir şiddet seviyesine ulaştığını ve bunun medya ile uluslararası toplum tarafından yeterince dikkate alınmadığını belirtti.

Perriello, "Çabalarımız, ortak ev sahiplerimiz Suudi Arabistan ve İsviçre ile birlikte Cidde Süreci üzerine inşa edilecek. Ayrıca Afrika Birliği, Birleşmiş Milletler (BM), Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri'ni (BAE) temsil eden yönetim grubumuzu ağırlamayı ve karşılamayı sabırsızlıkla bekliyorum." dedi.

ABD'nin Sudan'daki krizin acil bir şekilde ele alınması gerektiğini sürekli vurguladığını hatırlatan Perriello, yarınki çabalarının hem çatışmayı sona erdirmeye hem de Sudan'daki insani koşulları iyileştirmeye odaklanacağını ifade etti.

Perriello, hayat kurtarmayı ve Sudan halkının yaşadığı acıları hafifletmeyi hedeflediklerini vurguladı. Görüşmelerde odak noktalarının düşmanlıkların sona ermesini sağlamak, insani erişimi artırmak ve somut sonuçlar veren uygulama mekanizmaları kurmak olacağını belirtti. Sudan ordusu ve Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) bu görüşmelere doğrudan katılmalarının, Sudan halkının çatışmanın ve kıtlığın sona ermesi yönündeki ısrarlı isteğinden kaynaklanması gerektiğini vurguladı. HDK'nın Cenevre'ye ulaştığını, ordunun da bir heyet gönderirse birlikte daha fazlasını yapabileceklerini ifade etti.

"Barışa giden yol, Cidde'de mutabakata varılan anlaşmanın uygulanmasıdır" diyen Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan, ordunun kuruluşunun 70. yıl dönümü vesilesiyle yaptığı konuşmada, bir sonraki yıl dönümünde ülkenin HDK'dan arındırılmış bir şekilde kutlanması için çalışacaklarını belirtti. Burhan, "Yalan yere barış iddiasında bulunanlara diyoruz ki, isyancı milisler evlerimizi, şehirlerimizi ve köylerimizi işgal ederken onlarla barış yok." dedi.

HDK'den yapılan bir yazılı açıklamada, HDK heyetinin "ülke çapındaki düşmanlıklara son vermek ve insani yardımın gelişini kolaylaştırmak" amacıyla ABD'nin davetine yanıt vererek Cenevre'ye ulaştığı aktarıldı. Bu adımın, savaşın ağırlaştırdığı Sudan krizini çözmeye yönelik uluslararası ve bölgesel çabalara saygı ve barış ile diyaloğa olan bağlılık temelinde atıldığı ifade edildi.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, 23 Temmuz'da Sudan ordusu ve HDK'yi ateşkes müzakereleri için 14 Ağustos'ta İsviçre'ye davet ettiğini belirtmişti. Blinken, Cidde müzakere sürecinin önemine vurgu yaparak, ateşkes müzakerelerinin ABD ve Suudi Arabistan tarafından yürütüleceğini, Afrika Birliği, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri ve Birleşmiş Milletlerin gözlemci olarak katılacağını bildirmişti. HDK lideri Muhammed Hamdan Dagalu, ABD'nin çağrısını memnuniyetle karşılayarak müzakerelere katılmayı kabul etti.

Sudan'da ordu ile HDK arasında Suudi Arabistan'ın Cidde şehrinde ABD ve Suudi Arabistan arabuluculuğunda 11 Mayıs 2023 tarihinde "Cidde Bildirgesi" imzalanarak çatışmaların durdurulması için bir çerçeve oluşturulmuştu. Ancak Sudan ordusu, HDK'nin ateşkes ihlallerine tepki olarak 31 Mayıs 2023'te ateşkes görüşmelerinden çekildi. Haziran 2023'te gerçekleşen müzakere turu, HDK'nın yerleşim yerlerinden çekilmeyi reddetmesi üzerine ordu tarafından terk edildi. Ordu, Temmuz 2023'te müzakere sürecine geri dönme kararı aldı, ancak tekrar görüşmelerden çekildi. Ekim 2023'te Cidde'ye geri döndü. Taraflar, 7 Kasım 2023'te Cidde'de yeniden bir araya geldi, ancak somut bir adım atılamadı ve görüşmeler 3 Aralık 2023'te süresiz olarak ertelendi.

Sudan'daki iç savaş, 30 yıl süren Ömer el Beşir iktidarının devrilmesinin ardından sivillerin katılımıyla oluşturulan hükümete karşı ordu ve HDK arasında süregeldiği 16 aylık bir güç mücadelesidir. Nisan 2023'te başlayan savaş, Sudan'ın birçok eyaletinde devam etmekte olup, ordu kuzey ve doğuda, HDK batı ve güneyde etkili olmaktadır.

Savaşın sona erdirilmesi için başlatılan Cidde görüşmeleri, Mısır'ın öncülüğündeki komşu ülkeler barış girişimi ve Doğu Afrika'daki Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesi'nin çabaları sonuçsuz kalmıştır. Birleşmiş Milletler verilerine göre, Sudan'daki çatışmalar sonucunda 18 bin 800'den fazla kişi hayatını kaybetmiş, yaklaşık 10 milyon kişi yerinden edilmiş ve 25 milyondan fazla kişi insani yardıma muhtaç durumda.